تنشها در خاورمیانه بین ایران و ایالات متحده آمریکا رو به افزایش است. روزنامه آمریکایی «نیویورکتایمز» به نقل از شماری از مقامهای دولت آمریکا، از طرح پنتاگون برای اعزام ۱۲۰ هزار سرباز به خاورمیانه در صورت حمله ایران به منافع ایالات متحده یا سرعتبخشیدن به برنامه هستهایاش خبر داده است. ساعتی بعد رئیس جمهوری آمریکا این گزارش را تکذیب کرد. ترامپ اما گفت: اگر لازم باشد بیش از این هم نیرو میفرستیم.
رئیس جمهوری آمریکا گزارش نیویورک تایمز از طرح پنتاگون برای اعزام ۱۲۰ هزار سرباز به خاورمیانه را تکذیب کرد. دونالد ترامپ سهشنبه ۱۴ مه/ ۲۴ اردیبهشت در جمع خبرنگاران گفت:
«خبر جعلی است. ولی، آیا من میتوانم چنین کاری انجام میدهم؟ حتماً. ولی [در حال حاضر] برای این کار برنامهریزی نکردهایم. امیدوارم مجبور نباشیم برنامهریزی کنیم، اما اگر این کار را انجام دهیم، خیلی بیشتر از اینها نیرو میفرستم.»
به گزارش نیویورکتایمز، پاتریک شاناهان، وزیر دفاع آمریکا پنجشنبه هفته گذشته ( ۹ مه/ ۱۹ اردیبهشت) در جمع مقامهای بلندپایه امنیتی دولت ترامپ طرح نظامی بهروزشدهای برای مقابله با تهدیدات ایران را ارائه داد.
جان بولتون، مشاور امنیتی کاخ سفید و از سرسختترین مدافعان اعمال زور علیه ایران دستور بهروزرسانی طرح نظامی را داده بود. این طرح که ارسال ۱۲۰ هزار سرباز به خاورمیانه را در سرسختانهترین گزینه احتمالی خود گنجانده، درباره حمله نظامی زمینی به ایران نیست. چنین حملهای به گفته مقامهای آمریکایی به سربازان بسیار بیشتری نیاز دارد.
در این جلسه علاوه بر شاناهان و بولتون، مقامهای امنیتی ارشد دیگری همچون جوزف دانفورد، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، جینا هاسپل، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و دان کوتس، مدیر اداره اطلاعات ملی آمریکا حضور داشتند.
این نشست بلندپایه برای مرور طرح پنتاگون به عنوان بخشی از یک جلسه طولانیتر درباره سیاست واشنگتن در قبال تهران برگزار شده است؛ چند روز پس از آن که دولت ترامپ بدون ارائه شواهد و مدارک اعلام کرد که ایران در حال تجهیز گروههای نیابتی در عراق و سوریه برای حمله به نیروهای آمریکایی است.
پنتاگون در واکنش ناوگروه رزمی یو اس اس آبراهام لینکلن، شماری بمبافکن بی۵۲، پایگاه دفاع موشکی پتریوت و نیروهای دریایی بیشتری به منطقه اعزام کرد.
این اتفاق نشاندهنده افزایش عمق نفوذ جان بولتون است که در نخستین سالهای قرن بیستویکم در دولت جورج دبلیو بوش، رئیسجمهوری وقت نیز به دنبال حمله نظامی به ایران بود اما دست آخر از کاخ سفید کنار گذاشته شد.
معلوم نیست که آیا ترامپ با اعزام چنین شمار بالایی از سربازان به خاورمیانه موافقت خواهد کرد یا خیر. او همین چند ماه پیش وعده خروج سربازان آمریکایی از سوریه و افغانستان را داد و در کارزارهای انتخاباتی از حمله به عراق انتقاد کرد.
نیویورکتایمز مینویسد که مشخص نیست آیا ترامپ را از شمار سربازان ذکرشده در طرح یا دیگر جزئیات آن آگاه کردهاند یا خیر.
ترامپ دوشنبه در پاسخ به این پرسش که آیا به دنبال «رژیمچینج» (تغییر رژیم) در ایران است یا خیر، گفته بود: «حالا خواهیم دید چه اتفاقی با ایران میافتد. اگر دست به کاری بزنند، اشتباه خیلی بدی خواهد بود.»
با این حال، مقامهای دولت ترامپ بر سر چگونگی واکنش نشاندادن به ایران دچار اختلاف عمیقی هستند. این موضوع پیش از این نیز آشکار شده بود.
- بیشتر بخوانید: اختلاف در واشنگتن بر سر کارزار تبلیغاتی علیه ایران
اتهامهای جدید علیه ایران در حالی مطرح میشوند که در اواخر آوریل (فروردین)، به نوشته نیویورکتایمز، یک تحلیل سازمانهای اطلاعاتی آمریکا نشان داده بود جمهوری اسلامی در کوتاهمدت به دنبال تحریک و درگیری نیست. اما مقامهای آمریکایی میگویند گزارشهای جدیدی که ۳ مه (۱۳ اردیبهشت) به دست آمدهاند و شامل مدارک تصویری، حاصل شنود و غیره میشوند، روایت دیگری ارائه میدهند: «ایران در حال افزایش آمادگی نیروهایش برای جنگ بود و آماده میشد تا به نیروهای آمریکایی در منطقه حمله کند».
به گزارش نیویورکتایمز، برخی مقامهای آمریکایی گفتهاند که طرحهای ارائهشده حتی در همین مرحله آغازین نشان میدهند که «تهدید ایران» چهقدر خطرناک شده است. دیگرانی که به دنبال راهحل دیپلماتیک برای تنشهای موجود هستند، این کار را تاکتیک ترساندن جهت هشدار دادن به ایران توصیف کردهاند.
تهران همه اتهامها علیه خود را تکذیب کرده است و واشنگتن را که سال گذشته به صورت یکجانبه از «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) خارج شد، به تشدید بحران متهم میکند.
افزایش خطر وقوع یک «جنگ دنبالهدار»
طرح آمریکا برای اعزام احتمالی ۱۲۰ هزار سرباز بسیاری از مقامهای آمریکایی ناشناسی که منابع نیویورکتایمز در تهیه گزارش بودهاند، شگفتزده کرده است. این تعداد سرباز نزدیک به تعداد سربازانی است که آمریکا به جنگ عراق (۲۰۰۳) فرستاد.
نیویورکتایمز نسبت به خطر جنگی «دنبالهدار و طولانی» با اعزام چنین ارتش گستردهای به خاورمیانه هشدار میدهد: «اعزام چنین شمار انبوهی از نیروهای دریایی و هوایی و زمینی، تهران را با اهداف بیشتری برای حمله، و احتمالاً دلایل بیشتری نیز برای این کار رویارو میکند.» آمریکا از زمان باراک اوباما رئیسجمهوری پیشین خارج کردن نیروها از عراق را آغاز کرده بود و این روند در حال معکوسشدن است.
دو مشاور امنیتی به نیویورکتایمز گفته اند که دستور ترامپ در دسامبر گذشته برای کاهش نیروهای آمریکایی در سوریه و همچنین کاهش حضور نیروی دریایی ایالات متحده در این منطقه، «ظاهراً» برخی رهبران در تهران را جسور کرده و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را قانع کرده که واشنگتن تمایلی به جنگ با ایران ندارد.
یکشنبه ۱۲ مه/ ۲۲ اردیبهشت خبر حمله به چهار کشتی تجاری از جمله دو نفتکش سعودی و یک نفتکش نروژی در شرق بندر فجیره امارات متحده عربی تنشها را افزایش داد. منابع آمریکایی به خبرگزاری «رویترز» گفتهاند که تحقیقات اولیه از احتمال دخالت ایران حاکیاند.
ایران این اتهام را رد کرده، وزارت خارجه جمهوری اسلامی خواستار انجام تحقیقات مستقل شده و برخی دیگر از مقام های رسمی نیز اسرائیل را متهم کرده اند.
وزیران خارجه بریتانیا، آلمان و فرانسه به عنوان امضاکنندگان اروپایی برجام دوشنبه در بروکسل با مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا دیدار کردند. فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجه اتحادیه اروپا نیز حضور داشت. اروپاییها میگویند که نگران افزایش تنشها هستند.
با این حال گرت مارکز، یک سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا به نیویورکتایمز گفته است که رئیسجمهوری ایالات متحده به دنبال جنگ با ایران نیست و نسبت به گفتوگو با رهبران ایران آمادگی دارد. او همزمان هشدار داده که «ما برای دفاع از پرسونل و منافع آمریکا در منطقه آماده هستیم».
پانویس:
این گزارش با توجه به کنفرانس خبری دونالد ترامپ به روز شد و تیتر آن هم تغییر کرد
ترامپ: خبر اعزام ۱۲۰ هزار نیرو برای «مقابله با ایران» جعلی است/ اگر لازم شد، حتی بیشتر از این رقم نیرو اعزام میکنیم
نادر / 14 May 2019