بیش از ۲۰ عضو برجسته نهادها و اندیشکده‌های اروپایی در فراخوان مشترکی از آمریکا خواسته‌اند تا در رویکردش در قبال «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) تجدید نظر کند. در این نامه آمده که بازگشت دوباره به توافق هسته‌ای به ایران عاقلانه‌تر از نابودکردن آن است. به گفته امضاکنندگان، تصمیم واشنگتن برای ترک برجام تلاش‌ها در راستای منع گسترش سلاح‌های اتمی را «تضعیف» کرده، به رنج‌کشیدن «بی‌مورد» مردم ایران انجامیده و به شعله‌ورکردن تنش‌ها در منطقه کمک کرده است.
دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا یک سال پیش در چنین روزی، هشتم مه ۲۰۱۸ خروج از برجام را اعلام کرد. در بیانیه مشترک اروپایی در تقاضا از آمریکا برای در تجدید نظر در رابطه با رویکرد در قبال برجام آمده است:
«استدلال پرزیدنت ترامپ این بود که شروط برجام برای جلوگیری از پیشرفت ایران برای دستیابی به توانایی‌های هسته‌ای کافی نیست و نیز برجام مساله گسترش تسلیحات موشکی ایران را در نظر نگرفته و اقدامی برای مقابله با فعالیت‌های ایران در خاورمیانه نمی‌کند…. نگرانی های پرزیدنت ترامپ کاملا بی مورد نیست اما خروج از توافق او را به هیچ‌یک از اهدافش نمی‌رساند».
بی‌اثرکردن تلاش‌ها برای جلوگیری از گسترش سلاح‌های هسته‌ای
امضاکنندگان این بیانیه مشترک که آن را «به صورت شخصی» امضا کرده‌اند، هشدار دادند که خروج آمریکا از برجام «تلاش‌های جهانی برای منع گسترش را تضعیف کرده است».
آنها می‌نویسند:
«برجام از نظر فنی یک توافق معتبر است که محدودیت‌های قابل ملاحظه ای در راه توانایی ایران برای توسعه و دستیابی به سلاح‌های هسته ای ایجاد کرده است. به گواه و تایید سازمان بین المللی انرژی اتمی و نیز مقامات ارشد جامعه اطلاعاتی آمریکا، ایران به توافق پایبند بوده است.»
آنها اعلام آمادگی تهران برای از سرگیری برخی فعالیت‌های خاص منع‌شده در برجام در سالگرد خروج آمریکا از آن را نشانه پایان «دوران نفع بردن ایران از ماندن در توافق» تعبیر کرده‌اند.
امضاکنندگان اروپایی هشدار داده‌اند که بازگشت جمهوری اسلامی به برنامه هسته‌ای‌اش به مسابقه تسلیحاتی اتمی در منطقه خواهد انجامید.
حسن روحانی رئیس‌جمهوری چهارشنبه هشتم مه در جلسه هیأت دولت اعلام کرد که ضرب‌الاجلی ۶۰ روزه رویاروی دیگر امضاکنندگان برجام است و آنها باید راهی برای منتفع‌شدن تهران از این توافق بیابند وگرنه ایران غنی‌سازی در سطوح پیش از توافق را از سر خواهد گرفت.
او در عین حال گفت که «امروز روز پایان برجام نیست».
تصمیمی علیه دیپلماسی و قوانین بین‌المللی
امضاکنندگان فراخوان مشترک اروپایی دومین عیب خروج آمریکا از برجام را تضعیف دیپلماسی برمی‌شمرند: «گزینه فشار حداکثری ایالات متحده آمریکا از ارزش دیپلماسی به عنوان راهی موثر برای بررسی نزاع‌های بین المللی در میان کشورهای رقیب کاسته است»
به باور آنها، تصمیم ترامپ خروج از برجام نهادها و قوانین بین‌المللی را نیز تضعیف کرده است. شورای امنیت سازمان ملل برجام را در قطعنامه ۲۲۳۱ خود به رسمیت شناخت.
اروپایی‌ها همواره از حفظ برجام حمایت کرده‌اند، هرچند در مورد نگرانی‌ها از برنامه موشکی ایران و مداخله‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی هم‌صدا با آمریکا هستند.
فراخوان مشترک اعضای بلندپایه نهادها و اندیشکده‌های اروپایی ایالات متحده را به صدمه‌زدن به اتحاد «ترنس‌آتلانتیک» ــ اتحاد کشورهای غربی دو سوی اقیانوس اطلس که پس از جنگ جهانی دوم به نظم جدید جهانی شکل داد ــ متهم می‌کنند:
«برجام حاصل بیش از ۱۳ سال هماهنگی دشوار و بی وقفه در دو سوی اقیانوس اطلس بود. با خارج شدن از آن و بدتر از آن با تهدید شرکت‌ها و بانک‌های اتحادیه اروپایی به تنبیه در صورت معامله با ایران، پرزیدنت ترامپ نشان داده است منافع سیاست خارجی اروپا را کاملاً نادیده می‌گیرد».
اتحادیه اروپا، چین و روسیه نسبت به توقف اجرای بخش‌هایی از برجام از سوی ایران ابراز نگرانی کرده‌اند. هرچند روسیه اقدام ایران را ناشی از اقدامات «نادرست» آمریکا خوانده و چین خواهان تحقق «کامل» برجام از سوی «تمام طرفین» شده است.
افزایش تنش‌های منطقه‌ای
امضاکنندگان فراخوان اروپایی نسبت به افزایش تنش‌ها در منطقه نیز هشدار داده‌اند: «برجام چشم انداز قریب الوقوع یک ایران مجهز به سلاح هسته‌ای را در منطقه‌ای برطرف کرده بود که عمیقا دچار تنش‌های ژئوپلیتیک است. با جایگزینی یک استراتژی فشار حداکثری، آمریکا رقبای ایران را تحریک کرده و راه‌حل توسل به راه حل‌های مصالحه در تهران را کاهش داده است.»
هفته‌های اخیر تنش‌ها بین تهران و واشنگتن بالا گرفته است.
آمریکا از تمدید معافیت مشتری‌های نفتی ایران امتناع می‌کند. جمهوری اسلامی پیش از این تهدید کرده بود که اگر مقصود آمریکا برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران محقق شود، در واکنش صادرات نفت از تنگه هرمز و حتی فرای آن ــ خلیج عدن ــ را به خطر خواهد انداخت.
واشنگتن همچنین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به فهرست سازمان‌های «تروریستی» خود افزوده است. تهران در واکنش کلیه نیروهای آمریکایی در منطقه را «تروریست» خواند.
وزارت دفاع آمریکا ناوگروه یو اس اس آبراهام لینکلن را از دریای مدیترانه به طرف خلیج فارس اعزام کرده است.
ارتش آمریکا سه‌شنبه نیز اعلام کرد که بمب‌افکن‌های بی-۵۲ بخشی از نیروهای اضافی خواهد بود که قراراست به خاورمیانه اعزام شوند تا با آنچه دولت ترامپ نشانه‌های واضح تهدید ایران علیه نیروهای آمریکایی در منطقه می‌خواند، مقابله کند.
دولت ترامپ همچنین به دنبال وضع تحریم‌های بیشتر علیه صنعت پتروشیمی ایران، دومین صنعت بزرگ این کشور است*. جمهوری اسلامی می‌گوید در برابر «تروریسم اقتصادی» تسلیم نخواهد شد.
تحریم‌ها و «رنج بی‌مورد ایرانیان»
امضاکنندگان فراخوان مشترک اروپایی در نهایت ششمین مشکل تصمیم ترامپ را «رنج‌های بی‌مورد» واردآمده به ایرانیان دانسته‌اند:
«با بازگرداندن تحریم‌ها و تاثیرات برون‌مرزی آن آمریکا شرکت‌ها و بانک‌های سراسر جهان را ترسانده و سبب کاهش یا قطع معامله با شرکای ایران شده است. ترکیب تورم، هزینه‌های بالای واردات، کمبود کالاها (غذا و دارو) و ناممکن بودن نقل و انتقال پول که پیش از بازگشتن تحریم‌ها هم شروع شده بود، استانداردهای زندگی مردم عادی ایران را کاهش داده است.»
شامگاه گذشته یک مقام دفتر ریاست جمهوری فرانسه هشدار داده بود که اگر ایران بخش‌هایی از برجام را متوقف کند، اتحادیه اروپا نیز تحریم‌ها را بازمی‌گرداند.
در میان ۲۲ امضاکننده فراخوان مشترک اروپایی می‌توان به مدیران و دبیرکل‌های «Istituto Affari Internazionali» در رم، «European Leadership Network» در لندن، «Centre for European Policy Studies» در بروکسل، «Institute of International Relations» در پراگ، «Hellenic Foundation for European & Foreign Policy» در آتن، «Institut Français des Relations Internationales» در پاریس، «Real Instituto Elcano» در مادرید اشاره کرد.
تا زمانی ماشین سرکوب نظام متجاهل جهل پراکن و جنایتکار ترویست پرور و صادر کننده عقاید خردسوز ضد بشری آخرالزمانی، توسط حمله خارجی منهدم نشود، امکان سرنگونگی این نظام نیست. حالا هی با ترفندها و لطایف حیل زمان بخرید برای ادامه ننگین این نظام ضد بشری.
ماشین سرکوب / 09 May 2019
امضاء کنندگان این فراخوان همگی دروغ میگن دلشان برای ردم ایران نسوخته، همه این اشکهای تمساح گونه شان بواسطه از دست رفتن منافع غارت گونه کنونی و کوتاه مدتشان است. نه چیز دیگری.
مهربان / 09 May 2019