طرح مجلس برای مقابله با تحریم‌های آمریکا تدوین شد

با افزایش هر چه بیشتر فشارهای تحریم‌های آمریکا علیه ایران، جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرحی را که برای مقابله با این فشارها ۹ ماه مسکوت گذاشته بودند منتشر کردند. هدف از این طرحِ ۲۰ ماده‌ای خنثی‌سازی تحریم‌های آمریکا با حمایت از اقتصاد ملی عنوان شده است. این طرح قرار است با جمع‌آوری امضا به هیئت رئیسه مجلس ارائه شود.

احمد امیرآبادی فراهانی، عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی سه‌شنبه ۱۳ فروردین از تدوین طرح حمایت از اقتصاد ملی در مقابل اقدامات آمریکا علیه ایران از سوی جمعی از نمایندگان مجلس خبر داد و گفت: «این طرح در تیرماه سال گذشته تدوین شد اما بنا به دلایلی تاکنون مسکوت مانده بود.»

احمد امیرآبادی فراهانی توضیحی درباره دلیل مسکوت گذاشتن این طرح ارائه نداد اما گفت تغییراتی نسبت به طرح اولیه در این طرح جدید اعمال شده و ممکن است پس از مشورت با نمایندگان مواد دیگری نیز به آن افزوده شود.

به‌گفته او پس از تعطیلات نوروزیِ مجلس و جمع‌‌آوری امضا، این طرح تقدیم هیئت‌رئیسه مجلس خواهد شد.

آمریکا ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ رسماً از توافق هسته‌ای با ایران خارج شد و از آن زمان تحریم‌های خود علیه ایران را به‌اجرا گذاشت. با اعمال تحریم‌های جدید آمریکا و بی‌برنامگی‌های اقتصادی در جمهوری اسلامی، وضعیت اقتصادی ایران رو به وخامت گذاشت، ارزش پول ملی کاهش و گرانی و تورم به‌شدت افزایش یافت. مرکز آمار ایران در آغاز فروردین امسال اعلام کرد که نرخ تورم دوازده ماهه منتهی به اسفند ١٣٩٧ به ۲۶,۹ درصد رسید.

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در پیام نوروزی خود اعتراف کرد که مردم ایران از نظر معیشتی در مضیقه قرار دارند. روحانی وعده داد که تورم را مهار و بازار ارز را متعادل کند. علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی نیز سال ۹۸ را سال «رونق تولید» نامگذاری کرده است. او در سخنرانی نوروزی خود گفته بود:

«نباید از تحریم بنالیم، از تحریم‌کنندگان آمریکایی و اروپایی هم نمی‌شود انتظار داشت. باید طرح‌های مقابله با تحریم را به صورت جدی دنبال کنیم. مسئولان دولتی به من گزارش داده‌اند که در حال تدوین این طرح‌ها هستند. امروز همه مسئولان باور کرده‌اند که دشمن در حال جنگ با ما است.»

اکنون طرح یک فوریتی جمعی از نمایندگان مجلس در ۲۰ ماده با عنوان «حمایت از اقتصاد ملی در مقابل اقدامات خصمانه آمریکا» تدوین شده که گفته می‌شود مواردی در آن آمده است که امکان اعلام عمومی آن وجود دارد.

هدف این طرح خنثی‌سازی اقدامات آمریکا «از طریق ایجاد تسهیلات لازم برای رونق کسب و کار در کشور از طریق اعطای تخفیف‌های مالیاتی، تأمین مطمئن کالاهای اساسی مورد نیاز مردم، اجرای بودجه مبتنی بر صرفه‌جویی در هزینه‌های غیرضرور و ارتقای کارآیی هزینه‌های دولت، تعریف پایه‌های مالیاتی جدید برای دولت و مدیریت دقیق بازار ارز، ایجاد رونق در بخش مسکن و ایجاد انعطاف لازم در ساختارهای اجرایی کشور» اعلام شده است.

در طرح ۲۰ ماده‌ای جمعی از نمایندگان مجلس بیش از هر چیز بر سامان دادن به بازار ارز از طریق تشکیل «بازار متشکل ارزی» طوری‌که هرگونه عرضه ارز توسط دولت یا بانک مرکزی جز از طریق این بازار ممنوع خواهد بود، اولویت‌بندی واردات و تهیه کالاهای اساسی و ضروری، رونق دادن به بازار مسکن با ایجاد تسهیلات مالی برای سازندگان مسکن، تعیین مشوق‌هایی برای تولیدکنندگان داخلی، کاهش برخی مالیات‌ها از جمله کاهش مالیات مستقیم تولیدکنندگان و همچنین حداکثر صرفه‌جویی در هزینه‌های دولت، تأکید شده است.

در این طرح پیشنهاد شده که به منظور حمایت از ثبات مالی کشور و ایجاد هماهنگی بیشتر میان نهادهای ناظر بر بازارهای مالی، «شورای هماهنگی ثبات مالی» متشکل از وزیر امور اقتصادی، رئیس کل بانک مرکزی، رئیس سازمان بورس، رئیس کل بیمه مرکزی، رئیس صندوق توسعه ملی و سه اقتصاددان صاحب نظر در حوزه اقتصاد کلان و پولی و مالی به‌عنوان اعضای مشورتی بدون حق رأی با حکم رئیس جمهوری تشکیل ‌شود.

در طرح همچنین گفته شده که در صورت ضرورت، با تصویب شورای عالی هماهنگی اقتصادیِ قوای سه‌گانه، احکام این قانون به‌مدت دو سال قابل تمدید خواهد بود.

روز گذشته، دوشنبه ۱۲ فروردین / یکم آوریل یکی از مقامات ارشد دولت آمریکا که نامش فاش نشد به خبرگزاری رویترز گفت این کشور در نظر دارد تحریم‌های جدیدی را علیه بخش‌هایی از اقتصاد ایران که تا به‌ حال تحریم نشده بودند، اعمال کند. این تحریم‌ها در سالگرد خروج آمریکا از برجام صورت می‌گیرد و وزارت خزانه‌داری آمریکا در حال بررسی آن‌هاست. این مقام آمریکایی گفت:

«ما به دنبال تأثیری دنباله‌دار هستیم. در این مرحله می‌خواهیم طرف‌های تجاری ایران فکر کنند که معامله تجاری با ایران ایده بسیار بدی است.»

فشارهای آمریکا بر ایران در یک ماه اخیر شدت گرفته است. وزارت خزانه‌داری آمریکا ۶ فروردین / ۲۶ مارس با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد که ۲۵ فرد و نهاد مرتبط با سپاه قدس و نیروهای مسلح ایران را تحریم کرده است. این افراد و نهادها متهم شده‌اند که از طریق ایجاد شبکه‌های مالی در ایران، ترکیه و امارات متحده عربی میلیاردها دلار پول به سپاه قدس و نیروهای مسلح ایران رسانده‌اند.

چهار روز پیش از آن، در روز ۲ فروردین / ۲۲ مارس وزارت خزانه‌داری آمریکا ۱۴ شخص و ۱۷ نهاد دیگر در ارتباط با ایران را تحریم کرده بود. این اشخاص و نهادها در زمینه انرژی و تولید دارو فعالیت می‌کنند اما دانش آن‌ها به پیشبرد برنامه هسته‌ای ایران هم کمک می‌کند.

روز گذشته محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران با انتشار پیامی در صفحه توئیتر، «سیاست فشار حداکثری ترامپ» را به موضوع وقوع سیل در شهرهای ایران ربط داد و گفت این سیاست در کمک‌رسانی هلال احمر ایران به تمامی مناطق آسیب‌دیده اخلال ایجاد کرده است. او از جمله به اقلام ممنوعه بالگردهای امدادرسان اشاره کرد. ظریف نوشت:

«این فقط جنگ اقتصادی نیست؛ این تروریسم اقتصادی است.»

سازمان ملل شنبه گذشته برای ارسال اقلامی برای کمک به سیل‌زدگان ایرانی اعلام آمادگی کرد اما همزمان یادآوری کرد که تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران ممکن ارسال این کمک‌ها را به تعویق بیندازد.

بیشتر بخوانید:

تشکیل اتاق جنگ اقتصادی به دستور خامنه‌ای