سخنرانی نوروزی رهبر جمهوری اسلامی ایران در حرم رضوی به چهار موضوع اختصاص داشت: چالش‌های سال جاری، رابطه ایران با دولت‌های غربی، بحران اقتصادی و آینده «نظام». خامنه‌ای با صراحت اعلام کرد که تحریم اقتصادی ایران یک فرصت و به معنای «گشایش» است و آن‌ها که نظری جز این دارند «دانسته یا ندانسته» تحت تأثیر دشمنان قرار دارند. رهبر جمهوری اسلامی گفت: از تحریم‌ها نباید «بنالیم».

۱ فروردین ۹۸، مشهد: علی خامنه‌‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران هنگام سخنرانی نوروزی در حرم رضوی

مرکز آمار ایران نرخ تورم را نزدیک به ۲۷ درصد اعلام کرده است. بر اساس این گزارش، با تحریم ایران و افزایش نرخ تورم، خانوارهای روستایی بیشتر از خانوارهای شهری تحت فشار بوده‌اند. به همین ترتیب دهک‌های پایینی جامعه هم فشار بیشتری را تحمل کرده‌اند. تنها در اسفند ۹۷ نرخ تورم بیش از ۳ درصد افزایش یافته است.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در سخنرانی نوروزی خود در حرم رضوی گفت:

«برخی نویسندگان و گویندگان درباره سال ۹۸ گفته‌اند سال تهدیدهاست بنده این را قبول ندارم. سال ۹۸ سال فرصت‌ها و سال گشایش است. آن کسانی که نظری غیر از این دارند و تهدیدها را بیان می‌کنند دانسته یا ندانسته تحت تاثیر دشمن هستند.»

خامنه‌ای اعلام کرد که بودجه یا به تعبیر او «بنیه» دفاعی کشور افزایش می‌یابد و از مردم و مسئولان خواست که از تحریم‌ها شکوه‌ای نداشته باشند:

«نباید از تحریم بنالیم، از تحریم‌کنندگان آمریکایی و اروپایی هم نمی‌شود انتظار داشت. باید طرح‌های مقابله با تحریم را به صورت جدی دنبال کنیم. مسئولان دولتی به من گزارش داده‌اند که در حال تدوین این طرح‌ها هستند. امروز همه مسئولان باور کرده‌اند که دشمن در حال جنگ با ما است.»

حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی بارها به مناسبت‌های مختلف اعلام کرده که ایران در حال جنگ است اما در این جنگ کشته و زخمی وجود ندارد. بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران هم در سخنانی که ۱۶ اسفند در اندیمشک ایراد کرد از یک «جنگ تمام عیار» و «فشار خفه‌کننده» سخن گفته بود. خامنه‌ای در ادامه سخنانش در حرم رضوی گفت:

«ما در این جنگ باید دشمن را شکست دهیم. اما این کافی نیست. ما باید علاوه بر شکست دشمن، بازدارندگی ایجاد کنیم. ما باید به نقطه‌ای برسیم که دشمن بداند از رخنه اقتصادی نمی‌تواند به ما ضربه بزند.»

کانال مالی اروپا موسوم به اینستکس برای تجارت با ایران در گروی تصویب لایحه پالرمو در مجمع تشخیص مصلحت نظام است. با تصویب این لایحه کمک‌های تسلیحاتی و مالی جمهوری اسلامی به گروه‌های شبه‌نظامی شیعه در خاورمیانه دشوار می‌شود. خامنه‌ای اتحادیه اروپا را به خیانت به ایران متهم کرد:

«اروپایی‌ها باید در مقابل آمریکا می‌ایستادند تا تحریم برداشته شود. با بهانه‌های مختلف نه تنها نایستادند، اروپایی‌ها خودشان با اعمال تحریم‌های جدید عملا از برجام خارج شدند. این کانال مالی اروپایی‌ها هم به شوخی شبیه‌تر است. اروپایی‌ها مانند گذشته از پشت خنجر زدند.»

رهبر جمهوری اسلامی در بخش دیگری از سخنانش بحران مؤسسات مالی و اعتباری را جلوه‌ای از «ذهن مبتکر ایرانی» که گاهی هم «در شیطنت» به کار می‌آید دانست و خواهان توقف چنین فعالیت‌هایی شد. خامنه‌ای ۴۰ سال بعد از انقلاب بهمن ۵۷ از ایرانیان خواست که همچنان هزینه‌های سیاست‌های جمهوری اسلامی در خاورمیانه را بپردازند:

«امروز شما باید هزینه ایستادگی در برابر دشمن را بدهید تا نسل‌های آینده با عزت زندگی کنند.»

او در بخش دیگری از سخنانش عربستان سعودی را هم بی‌نصیب نگذاشت. خامنه‌ای پیش‌بینی کرد که چنانچه غرب، عربستان را به موشک‌های بالستیک و فن‌آوری هسته‌ای مسلح کند، دیری نمی‌گذرد که این سلاح‌ها به دست «مجاهدین اسلامی» می‌افتد:

«کشوری در این منطقه و شاید در همه جای دنیا به بدی دولت سعودی من سراغ ندارم. هم مستبد است، هم دیکتاتور است، هم فاسد است، هم ظالم است، هم وابسته است. این دولت اینجوری را برایش امکانات هسته‌ای فراهم می‌کنند. اعلام کردند که نیروگاه هسته‌ای برایش می‌سازند. اعلام کردند که مراکز تولید موشک درست می‌کنند. اینجا اشکالی ندارد، چون وابسته به آنها و چون متعلق به آنهاست. حالا البته اگر بسازند هم بنده شخصاً ناراحت نمی‌شوم، چون می‌دانم که اینها ان‌شاالله در دوران نه چندان دوری به دست مجاهدان اسلامی خواهد افتاد.»

پیشنهادهای خامنه‌ای برای «رونق تولید» به عنوان شعاری که او برای سال ۹۸ در نظر گرفته، بیشتر ناظر به زندگی روستایی بود: تولید کشاورزی، دامداری، صنایع دستی، صنایع خانگی همچون تربیت دام در خانه‌های روستایی. او از مسئولان خواست در این زمینه‌ها برنامه‌ریزی کنند. کنترل واردات برای روتق صنایع کوچک و متوسط داخلی و همچنین اصلاح نظامی بانکی یکی دیگر از تأکیدات رهبر جمهوری اسلامی بود.

عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران ساعتی قبل از آغاز سخنرانی خامنه‌ای در حرم رضوی در پاسخ به رهبر جمهوری اسلامی شش شرط را برای رونق تولید داخلی برشمرده بود:

«رونق تولید و تقویت ارزش پول ملی در گرو چند نکته مهم است: کاستن از وام‌های تکلیفی کاهنده توان بانک‌ها، تلاش برای کاستن از فشار ناترازی بودجه جاری دولت بر سیستم بانکی و بانک مرکزی، کاهش معوقات بانکی و فروش اموال مازاد بانک‌ها، پیگیری با قدرت اصلاح ناترازی بانک‌های کشور، برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصاد و اصلاح نقشه تجاری کشور و مبادی وارداتی و مقاصد صادراتی و از این طریق کاهش نیاز کشور به ارزهای مورد هدف تحریم‌های آمریکا.»

در یک کلام: پایان رانت‌خواری و در همان حال کاستن از بار مالی دولت و واگذاری مسئولیت‌های دولت به بخش خصوصی، ادامه راهی که روحانی در سال‌های گذشته در پیش گرفت اما با خروج آمریکا از برجام به بن‌بست خورد.

بیشتر بخوانید: