دادگاه تجدیدنظر در دیوان بینالمللی لاهه رادوان کاراجیچ رهبر پیشین صربهای بوسنی را به حبس ابد محکوم کرد. کاراجیچ سه سال پیش به ۴۰ سال زندان محکوم شده بود. او به این رأی اعتراض کرده بود و دادگاه تجدید نظر با بررسی مجدد پرونده محکومیت او را افزایش داد.
دادگاه تجدیدنظر رادوان کاراجیچ، رهبر پیشین صربهای بوسنی چهارشنبه ۲۹ اسفند / ۲۰ مارس در لاهه برگزار شد. گروهی از بازماندگان کشتار جنگ بوسنی در محل دادگاه حاضر بودند و تنها یک دیوار شیشهای آنها را از کاراجیچ جدا میکرد.
دهها تن از بازماندگان و بستگان قربانیان جنگ بوسنی نیز در سربرنیتسا گرد آمده بودند و از یک صفحه نمایش در مرکز یادبود قربانیان آن را تماشا میکردند. همچنین در سارایوو، پایتخت بوسنی و هرزگوین نیز بازماندگان و شهروندان بوسنیایی گرد آمده بودند و نتیجه نهایی دادگاه را تماشا میکردند.
دیوان بینالمللی لاهه در سال ۲۰۰۷ براساس شواهد و مدارک دادگاه بینالمللی کیفری یوگسلاوی سابق، رویدادهایی که در سربرنیتسا، واقع در بوسنی و هرزگوین و حومه آن رخ داد را «نسلکشی» شناخت. در کشتار سربرنیتسا حدود ۸ هزار مرد و پسر نوجوان قتل عام شدند.
دادگاه بینالمللی کیفری لاهه، وابسته به سازمان ملل در سال ۲۰۱۶ رادوان کاراجیچ را به اتهام ۱۱ جنایت جداگانه از جمله «نسل کشی» و ارتکاب به جنایات جنگی و شرارت، و همچنین اقدامات «وحشتآفرین» در سارایوو به ۴۰ سال زندان محکوم کرده بود.
در سال ۱۹۹۲ نیروهای کاراجیچ شهر سارایوو را محاصره کردند و در سه سال، ۱۲ هزار نفر از مردم این شهر کشته شدند.
جوج جانسون، قاضی دادگاه گفت حکم ۴۰ سال زندان کاراجیچ که در سال ۲۰۱۶ صادر شد، «کمتوجهی به مسئولیت فوقالعاده کاراجیچ و مشارکت جدی او در سختترین جرایم است».
سرژ برامرتز، دادستان دادگاه که به مدت ۱۰ سال روی این پرونده کار کرده بود از حکم دادگاه استقبال کرد و گفت میخواست به حامیان کاراجیچ در بوسنی ثابت کند که او قهرمان نیست. او گفت: «این دادگاه خلاف آن را ثابت کرد. از کاراجیچ در تاریخ بهعنوان یک جنایتکار جنگی یاد خواهد شد.»
یکی از وکلای کاراجیچ به نام پیتر رابینسون در دادگاه اعلام کرد که موکلش در برابر جنایات جنگی صورت گرفته در جنگ بوسنی بین سالهای ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۵ خود را «مسئول اخلاقی» میداند اما با تشکیل دادگاه بینالمللی جنایات جنگی موافق نیست زیرا او «مسئولیت کیفری شخصی» دارد.
رابینسون افزود کاراجیچ «از طرفدارانش خواسته بود که دست به اقدامات خشونتآمیز نزنند».
در جریان جنگ بوسنی حدود ۱۰۰ هزار نفر کشته شدند که بیش از ۳۰ هزار نفر آنها مسلمان بودند. کاراجیچ متهم بود که مسلمانان را بهعمد به قتل رسانده است.
ماسیمو موراتی، مسئول بخش اروپا در سازمان عفو بینالملل درباره صدور حکم حبس ابد برای کاراجیچ گفت: «این حکم نشان میدهد که جنایتکاران جنگی نمیتوانند از عدالت بگریزند و معافیت از مجازات تحمل نخواهد شد. همچنین برای قربانیانی که بیش از ۲۴ سال منتظر این حکم بودند معیاری برای عدالت است.»
رهبر پیشین صربهای بوسنی نزدیک به سه سال پیش به حکم ۴۰ سال زندان اعتراض و درخواست تجدیدنظر کرده بود.
کارجیچ عالیترین مقام یوگسلاوی سابق است که به جرم جنایات جنگی در لاهه محاکمه شد. او شاعر، نویسنده و متخصص اعصاب و روان، تحصیلکرده دانمارک و نیویورک بود. اما بعدتر لقب «قصاب بوسنی» را بهدست آورد و نخستین کسی بود که در جملاتش به روشنی نشان داد برای رسیدن به ایدههای ملیگرایانهاش هراسی از «نسلکشی» ندارد. او در ۵ اکتبر ۱۹۹۱ گفته بود:
«کاری نکنید که بوسنی و هرزگوین به جهنم بدل شود. مسلمانها به سمت انقراض سوق داده خواهند شد. زیرا اگر جنگی رخ دهد، مسلمانها نمیتوانند از خودشان دفاع کنند.»
بهار سال بعد شبهنظامیان صرب پاکسازی قومی مسلمانها در بوسنی را آغاز کردند.
جنگ بوسنی پس از فروپاشی یوگسلاوی سابق بین بوسنی و هرزگوین و صربستان رخ داد و با امضای توافق دیتون در شهر دیتون ایالت اوهایو به پیشنهاد بیل کلینتون رئیس جمهوری وقت آمریکا پایان یافت.
از این جنگ بهعنوان بزرگترین نسلکشی در اروپا پس از جنگ جهانی دوم یاد میکنند.
بیشتر بخوانید: