یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا قبل از سفر مایک پمپئو به غرب آسیا برای رایزنی و گفت‌وگو درباره قرار دادن سپاه پاسداران به عنوان بخشی از ارتش ایران در فهرست گروه‌های تروریستی، به سی ان بی سی گفت دولت ترامپ یک دوره ۹۰ روزه دیگر عراق را از تحریم بخش انرژی علیه ایران معاف کرده است.
دولت ترامپ دسامبر ۲۰۱۸ معافیت عراق از تحریم بخش انرژی ایران را به مدت ۹۰ روز تمدید کرده بود. این معافیت سه‌شنبه ۱۹ مارس/۲۸ اسفند به پایان می‌رسید اما یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا شامگاه گذشته به سی بی اس نیوز گفت این معافیت برای یک دوره ۹۰ روزه دیگر هم تمدید شده است:
«هدف از قائل شدن این معافیت‌ها این است که دولت عراق وابستگی خود به انرژی از ایران را کاهش دهد. در همان حال با ما با متحدانمان در عراق درباره اعمال تحریم علیه ایران در گفت‌وگو هستیم.»
عراق دومین صادرکننده نفت در بین کشورهای عضو اوپک است. جنگ هشت ساله با ایران و فقدان سرمایه‌گذاری کافی برای بازسازی زیرساخت‌های برق، سبب وابستگی این کشور به منابع تأمین گاز و برق از ایران شده است.
ایران سومین شریک اقتصادی عراق است و این کشور روزانه ۲۸ میلیون مترمکعب گاز از ایران وارد می‌کند. با گاز وارداتی از ایران نیازهای یک میلیون خانوار عراقی به انرژی تأمین می‌شود. تخمین زده می‌شود که با تحریم گاز و برق وارداتی از ایران، ۳۰ درصد از خانوارهای عراقی از این منابع انرژی محروم بمانند. برهم صالح، رئیس جمهوری عراق در سفرش به کویت، از ایالات متحده آمریکا خواسته بود در اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران، شرایط ویژه سیاسی و اجتماعی عراق را در نظر بگیرد.
مقامات عراقی اعلام کرده‌اند که نمی‌توانند در مدت کوتاهی به واردات گاز از ایران خاتمه دهند اما در درازمدت تلاش می‌کنند کشورهای دیگری همچون ترکیه، اردن، کویت و عربستان سعودی را جایگزین ایران در واردات برق و انرژی کنند. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در دیدار و گفت‌وگو با مقامات بلندپایه عراقی اعلام کرده بود که کاخ سفید خواهان رویکرد سختگیرانه‌تر عراق نسبت به جمهوری اسلامی ایران است. وزیر خارجه ایران اما از عراقی‌ها خواسته بود روزی «اسب بازنده شرط‌بندی نکنند.»
تابستان گذشته قطع برق و خاموشی‌های طولانی جنوب عراق را ناآرام کرد. مردم که به فساد اقتصادی دولت عراق هم معترض بودند، در بصره به خیابان‌ها ریختند و خواهان برکناری وزیر برق وقت در دولت حیدر عبادی شدند. مقام‌های عراقی اعلام کرده بودند که بدهی در پرداخت هزینه برق وارداتی از ایران باعث شده که تهران جریان یک هزار مگاواتی برق به جنوب عراق را قطع کند.
گاز ایران تنها منبع دو نیروگاه گازی عراق برای تولید برق است. عربستان به عراق پیشنهاد احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر و صادرات برق داده است.
هفته گذشته در سفر عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران به بغداد، نخستین بخش از طلب دولت ایران از عراق به حساب بانک مرکزی واریز شد. چهار میلیارد دلار از ۱۲ میلیارد دلار صادرات ایران به عراق مربوط به صادرات برق و گاز است.
بیشتر بخوانید: