رئیس دفتر رئیس‌جمهوری ایران هرگونه بحث استعفای روحانی در سال‌های اخیر را تکذیب کرد و گفت محمد خاتمی نیز چنین موضوعی را مطرح نکرده است. او در مورد استعفای اخیر محمدجواد ظریف در رابطه با سفر بشار اسد به تهران نیز گفت نهاد ریاست جمهوری و دفتر رئیس‌جمهوری هم از این سفر اطلاعی نداشتند.

محمود واعظی، رئیس دفتر حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران
محمود واعظی، رئیس دفتر حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران

محمود واعظی، رئیس دفتر حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران دوشنبه ۲۷ اسفند در حاشیه جلسه هیئت دولت درباره خبر درخواست استعفای روحانی از سوی محمد خاتمی، رئیس‌جمهوری پیشین و رئیس دولت اصلاحات گفت:

« من این نقل قول را تأیید نمی‌کنم. هیچ بحثی در رابطه با استعفا در پنج سال‌ونیم گذشته مطرح نبوده است؛ افرادی مطالبی را با چند واسطه مطرح می‌کنند که بیشتر برای مطرح کردن خودشان است.»

علی صوفی، عضو شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان و مشاور عالی محمد خاتمی ۲۶ اسفند با اشاره به دیدار اعضای فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی با خاتمی، در پاسخ به این پرسش که آیا محمد خاتمی نارضایتی که از دولت روحانی دارد را به او اعلام کرده یا جلسه‌ای بین این دو نفر برگزار شده است، گفته بود:

«حتماً چنین است و زیاد این کار صورت گرفته است. در همین سال هم این جلسات برگزار شده است.»

به‌گفته او خاتمی معتقد است اگر دولت موانعی در کار خود حس می‌کند، باید این مشکلات را به جدیت پیگیری کند یا آن را با مردم در میان بگذارد. اگر این موارد به نیرو‌های بالادستی مربوط است یا قوای دیگر باید رئیس‌جمهوری تعیین تکلیف کند. اگر نمی‌تواند موانع را برطرف کند کنار بکشد:

«من شنیدم که خاتمی به روحانی گفت: اگر نمی‌تواند از ریاست‌جمهوری استعفا دهد و شرایط خود را مطرح کند و اگر امکان‌پذیر نیست، اجازه گرفته و کناره‌گیری کند.»

واعظی افزود:

«به نظر بنده کسانی که آقای روحانی را می‌شناسند، می‌دانند که اگر آقای روحانی رئیس‌جمهور نبود و به‌عنوان یکی از شخصیت‌های سیاسی بود و شرایط کشور سخت می‌شد ایشان کسی است که با تمام وجود می‌آمد مسئولیت می‌پذیرفت برای این‌که مشکلات مردم حل شود.»

سایت «کلمه» نیز در گزارشی نوشته بود که محمد خاتمی ۱۵ اسفند در دیدار با اعضای فراکسیون امید هشدار داد که مردم از اصلاح‌طلبان مأیوس شده‌‌اند اما به جای آن‌که به سمت اصول‌گرایان بغلتند، آرای آنان به سبد براندازان سرریز شده است.

براساس این گزارش او درباره سرخوردگی مردم از انتخابات در جمهوری اسلامی گفته بود:

«امروز من از سوی مردم با این سئوال مواجهم که ما را کشاندید پای صندوق رأی، یک مورد نشان دهید که در راستای اصلاحات واقعی باشد. آیا قوه قضائیه و نحوه برخوردها بهتر شد یا بخش خصوصی سالم می‌تواند در عرصه حضور داشته باشد؟ آیا رویکردهایی که ما را در تنگناهای بزرگ خارجی قرار داد، اصلاح شد یا در برابر رویکردهای سالم مقاومت شد تا مردم نتیجه امتیازی که به دست آمده را احساس نکنند؟»

واعظی در این‌باره افزود:

«[روحانی] امروز که مسئولیت دارد به مردم و رأی آنان وفادار است و تا زمانی که مشکل وجود دارد و مردم بخواهند، در مسئولیت خود باقی می‌ماند.»

بی‌اطلاعی از سفر اسد به تهران

محمود واعظی در بخش دیگری از سخنان خود به استعفای اخیر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که گفته می‌شد به‌دلیل نادیده گرفتن او در سفر بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه به تهران، صورت گرفت اشاره کرد و درباره عدم حضور ظریف در جلسه دیدار اسد و روحانی گفت:

«اگر دوستان ما بتوانند شرایطی که امروز در سوریه وجود دارد را خوب تجسم کنند و مسیری که رئیس‌جمهوری سوریه برای آمدن به ایران طی کند را بشناسند و بدانند که فضا دست چه کسی است، مقداری قضاوت کردن برایشان راحت‌تر می‌شود.»

او افزود:

«سفر بشار اسد به تهران به دلیل مسائل امنیتی سفری بود که لحظه‌ای درباره آن تصمیم‌گیری شد؛ چرا که نه قرار بر آن بود که در داخل سوریه کسی متوجه شود و در داخل ایران نیز دو سه نفر بیشتر مطلع نبودند. در نهاد ریاست جمهوری و دفتر رئیس جمهوری هیچ کسی مطلع نبود. این حرفی که زده می‌شود مبنی بر این‌که دفتر رئیس جمهوری باید با آقای ظریف موضوع را اطلاع می‌داد باید بگویم که خود دفتر نیز از موضوع اطلاع نداشت. یعنی من همان لحظه‌ای که آقای اسد وارد حیات ریاست جمهوری شد متوجه شدم که مهمان ما کیست.»

بشار اسد ۶ اسفند / ۲۵ فوریه در یک سفر غیرمنتظره به تهران با علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، حسن روحانی و قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس دیدار و گفت‌وگو کرد. در پی دیدار اسد از ایران، محمدجواد ظریف از سمت خود استعفا داد. گفته می‌شد که او به بی‌خبر گذاشتنش از سفر اسد اعتراض کرده است. کمتر از دو روز بعد، با مخالفت حسن روحانی با این استعفا، ظریف به سر کار خود بازگشت.

در پی آن سردار اسماعیل قاآنی، جانشین فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران ۱۵ اسفند درباره چگونگی سفر اسد به تهران گفت بشار اسد را نیروی قدس سپاه به تهران آورد و «آن‌هایی که باید بدانند، می‌دانستند و آن‌هایی که نباید، نمی‌دانستند. بالاخره یک کار حساسی بود.»

واعظی دلیل آن‌که تا کنون در این‌باره صحبت نکرده‌ است را آن دانست که نمی‌خواسته وارد فضایی شود که در آن به دنبال مقصر باشد:

«حضور آقای ظریف در دولت آن‌قدر برای من اهمیت دارد که این‌که گفته شود خطایی در دفتر رئیس جمهوری یا نهاد ریاست جمهوری شده است ارزش کمتری برای من دارد. بر همین اساس فکر می‌کنم که در این قصه در دفتر رئیس جمهوری و نهاد ریاست جمهوری هیچ کسی نه مقصر است و نه از موضوع اطلاع داشته است.»

قاسم سلیمانی در جریان استعفای ظریف «برخی ناهماهنگی‌ها در نهاد ریاست جمهوری» را عامل عدم حضور وزیر امور خارجه دانسته بود.

مخالفان دولت و جمعی از اصولگرایان نیز استعفای ظریف را به گردن دولت و «اختلافات درونی» آن انداختند. در حالی که موافقان دولت استعفای او را به دور زدن دستگاه دیپلماسی توسط نیروهای نظامی، به‌ویژه سپاه پاسداران مربوط دانستند.

خبر استعفای محمد جواد ظریف در بسیاری از رسانه‌های جهان بازتاب یافت. برخی از تحلیلگران اعتقاد داشتند که با استعفای وزیر خارجه ایران، دوران ریاکاری نیز به‌سر می‌آید. اغلب تحلیلگران اما نگران خصمانه‌تر شدن روابط ایران و آمریکا بودند.

بیشتر بخوانید: