حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران بعد از پنج سال برای اولین بار به صورت رسمی به عراق سفر می‌کند. محمد جواد ظریف در بغداد است تا مقدمات سفر روحانی به عراق را فراهم کند که به قول ظریف با هدف همکاری‌های اقتصادی و مرزی انجام می‌شود. برهم صالح رئیس‌جمهوری عراق سفر روحانی را بسیار مهم توصیف کرد و هدف آن را «تعمیق روابط دو کشور» دانست.
دیدار سه روزه حسن روحانی از عراق دوشنبه ۱۱ مارس / ۲۰ اسفند در حالی آغاز می‌شود که دولت او تحت فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم و فساد اداری از یک طرف و فشارهای سیاسی اصول‌گرایان در داخل قرار گرفته است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، مقدمات این سفر از سوی بیژن زنگنه وزیر نفت، ناصر همتی رئیس بانک مرکزی، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه و سید عباس عراقچی معاون حقوقی وزیر امور خارجه فراهم شده است.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، عصر شنبه وارد بغداد شد تا مقدامات سفر حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران به عراق را فراهم کند. او گفته است گفتگوهای دو کشور در خصوص «موضوعات سیاسی و همکاری های اقتصادی از جمله در حوزه ترانزیت، انرژی و صنعت» و همینطور «همکاری‌های مرزی» انجام خواهد شد.
برهم صالح رئیس‌جمهوری عراق یکشنبه ۱۰ مارس / ۲۰ اسفند در گفتگو با خبرنگاران ایرانی سفر روحانی به کشورش را بسیار مهم ارزیابی کرد و دلیل سفر او را «تکمیل گفت‌وگوهای دو کشور و پیشبرد مذاکرات میان دوکشور» با تاکید بر مسائل امنیتی و سیاسی دانست.
برهم صالح سه ماه پیش به ایران سفر کرد تا با رئیس‌جمهوری و رهبر ایران دیدار کند. او سفر روحانی به عراق را ادامه‌ای بر گفتگوهایی که در تهران آغاز شد دانسته است.
یکی از موضوعات مهم مورد بحث دو کشور پرونده مرزی و به خصوص قرداد ۱۹۷۵ الجزایر است. به گزارش تسنیم خودداری عراقیها در حل نهایی مشکلات مرزی و بستن پرونده حل اختلافات مرزی یکی از مهمترین مسائلی است که روحانی را رنجانده و او این موضوع را در دیدار با مقامات عراقی گوشزد کرده است.
برهم‌صالح نیز تصریح کرده است که یکی از موضوعات گفتگو میان دو کشور همکاری‌های مرزی در زمینه‌های اقتصادی و امنیتی است. او در خصوص قرارداد الجزایر گفته است که «مهمترین موضوع کشتی‌رانی در شط العرب است.»
رئیس‌جمهوری عراق در خصوص رابطه کشورش با کشورهای پیرامون خلیج فارس گفته است که روابط عراق با کشورهای عربی بسیار مهم است و عراقیها نمی‌خواهند که کشورشان همچون گذشته صجنه رویارویی و درگیری قدرتهای منطقه و جهان باشد. آنها در عوض می‌خواهند « گذرگاه اقتصادی و تجاری مشترک» در منطقه باشد که از یک طرف ترکیه را به ایران و ایران را به کشورهای حاشیه خلیج فارس متصل می‌کند.
بالاترین صادرات غیرنفتی ایران به مقصد چین و عراق انجام می‌شود. همینطور در دیدار گذشته برهم صالح و روحانی پیش‌بینی شده بود که حجم روابط تجاری دو کشور به ۲۰ میلیارد دلار برسد. اما به نظر می‌رسد تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران دستیابی به این هدف را مشکل‌تر کرده است.
رئیس‌جمهوری عراق موضع کشورش را مخالفت با تحریم‌های آمریکا علیه ایران توصیف کرد و گفت: «عراق بخشی از منظومه تحریم های یک‌جانبه آمریکا علیه ایران نخواهد بود. شکی نیست که ما از این تحریم‌ها متاثر خواهیم شد اما قطعا جزئی از آن نخواهیم بود. عراق بر اینکه منافع ملت ایران کشور دوست و همسایه ما تامین شود اصرار دارد. ما تمام تلاش خود را می‌کنیم و هر آنچه در توان داریم را به کار می‌بریم تا از سطح تنش‌ها در این رابطه کاسته و آزارهایی که به ملت دوست ایران می رسد کاهش یابد.»
برخی تحلیل‌گران دیدار روحانی از عراق را پاسخی به سفر کوتاه دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، در ماه دسامبر به عراق می‌دانند که طی آن ترامپ گفته بود نیروهای آمریکایی در عراق ایران را زیر نظر دارند.
برهم صالح همچنین در مورد اقدامات ایران برای مقابله با دیکتاتوری صدام حسین، و بعد از آن مقابله با داعش در ایران کشور گفته است که «ما هیچ چیز جز اینکه به ایران بگوئیم از شما متشکریم نمی توانیم بگوئیم»
روحانی به سه شهر عراق، بغداد، کربلا و نجف، سفر خواهد کرد. به گفته ظریف «روحانی در بغداد دیدارهای متعددی با همه مقامات ذیربط، مسوولان سیاسی، احزاب، نخبگان، سران عشایر و سران مذاهب خواهد داشت و در کربلای معلا و نجف اشرف نیز ضمن زیارت عتبات عالیات به دیدار مراجع عظام خواهد رفت.»
صادرات ایران به عراق ۸.۲ میلیارد دلار است. ایران درصدد افزایش این رقم است. عراقیها در تابستان نیاز به برق دارند تا مانند پارسال شورشهای شهری نداشته باشند. شورشهای که در آنها عکس خمینی و پرچم ایران به آتش کشیده شد.ظرفیت سدهای تولید کننده برق در ایران خوب است و میتواند به عراق قول تامین برق در تابستان را بدهد.
جواد / 10 March 2019