یک ۸ مارس دیگر، در عالمی که به رغم دستاوردهای فراوان برای برابری جنسیتی، هنوز چالشها و مشکلات متفاوتی در حوزه زنان وجود دارد.
واقعیتی که نمیتوان نادیده گرفت، تحولات چشمگیری است که زنان در جهان خود ایجاد کردهاند و توانستهاند زندگی زنان را نسبت به نسلهای پیشین خود تا حد قابل توجهی بهبود دهند. این تلاش را میتوان در جامعه ایران و افغانستان هم به وضوح دید: صداهایی که هر روز بلندتر میشود و تن به سرکوب و تسلیم نمیدهد و میکوشد دستاوردهای خود را حفظ کند.
از آن سو اما مقاومتها هم کم نبوده: تلاش برای بازگرداندن زنان به عقب، اعمال خشونت و فشار برای ساکت کردن و کمرنگکردن نقش زنان.
پرونده امسال زمانه به مناسبت ۸ مارس، روز جهانی زنان بر دو موضوع در حوزه ایران و افغانستان متمرکز شده: بررسی مبارزات زنان ایرانی با حجاب اجباری و تلاش زنان افغانستان برای نقش آفرینی و اثرگذاری بر مذاکرات صلح.
مطالب این پرونده به مرور تکمیل میشود.
نعیمه دوستدار- دبیر بخش زنان
ایران
۸ مارس: مبارزه دختران انقلاب پایان نیافته؛ این اعتراضات نقطه شروع مبارزات اصلی است
منیره کاظمی معتقد است مبارزه دختران خیابان انقلاب توانسته بحث منحرف و فرسایشی اولویت بودن و نبودن حجاب را پس بزند.
هلن وزیری هم میگوید فقط در جامعهای که استبداد درونی شده، حکمهایی مانند حجاب اجباری میتوانند چهار دهه باقی بمانند و حتی در مبارزات زنان هم بهدرستی دیده نشوند.
۸مارس: مبارزه دختران انقلاب فراتر از حرکت انفرادی و مورد توجه عموم، رسانه و دانشگاه است
نسیم مقرب میگوید در نبود اعتراض آشکار جدی و مطالبهخواهانه، امکان نزدیک شدن به حذف حجاب اجباری وجود ندارد. مرمر مشفقی هم میگوید زنان از هر قشر و طبقه اجتماعی باشند مستقیم یا غیر مستقیم از اجباری بودن حجاب آسیب میبینند و قطعا مبارزه با حجاب اجباری یک ضرورت در جنبش زنان ایران است.
۸ مارس: مبارزه زنان تمام نشده؛ حرکت دختران انقلاب پویا و در حال تغییر است
آیا مبارزه با حجاب اجباری یک ضرورت است؟ آیا حجاب یک امر سیاسی است؟ آیا حرکت دختران انقلاب تمام شده؟ اعظم جنگروی و شاپرک شجریزاده به این پرسشها پاسخ دادهاند.
۸ مارس: اعتراضات دختران انقلاب دچار آسیب شد اما پایدار است
پاسخهای آزاده دواچی و اعظم بهرامی به پرسشهای زمانه درباره جنبش جایگاه مبارزه با حجاب اجباری در مبارزات زنان و وضعیت کنونی اعتراضات دختران انقلاب.
جنبش زنان ایران نیاز به تمرین تساهل دارد
نسیم روشنایی- این نوشته با تمرکز بر دو مقاله نوشین احمدی خراسانی، «چرا حرکت دختران خیابان انقلاب گسترش نیافت» و «دختران خیابان انقلاب و پوپولیسم سیاسی»، چند پرسش را به بحث میگذارد.
«به دلیل محدودیتها در ایران، میتوان از رویکرد پوپولیستی در جنبش زنان بهره برد»
آزاده دواچی – اگر حتی بشود اندک تاثیری بر وضعیت زنان گذاشت، میتوان در شرایط امروز ایران و برای تاثیرگذاری بیشتر از حرکات پوپولیستی استفاده کرد.
جهان
«نافرمانی و مبارزات زنان علیه بیعدالتی جرمانگاری میشود»
یکی از ائتلافهایی که در پایتخت آلمان تظاهرات برپا میکنند، «ائتلاف فمینیستهای بینالملل» است. آنها راهپیمایی را از برابر یک زندان زنان برلین آغاز میکنند. «زمانه» درباره چشمانداز و ایدههای فمینیستهای بینالملل با شکوفه منتظری، از گروه سازماندهنده این ائتلاف گفتوگو کرده است.
گفتوگو با نسلهان آرول؛ دلقکی که نخواست یک زن ایدهآل شود
مهتاب دهقان- نسلهان آرول، اجرای دلقک تک نفره خود را برای به پرسشکشیدن رویای زن ایدهآل به روی صحنه برد. او از خلال اجراهای تکنفرهاش در مورد رابطه بین فمینیسم و کمدی پژوهش میکند.
افغانستان
۸مارس: زنان افغان، زیر سایه بیم و امید
ولی آرین– روز جهانی زنان، درست در اوضاعی فرا میرسد که زنان افغان، با دغدغه صلح و ترس از دست رفتن ارزشهای نسبی و پرهزینه در افغانستان درگیر هستند. اما زنان افغانستان از ۸ مارس گذشته تا امروز دستاوردهایی هم داشتهاند.
۸ مارس؛ روایت زنانى با پاى برهنه روى لبه تیغ
رویینا شهابی– زنان سرزمين مادری من به نسبت تحولات سياسی اخير، پيرامون مذكرات صلح و كمانگارى نقش و سهم زن در مورد اين موضوع مهم كه با زندگی و آينده همهشان رابطه مستقيم دارد، امسال با دغدغههايى بسا جدىتر از سال گذشته روبه رو هستند.
۸مارس و زنان افغانستان: رقصی نه در میانه میدان!
سمیه رامش– ۸ مارس برای ما برای زنان افغانستان، برای مردان افغانستان و برای مردم افغانستان چه چیزی را به ارمغان آورده است؟ آیا این روز توانسته است به ما کمک کند تا نگاه انسانی به زن داشته باشیم؟ آیا توانسته است از نابرابری و بیعدالتی علیه زن این سرزمین بکاهد؟
زنان افغان: اعتماد بیجا بر طالبان خطاست
ولی آرین- زنان افغانستان نگران آینده هستند. نگران اینکه بازی صلح و جنگ افغانستان، حقوق و آزادیهای نسبی زنان را در این کشور تبدیل به معامله سیاسی نکند.
نگرانی زنان از گفتوگوهای پنهانی صلح؛ سرنوشت زنان افغانستان را به دست طالبان ندهید
ولی آرین- دور نگه داشتن زنان از گفتوگوهای صلح با طالبان، نگرانیهای زیادی به همراه داشته. نگرانی زنان افغان این است که دستآوردها و آزادیهای آنان در بازی صلح آمریکا و طالبان به معامله گرفته شود.