نمایندگان مجلس ایران در جلسه علنی یکشنبه ۱۲ اسفند طرح بررسی اصلاح قانون انتخابات را در دستورکار خود قرار دادند. از مهمترین مواردی که در این جلسه به تصویب رسید، طرح استانی شدن انتخابات مجلس در ایران و ممنوعیت کاندیداتوری نمایندگان مجلس برای ۴ دوره متوالی ست. استانی شدن انتخابات با مخالفتهای بسیاری روبهروست و ممنوعیت نمایندگی برای ۴ دوره متوالی برخی از نمایندگان کنونی را از مجلس آینده حذف خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی صبح یکشنبه ماده ۳ طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی را بررسی کرده و آن را به تصویب رساندند. براساس ماده ۳ این طرح یک ماده به شرح ذیل به عنوان ماده ۷ مکرر(۱) به قانون الحاق می شود: حوزه انتخابیه در انتخابات مجلس، محدوده جغرافیایی هر استان است. هریک از استانها به عنوان حوزه انتخابیه اصلی و حوزه های انتخابیه موجود واقع در آن استان موضوع قانون تعیین محدوده حوزه های انتخاباتی مجلس شورای اسلامی مصوب ۳۰ فروردین ۱۳۶۶ با اصلاحات و الحاقات بعدی، حوزه انتخابیه فرعی محسوب میشوند و مناطق تابع حوزه انتخابیه موجود به عنوان حوزه انتخابیه تابعه فرعی شناخته می شوند.
همچنین به موجب تبصرههای این قانون تعداد نمایندگان هر حوزه انتخابیه اصلی (استان) معادل تعداد نمایندگان حوزه های انتخابیه موجود در استان خواهد بود و شهرستانهای پرجمعیت به عنوان حوزه انتخابیه فرعی جدید محسوب میشوند. حوزه انتخابیه اقلیت های دینی اما از حکم این ماده مستثنی خواهد بود.
تصویب نهایی این قانون در پرده ابهام قرار دارد. شورای نگهبان در ادوار مختلف مجلس با استانی شدن انتخابات مجلس مخالفت کرده است. شورای نگهبان تشدید شکاف های محلی و قومی، کاهش رای دهندگان و افزایش هزینه های برگزاری انتخابات را از ایرادهای این طرح عنوان کرده است. مخالفان، انتخابات استانی را خلاف همبستگی ملی می دانند و آن را باعث ایجاد نوعی دیکتاتوری انتخاباتی و ایجاد تبعیض جغرافیایی می دانند و ادعا میکنند که این تغییر مشارکت رای دهندگان را کاهش خواهد داد.
تغییر چهره مجلس یازدهم
از سوی دیگر مجلس به ممنوعیت نامزدی افرادی که برای ۳ دوره متوالی نماینده مجلس بودهاند رای داد. به گزارش خبرگزاری کار(ایلنا) و بهنقل از محمدرضا تابش، نماینده اردکان طرح این ممنوعیت «در جهت جوانگرایی در قوه مقننه» و «جلوگیری از ایجاد شائبه در استفاده از رانت برای نمایندگی مجلس» پیشنهاد شده بود. اما برخی از نمایندگان این طرح را «نخبهکشی سیاسی» و تلاشی برای تغییر هیئت رئیسه مجلس ایران (نزدیک به اصلاحطلبان) در دور بعد میدانند. نادر قاضیپور، نماینده ارومیه در تذکر شفاهی گفته بود پیشنهاد این طرح «صرفاً برای حذف فرد خاصی است تا به مجلس راه نیابد و ریاست مجلس به دست او نیفتند».
به نظر میرسد منظور قاضی پور از این فرد خاص علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی ست که سه دوره متوالی ریاست مجلس را بر عهده دارد. او در پاسخ به این تذکر گفته: «تصور شما درست نیست، آقای تابش اعلام کرد که قصد دارد چنین پیشنهادی را مطرح کند، من نیز مخالف نبودم. پیشنهاد مطرح شده حسنی نیز دارد و افرادی که مدتی در مجلس حضور داشتند استراحت میکنند».
اما این مصوبه به صورت کلی ۳۴ نماینده فعلی از جمله جواد کریمی قدوسی نماینده مشهد، قاضی پور و برخی دیگر از نمایندگان کنونی را نیز از مجلس بعدی حذف خواهد کرد. مسعود پزشکیان نماینده دوره های هشتم، نهم و دهم مجلس که هم اکنون نایب رییس مجلس است نیز قادر به نامزدی برای دوره بعدی نخواهد بود. علی مطهری دیگر نایب رییس مجلس نیز مانند پزشکیان در دوره بعدی حق ثبت نام برای حضور در انتخابات را نخواهد داشت.
«لایحه جامع انتخابات» نیز امروز در مجلس ایران اعلام وصول شد. این لایحه حدود سه سال پیش از سوی وزارت کشور به دولت ارائه شد، سوم بهمن امسال در دولت تصویب شد و برای بررسی به مجلس شورای اسلامی سپرده شد.
سیاستهای کلی لایحه اصلاح قانون انتخابات از جانب علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، تعیین شده و به گفته عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، «تجمیع انتخابات، تعریف دقیقتر احراز صلاحیتها، تبلیغات، شفافیتهای مالی، نظارت، چگونگی اجرا و نقش وزارت کشور» از جمله مسائلی هستند که در این لایحه آمدهاند.
بیشتر بخوانید: