در سالهای دهه ۱۹۷۰ رسوایی واترگیت منجر به استعفای ریچارد نیکسون، رئیس جمهوری وقت شد. داستان واترگیت به دور دوم انتخابات ریاست جمهوری نیکسون باز میگردد، در جریان رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری در دفتر کمیته ملی حزب دموکرات در طبقه ششم ساختمان هتل واترگیت شهر واشنگتن دی سی، دستگاه شنود کار گذاشته شده بود، تحقیقات گسترده بازرس ویژه وقت نشان داد که کمیته انتخاباتی رئیس جمهوری (ریچارد نیکسون) در این جریان دست داشته است. نیکسون هر دخالتی را انکار کرد اما در نهایت ۶۹ نفر در جریان تحقیقات متهم شدند که ۴۸ نفر از آنها در جریان دادگاه یا اتهام خود را پذیرفتند و یا مقصر شناخته شدند. استیضاح در پیش روی نیکسون بود، اما او ترجیح داد که استعفا دهد و از مقام خود کنار رود.
امروز نزدیک به نیم قرن از رسوایی واترگیت میگذرد، اما به نظر میرسد که رویه آمریکایی در برخورد با مسائل چندان تغییر نکرده است. انتخابات سال ۲۰۱۶ آمریکا با اتهام دخالت روسیه برای تاثیر گذاشتن بر سیاست آمریکا همراه بود. این اتهام تا حدی پیش رفت که شائبه تبانی کارزار انتخاباتی نامزدها با دولت روسیه هم مطرح شد. آیا چنین اتهامی بر پایه حقیقت است یا بخشی از دعواهای سیاسی احزاب به حساب میآید؟ بازرس مولر، مردی که بیش از دو دهه مدیر اداره تحقیقات فدرال آمریکا بوده، قرار است پاسخ این سوال را بیابد.
دونالد ترامپ، چهل و پنجمین رئیس جمهوری آمریکا و پیروز انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ همواره هرگونه تبانی کارزارش با روسیه را تکذیب میکند و در واقع انگشت اتهام تبانی را به سوی رقیب دموکرات نشانه میرود، او به طور مکرر به تحقیقات بازرس مولر حمله کرده و آن را “شکار جادوگر” و امری بینتیجه و موهوم توصیف کرده است، ترامپ همچنین استدلال میکند که این تحقیقات بسیار پرهزینه و طولانی بوده و فایدهای ندارد.
یکی از مواردی که محور تحقیقات بازرس مولر را تشکیل میدهند ملاقات روز نهم ژوئیه سال ۲۰۱۶ است که در برج ترامپ صورت گرفت. در آن روز دونالد ترامپ جونیور (فرزند ترامپ)، پل مانافورت و جرد کوشنر (داماد ترامپ) که همگی از اعضای ارشد کارزار بودند با یک تیم روسی ملاقات کردند. از دیگر موارد کلیدی مورد توجه بازرس ویژه، ارتباط با ویکیلیکس، برنامه ساخت برجی در مسکو، اخراج جیمز کومی (مدیر وقت اداره تحقیقات فدرال) و دخالت سایبری روسیه است.
بازرس مولر
-
بازرس مولر کیست؟
رابرت سوان مولر سوم، بازرس ویژه تحقیقات دخالت روسیه در انتخابات سال ۲۰۱۶ آمریکا است. مولر ۷۴ سال دارد و طی سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۳ به عنوان ششمین مدیر اداره تحقیقات فدرال آمریکا (اف بی آی) خدمت کرده است.
رابرت مولر دانشآموخته دانشگاههای پرینستون و نیویورک است. او طی دوران جنگ ویتنام به عنوان افسر تفنگدار دریایی خدمت و برای خدماتش مدال ستاره برنز و قلب بنفش را دریافت کرد. او همچنین دانشآموخته حقوق از دانشگاه ویرجینیا است.
رابرت مولر جمهوریخواه است و در دولتهای جورج بوش پدر، بیل کلینتون، جورج دبلیو بوش و باراک اوباما خدمت کرده است. رابرت مولر از زمان پایان خدمتش در اف بی آی، تا ماه مه سال ۲۰۱۷ و آغاز تحقیقات پرونده دخالت روسیه در انتخابات آمریکا، در یک شرکت حقوقی در پایتخت آمریکا شریک و مشغول به کار بود.
-
اختیارات بازرس ویژه چیست؟
بازرس ویژه اختیارات دادستان را دارد به این معنا که میتواند درخواست دسترسی به سوابق و مدارک را داشته باشد و اتهام وارد کند و افراد را در جریان تحقیقات، در موارد جرایمی نظیر جعل، ممانعت از اجرای قانون، نابود کردن شواهد و ارعاب شاهدان تحت تعقیب قضایی قرار دهد.
-
تیم بازرس ویژه شامل چه کسانی است؟
وزارت دادگستری اعضای تیم رابرت مولر را تامین میکند، او همچنین میتواند افرادی را خارج از وزارتخانه دعوت به همکاری کند.
راهنمای کامل پروندههای دخالت روسیه در انتخابات آمریکا
چندین پرونده مجزا در رابطه با تحقیقات دخالت روسیه در انتخابات سال ۲۰۱۶ در جریان است، این پروندهها را تیمهای متفاوت از دادستانها و بازرسان و مسئولان تحقیق دنبال میکنند.
تحقیقات بازرس ویژه، رابرت مولر شامل چه مواردی است؟
-
حملات دولتی روسیه به انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ آمریکا
این حملات شامل دخالت سایبری، دزدی اطلاعات، تلاش در محیط آنلاین برای نفوذ و تاثیرگذاری بر افکار عمومی از طریق آژانسهای تحقیقات اینترنتی و آگهی و فعالیت هکرها میشود. تحقیقات مولر بر این نکته تمرکز دارد که آیا فعالیتهای روسیه با هماهنگی دولت و مقامهای روسی و تیم کارزار ترامپ صورت گرفته است یا نه. رابرت مولر دیدار افراد مرتبط با کارزار ترامپ با افراد مرتبط با روسیه را در سال ۲۰۱۶ بررسی میکند و یکی از این دیدارها ماه ژوئن در برج ترامپ در نیویورک صورت گرفته است.
نتیجه:
صدور کیفرخواست برای ۱۲ افسر اطلاعاتی ارتش روسیه، ۱۳ نفر از آژانسهای تحقیقات اینترنتی و ۳ کمپانی روسی
ویکیلیکس:
تحقیقات در مورد ارتباط کارزار ترامپ با انتشار ایمیلهایی است که هکرهای روسی به سرقت برده و سپس ویکیلیکس آنها را منتشر کرده است.
نتیجه:
راجر استون مشاور کارزار انتخاباتی ترامپ در این رابطه بازداشت شده، اما با قرار وثیقه آزاد است.
نفوذ خاورمیانه:
این بخش از تحقیقات بازرس مولر که رسانهها به آن چندان نپرداختهاند به تمرکز بخشی از تحقیقات بر نقش امارات متحده عربی، عربستان سعودی و اسرائیل اشاره میکند. این کشورها در برخی موارد برای کمک به کارزار اشتیاق نشان دادهاند و در مواردی با ترامپ یا داماد او جرد کوشنر ارتباطات تجاری داشتهاند.
نتیجه:
هیچ کیفرخواستی صادر نشده اما دو چهره شناخته شده در زمینه سیاست خاورمیانه در حال همکاری با تیم مولر هستند: جورج نیدر، تاجر لابیگر و دلال سیاسی در امور خاورمیانه و اریک پرینس، موسس گروه بلک واتر
فعالیتهای پل مانافرت:
تحقیقات در مورد پل مانافرت، رییس پیشین کارزار انتخاباتی ترامپ که بیش از یک سال گذشته و با کیفرخواست پولشویی آغاز شد به محکومیت او در ۸ فقره جرم فدرال در دادگاه انجامید، وی سپس در مورد دیگر اتهامات با پذیرفتن برخی به توافقی با دادستان پرونده رسید.
نتیجه:
مانافورت هم در دادگاه محکوم شد و هم یک توافق اظهارگناهکاری را پذیرفت، الکس فان در زوان، وکیل هلندی اتهام خود را در زمینه دروغ گفتن به ماموران تحقیق پذیرفت، سام پتون دستیار مانافورت اتهام خود را در زمینه عدم ثبت نام به عنوان مامور کشور خارجی پذیرفت، کنستانتین کلیمنیک، همکار مانافورت در مورد ایجاد مانع در برابر قانون محکوم شد، ریک گیتس شریک تجاری مانافورت و معاون ستاد کارزار ترامپ اتهام خود را در زمینه نقش داشتن در پولشویی پذیرفت.
پروژه برج مسکونی ترامپ:
پروژه ساخت برج ترامپ در مسکو پایتخت روسیه از جمله مواردی است که زیر ذرهبین رابرت مولر قرار گرفته، تاکنون در ارتباط با این پرونده مایکل کوهن، وکیل سابق شخصی ترامپ در زمینه دروغ گفتن به کنگره در مورد این برج گناه خود را پذیرفته است. همچنین این پروژه بالغ بر چند صد میلیون دلار میشد که از معاملات معمول ترامپ فراتر میرفت که خود سوالاتی را در مورد علت سودآوری هنگفت آن پیش میآورد. این پرونده به علاوه معاملات تجاری تشکیلات ترامپ را به طور مستقیم با دفتر ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه مربوط میکند.
نتیجه:
مایکل کوهن در زمینه دروغ به کنگره در مورد وضعیت این پروژه، گناه خود را پذیرفت و در حال همکاری با گروه تحقیق پرونده است.
تماسهای دیگر با روسیه:
تحقیقات روزنامهنگاران نشان میدهد که دستکم ۱۴ دستیار ترامپ در جریان کارزار و در دوره انتقال با روسیه تماسهایی داشتهاند از کارتر پیج دستیار سیاست خارجی گرفته تا جف سشنز که بعدها وزیر دادگستری شد.
نتیجه:
مایکل فلین، مشاور ارشد امنیت ملی و جورج پاپادوپولوس، دستیار سیاست خارجی اتهامات خود مربوط به تماس با روسیه در دوران کارزار و دوره انتقال را پذیرفتند. مایکل کوهن و مایکل فلین با مولر در حال همکاری هستند.
جلوگیری از اجرای عدالت:
داستان انتصاب رابرت مولر از آنجا آغاز شد که ترامپ جیمز کومی، مدیر وقت اف بی آی (اداره تحقیقات فدرال آمریکا) را اخراج کرد. اخراج مولر این نگرانی را ایجاد کرد که شاید این اخراج تلاشی برای ممانعت از تحقیق در مورد روسیه باشد. هر چند ثابت کردن اتهام جلوگیری از اجرای عدالت چندان آسان نیست و نیاز به شواهد و مدارک بسیاری دارد. حتی اگر رابرت مولر به این نتیجه برسد که این اتهام قابل طرح است و شواهد کافی برای ایجاد چنین پروندهای در دست است معمولا چنین پروندهای در دادگاه علیه رئیس جمهوری اقامه نمیشود، بلکه احتمالا باید چنین شواهدی به کنگره تقدیم شود تا مساله احتمال استیضاح و قابلیت طرح پرونده استیضاح در کنگره بررسی شود.
نتیجه:
هیچ اقدام عمومی تاکنون صورت نگرفته یا دستکم چیزی اعلام نشده است.
تحقیقات دادستان بخش جنوبی نیویورک
توطئه کارزار و مسائل مالی تشکیلات ترامپ:
تحقیق در مورد پرداخت حق السکوت برای لاپوشانی رابطه خارج از ازدواج آقای ترامپ در داخل این پرونده قرار میگیرد.
نتیجه:
مایکل کوهن، وکیل وقت ترامپ اتهام خود را پذیرفته است. دیوید پکراز مجله تابلوید نشنال اینکوائر و آلن ویسلبرگ از مدیران تشکیلات ترامپ در حال همکاری با مسولان پرونده هستند.
بودجه مراسم تحلیف ریاست جمهوری:
مسوولان تحقیق پرونده در حال بررسی ۱۰۷ میلیون دلاری هستند که کمیته مراسم تحلیف ترامپ آن را جمعآوری و خرج کرده است.
نتیجه:
اعلام عمومی در این رابطه صورت نگرفته است.
بودجه سوپر پک ترامپ:
نتیجه:
اعلام عمومی در این رابطه صورت نگرفته است.
لابی خارجی:
رابرت مولر اطلاعات به دست آمده در جریان تحقیقات در مورد پرونده پولشویی مانافورت را در اختیار دادستانهای نیویورک قرار داده است. در میان خبرها نام سه لابیگر: تونی پودستا، وین نبر و گرگ کریک دیده میشود و این سوال مطرح است که آیا آنها به عنوان عامل دولت خارجی (اوکراین) روند مناسب ثبت نام مامور خارجی را طی کردهاند یا نه.
نتیجه:
ریک گیتس با ماموران همکاری میکند.
تایملاین تحقیقات مولر
حاصل بیش از ۱۸ ماه تحقیقات رابرت مولر، بازرس ویژه پرونده ۱۹۹ مورد ایراد اتهام جنایی، صدور ۳۷ مورد کیفرخواست یا اعلام گناهکار بودن و ۴ حکم زندان بوده است.
[tabby title=”۲۰۱۷”]
۱۷ مه – راد روزنستاین قائم مقام دادستان کل، رابرت مولر را به عنوان بازرس ویژه تحقیقات روسیه منصوب کرد.
۱۴ ژوئن – دامنه تحقیقات مولر گسترش یافت و احتمال ممانعت از اجرای قانون را نیز در بر گرفت.
۲۶ ژوئیه – حمله ماموران اداره تحقیقات فدرال (اف بی آی) به خانه پل مانافورت در ایالت ویرجینیا.
۳۰ اکتبر- برای پل مانافورت و ریک گیتس شریک تجاریاش در ۱۲ مورد کیفرخواست صادر شد، توطئه علیه آمریکا و پولشویی از جمله موارد اتهامی بود.
۳۰ اکتبر- جورج پاپادوپولوس، مشاور سابق کارزار ترامپ در مورد دروغگویی به اف بی آی در رابطه با تماس با رهبری روسیه اتهام خود را پذیرفت.
اول دسامبر- مایکل فلین، مشاور سابق امنیت ملی اتهام دروغگویی عامدانه به اف بی آی در رابطه با صحبت با سرگئی کیسلیاک سفیر روسیه در آمریکا را پذیرفت.
[tabby title=”۲۰۱۸”]
۱۶ فوریه – مولربرای ۱۳ تبعه روسیه و ۳ شرکت (نهاد) روسی به اتهام نقض قوانین جنایی برای دخالت در انتخابات ۲۰۱۶ آمریکا کیفرخواست صادر کرد.
۱۶ فوریه – ریچارد پیندو اتهام تقلب در هویت برای فروش شماره حساب بانکی به روسها در رابطه با انتخابات ریاست جمهوری را پذیرفت.
۲۰ فوریه- آلکس فان در زوان، وکیل هلندی اتهام دروغ به اف بی آی در ارتباط با ریک گیتس و فرد دیگری که در مدارک دادگاه به نام “شخص الف” از او نام برده شده را پذیرفت.
۲۲ فوریه- مولر در ۳۲ مورد جدید اتهام مالی شامل پولشویی و تقلب بانکی علیه مانافورت و گیتس وارد کرد.
۲۳ فوریه- گیتس اتهام توطئه و دروغ گفتن به ماموران تحقیق پرونده را پذیرفت.
۱۵ مارس – وکلای مانافورت درخواستی برای رد کیفرخواست مولر در واشنگتن دی سی ارائه دادند.
۲۷ مارس- وکلای مانافورت درخواستی برای رد کیفرخواست مولر در ویرجینیا ارائه دادند.
۳ آوریل- الکس فان در زوان، وکیل هلندی به ۳۰ روز حبس و ۲۰ هزار دلار جریمه به خاطر دروغ به مسوولان پرونده محکوم شد. وی بعدا از آمریکا اخراج شد. این اولین مورد صدور حکم زندان در تحقیقات مولر بود.
۹ آوریل- ماموران افی بی آی پس از یورش به خانه، اتاق هتل و دفتر کار مایکل کوهن، وکیل شخصی ترامپ، بازرسی از این اماکن را آغاز کردند.
۸ ژوئن – مولر اتهامهای جدیدی به پل مانافورت و کنستانتین کیلیمنیک دستیار سابق او به ظن ارتباط با ماموران اطلاعاتی روسیه وارد کرد. این اتهامها شامل توطئه، ممانعت از اجرای عدالت در تلاش برای تاثیر گذاشتن بر سایر شاهدان پرونده بود. مولرهمچنین مانافورت را به توطئه برای پولشویی، اقدام به عنوان یک مامور خارجی ثبت نام نشده و دروغ به مقامها متهم کرد.
۱۳ ژوئیه- صدور حکم کیفرخواست برای ۱۲ افسر اطلاعاتی ارتش روسیه به اتهام هک کردن کمیته ملی حزب دموکرات و انتشار ایمیلهای دموکراتها در جریان کارزار ۲۰۱۶
۲۱ اوت – هیات منصفهای در ویرجینیا در ۸ مورد اتهامی مانافورت را گناهکار دانست.
۲۱ اوت – مایکل کوهن در دادگاهی در منهتن ۸ مورداز موارد اتهامی خود را در رابطه با تقلب مالیاتی و تخلف مالی در کارزار پذیرفت.
۷ سپتامبر- پاپادوپولوس برای دروغ گفتن به اف بی آی به ۱۴ روز زندان محکوم شد.
۱۴ سپتامبر- مانافورت اتهامات وارد شده از سوی بازرس ویژه را پذیرفت و روند ” توافق همکاری” آغاز شد.
۸ نوامبر- جف سشنز، وزیر دادگستری به درخواست پرزیدنت ترامپ استعفا داد. متیو ویتکر، رئیس دفتر سشنز و منتقد صریح تحقیقات مولر به عنوان سرپرست موقت وزارت دادگستری منصوب شد.
۲۰ نوامبر- وکلای ترامپ اعلام کردند که به سوالات بازرس ویژه به طور کتبی پاسخ داده شده است.
۲۹ نوامبر- مایکل کوهن اتهام دروغ به کنگره در رابطه با طرح ساخت برج ترامپ در مسکو را پذیرفت.
۴ دسامبر- مولر در نامهای پیشنهاد کرد که برای مایکل فلین مجازات زندان در نظر گرفته نشود. رابرت مولر دلیل این پیشنهاد را “کمک اصولی” و همکاری فلین با تحقیقات بازرس ویژه اعلام کرد.
۱۲ دسامبر- مایکل کوهن در ارتباط با اتهامات تخلفات مالی کارزار، فرار مالیاتی و دروغ به کنگره به ۳ سال زندان محکوم شد.
[tabby title=”۲۰۱۹”]
۲۵ ژانویه- راجر استون دستیار دیرین ترامپ بدنبال صدور حکم کیفرخواست در رابطه با تحقیقات مولر بازداشت شد.
[tabbyending]
معادل های مشاور حقوقی و وکیل (مدافع) (defense counsel) … است. در هر حال “بازرس” نیست! اما مولر تمام اختیارات دادستان را دارد ولی عنوان رسمی او دادستان فدرال (federal prosecutor) نیست چون خارج از سلسله مراتب وزارت دادگستری و مستقل عمل میکند.محتوای کارکرد او کاملاً مشخص میکند که در این چارچوب معادلِ “دادستان ویژه” برای special counsel کاملاْ بهجاست.
خلیل رستمخانی / 24 February 2019