سرانجام شامگاه گذشته با وجود مخالفت بریتانیا، آلمان و فرانسه، اتحادیه اروپا عربستان سعودی را در فهرست سیاه پولشویی قرار داد. علاوه بر عربستان سعودی، نیجریه و پاناما هم به این فهرست که به کشورهای حامی تروریسم اختصاص دارد افزوده شدند.
با افزودن عربستان، نیجریه و پاناما به فهرست سیاه مبارزه با پولشویی اروپا، تعداد کشورهای این فهرست از ۱۶ کشور به ۲۳ کشور افزایش یافت. در اجلاس وزیران خارجه اتحادیه اروپا که دو هفته قبل در لهستان برگزار شد، درباره افزودن نام عربستان سعودی به فهرست یاد شده رایزنیها و گفتوگوهایی انجام گرفت. ایالات متحده آمریکا، عربستان سعودی و متحدانش از بروکسل خواسته بودند از این اقدام صرفنظر کند. علاوه بر سه قدرت اروپایی، اسپانیا، یونان، ایتالیا و بلژیک هم با این طرح مخالف بودند.
فرانسه اعلام کرده که کمیسیون اروپا انگیزههای سیاسی را در تهیه فهرست سیاه پولشویی دخالت داده و بریتانیا هم گفته است پیش از آنکه ریاض به این فهرست افزوده شود، میبایست با عربستان وارد گفتوگو شد. بریتانیا ترجیح میداد به جای عربستان سعودی، نام روسیه در این فهرست قرار گیرد.
اقدام اخیر شورای اروپا فقط یکی از اقدامات اتحادیه اروپا برای نظارت بیشتر بر تراکنشهای مالی و مبادلات بانکی در اتحادیه است. در ماههای گذشته چندین بانک اروپایی در مظان پولشویی قرار گرفته بودند.
ورا یورووا، کمیسر قضایی اتحادیه اروپا و یکی از مبتکران این طرح با انتشار بیانیهای گفته است:
«ما در اتحادیه اروپا استانداردهای بالایی برای مبارزه با پولشویی داریم. اما باید تلاش کنیم از ورود پولهای کثیف به نظام بانکیمان جلوگیری کنیم. پول کثیف مجرای حیاتی جنایتهای سازمانیافته و تروریسم است. کشورهای فهرست سیاه اروپا میبایست تلاش بیشتری برای جلوگیری از ورود پولهای کثیف به نظام مالیشان به کار بندند.»
این فهرست با فهرست گروه ویژه اقدام مالی (FAFT) تفاوت دارد. فهرست گروه ویژه اقدام مالی (FAFT) ۱۳ کشور از جمله ایران و سریلانکا را شامل میشود. فهرست اروپا گستردهتر است. ساز و کار آن اما بیشباهت به فهرست گروه ویژه اقدام مالی (FAFT) نیست.
قرار گرفتن نام کشوری در این فهرست به معنای تحریم بانکی آن کشور نیست. بانکهای اتحادیه اروپا صرفاً موظف میشوند نظارت بیشتری بر تراکنشهای مالی با بانکهای کشورهایی که در این فهرست قرار دارند انجام دهند.
۲۸ کشور اتحادیه اروپا میبایست قهرست سیاه مبارزه با پولشویی را در اجلاس بعدی پارلمان اروپا تصویب کنند.
ریاض پنجشنبه ۱۴ فوریه/ ۲۵ بهمن با انتشار بیانیهای تأسف خود از اقدام اخیر اتحادیه اروپا را بیان کرده است. محمد الجدعان، وزیر مالی عربستان گفته است:
«مبارزه پادشاهی سعودی با پولشویی و تأمین منابع مالی تروریسم، از اولویتها و یک سیاست راهبردی دولت سعودی است. ما در آینده قوانین و ساز و کارهای نظارت بر بانکها را اصلاح خواهیم کرد تا به هدفهای مورد نظر برسیم.»
علاوه بر عربستان سعودی نام ایران، عراق، پاکستان، سریلانکا، تونس، یمن و چند کشور دیگر در فهرست سیاه پولشویی اتحادیه اروپا قرار دارد.
منتقدان این فهرست میگویند اتحادیه اروپا به پولشویی در کشورهای اروپای شرقی بیتوجه مانده است. آنها به قبرس و روسیه به عنوان دو کانون پولشویی اشاره میکنند.
ورا یورووا، کمیسر قضایی اتحادیه اروپا در پاسخ به منتقدان گفته است که شورای اروپا مبادلات بانکی در روسیه و آمریکا را هم زیر نظر دارد.
بیشتر بخوانید: