دادستان تهران موضوع «پول‌های مشکوک» در سینمای ایران را درست دانست و یک نمونه آن را پولشویی سرمایه‌گذار سریال «شهرزاد» دانست و گفت نمونه‌های دیگری هم در این زمینه وجود دارد.

عباس جعفری دولت‌آبادی، دادستان تهران
عباس جعفری دولت‌آبادی، دادستان تهران

عباس جعفری دولت‌آبادی، دادستان تهران سه‌شنبه ۲۳ بهمن در یک گفت‌وگویی رادیویی در پاسخ به سئوالی درباره «پول‌های مشکوک» در سینمای ایران گفت: «این‌که عده‌ای در حوزه سینما پولشویی می‌کنند را تأیید می‌کنیم؛ کما این‌که چندین پرونده در دادسرا مفتوح است.»

او پرونده محمد مهدی امامی، یکی از دو سرمایه‌گذار سریال «شهرزاد» را «مهمترین مصداق» پولشویی در سینما دانست و گفت: «وام کلانی بود که گرفته و خرج شد و سریال خانگی معروفی بود که تولید شد و منحصر به این مورد نیست و ما در گذشته در پرونده‌های دیگری این موضوع را می‌بینیم.»

محمد مهدی امامی و محمدهادی رضوی سرمایه‌گذاران سریال «شهرزاد» بودند. رضوی داماد محمد شریعتمداری، وزیر وقت صنعت، معدن و تجارت ایران است که در تولید فصل‌های بعدی «شهرزاد» همکاری نکرد اما امامی با وجود تمام شائبه‌های مطرح درباره منابع در اختیارش به تولید این سریال ادامه داد و با خرید مؤسسه تصویر گستر پاسارگاد تبدیل به نامی مورد توجه نزد سینماگران شد. او به‌عنوان یکی از متهمان پرونده اختلاس از صندوق ذخیره فرهنگیان مطرح و بازداشت و ممنوع الخروج شد اما این ماجراها بدون توضیحات روشن انجام شد و فعالیت‌های امامی در سینما و محصولات مربوط به شبکه نمایش خانگی متوقف نشد. او سرمایه فیلم‌هایی چون «ابد و یک روز» ساخته سعید روستایی، «خوب، بد، جلف» ساخته پیمان قاسم‌خانی و «کاناپه» فیلم توقیف‌شده کیانوش عیاری را تأمین کرد و در سال ۹۶ نیز با تولید دو فیلم بحث‌انگیز «خوک» به کارگردانی مانی حقیقی و «مصادره» ساخته مهران احمدی عامل طرح موضوعات مختلفی درباره گستردگی فعالیتش در سینما شد.

دادستان تهران با بیان این‌که خواستار گزارش‌های بیشتر دستگاه‌های مربوطه برای واکاوی موضوع پولشویی در سینمای ایران شده است، افزود: «ما پرونده‌هایی در دادسرای فرهنگ و رسانه داریم که این رد پاها معلوم است، اما از آن‌جا که پرونده به دادگاه نرفته از آوردن نام معذورم.»

موضوع ورود پول‌های مشکوک به سینما سابقه دارد. با روی کار آمدن دولت روحانی زمینه‌ها برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در سینمای ایران، به‌ویژه در آثاری که سوددهی آن‌ها قابل پیش‌بینی است فراهم شد. بخش خصوصی محاسبه‌گر است و در مقابل هر یک تومانی که در سینما سرمایه‌گذاری می‌کند انتظار دارد که دست‌کم دو تومان برداشت کند. فروش سینمای ایران اما در این حد سودآور نیست. به همین سبب، به‌ویژه بعد از خروج آمریکا از برجام و سقوط ریال در برابر دلار آمریکا، پول‌های کلان بی‌شناسنامه در پوشش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی وارد سینمای ایران شد.

دی‌ماه سال جاری، فاطمه معتمد آریا، بازیگر سرشناس سینمای ایران در اظهارنظری در این‌باره گفت با ورود پول‌های سرگردان و بی‌شناسنامه به سینمای ایران، چرخه معیوبی شکل گرفته است: شاخه‌ کم‌خرج سینمای فرهنگی ایران به حاشیه رانده شده، و محتوا، روابط و حتی مسیر سینمای ایران به سوی مناسبات جعلی هالیوودی، ریخت‌وپاش‌ها و بذل‌وبخشش‌ها، خرید چهره‌ها و تزئین سردر سینماها تغییر کرده است.

اولین بار با فعال شدن بابک زنجانی، تاجر ایرانی که در ارتباط با فروش نفت در زمان تحریم‌های جهانی علیه ایران زندانی شده، مسئله ورود پول‌های سرگردان به سینما مطرح شد. زنجانی که درباره منابع مالی‌اش همچنان ابهام‌هایی وجود دارد، ابتدا با سرمایه‌گذاری در تولید فیلم «هیچ کجا، هیچ کس» ساخته ابراهیم شیبانی وارد سینما شد و پس از آن با تأمین سرمایه فیلم «سیزده» ساخته هومن سیدی فعالیت‌هایش را در این زمینه توسعه داد.

بابک زنجانی سپس دفتر «سورینت فیلم» را راه‌اندازی کرد و دست به واردات تجهیزات فیلم‌سازی مانند دوربین و وسایل تدوین و صداگذاری زد. زنجانی زمانی که تولید فیلم «نقش نگار» ساخته علی عطشانی را پیش می‌برد، بازداشت شد و دفترش از فعالیت بازماند.

سایت «تابناک» نیز پیش از این از سرمایه‌گذاری شخصی به نام محمدصادق رنج‌کشان در دست‌کم هشت فیلم نام برده بود. از جمله در فیلم «تفریق» مانی حقیقی و  «قاتل وحشی» حمید نعمت‌الله. رنج‌کشان که فقط در سه فیلم بیش از ۱۲ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کرده در پاسخ گفته بود که از روی علاقه، سرمایه‌اش را وارد سینما کرده است.

با این حال تاکنون هویت بیشتر صاحبان این سرمایه‌های سرگردان در سینمای ایران پوشیده مانده است.

بیشتر بخوانید: