اندرو فریبرگ − با صدور تأییدیه شماره ۱ وزارت انرژی آمریکا، رؤیای دوربین دیجیتال ۲ / ۳ گیگا پیکسلی غولآسایی که قرار است آزمایشگاه شتابدهنده ملی SLAC واقع در منلوپارک کالیفرنیا آن را طراحی کند، یک گام به واقعیت نزدیکتر شد. این دوربین که قرار است بر «تلسکوپ بزرگ نقشهبرداریهای کوتاهمدت» (LSST) مستقر شود، وسیعترین، سریعترین و عمیقترین چشمانداز بشر به آسمان شب را رقم خواهد زد.
تلسکوپ LSST قرار است هر هفته یکبار همه آسمان را نقشهبرداری کند و بدینترتیب آرشیو بیسابقهای از دادههای علمی را فراهم آورد – که معادل سالیانه ۶ میلیون گیگابایت خواهد بود، چیزی در حدود حجم هشتصدهزار عکس که با یک دوربین ۸ مگاپیکسلی معمولی تهیه شده باشند، هرچند که کیفیت و غنای علمی دادههای LSST قابل مقایسه با چنین مثالی نیست.
مشاهدات ژرف و مکرر این دوربین از آسمان، به حل معماهای بغرنجی راجع به ماهیت ماده و انرژی تاریک، و همچنین ایجاد نقشهای جامع از سیارکهای همجوار زمین، اجرام پراکنده در کمربند کوئیپر (واقع در ماورای مدار نپتون)، ساختار بزرگمقیاس کهکشان راه شیری و سایر حوزههای اخترشناسی و فیزیک بنیادی کمک خواهد کرد.
نادین کوریتا (Nadine Kurita)، مدیر پروژه طراحی این دوربین غولآسا در SLAC میگوید: “با وجود ۱۸۹ حسگر و بالغ بر ۳ تُن اجزاء و ریزهکاریهایی که در یک فضای فوقالعاده کوچک جمع آمدهاند، میتوان تصورش را کرد چه سازه پیچیدهایست. ولی با توجه به چالشهای خارقالعادهای که برای تهیه این چشمانداز از جهان هستی نیاز است، فرصت بینظیری نصیبمان شده تا چنین چیز منحصربفردی را طراحی کنیم”.
حال که دوربین LSST از نخستین خان رسمیاش گذشته، پروژه وارد فاز مهندسی، برنامهریزی و بودجه میشود. هرچند که وزارت انرژی آمریکا هزینه طراحی و ساخت این دوربین را متقبل شده، اما هزینههای نهایی و پشتیبانی از این تلسکوپ نوظهور، بین وزارت انرژی و بنیاد ملی علوم آمریکا (NSF)، و همچنین چندین ارگان عمومی و خصوصی بینالمللی تقسیم میشود و اگر همهچیز خوب پیش برود، عملیات ساخت تلسکوپ در سال ۲۰۱۴ رسماً آغاز خواهد شد.
توضیح تصویر:
طرحی از دوربین ۲ / ۳ گیگاپیکسلی ِ تلسکوپ LSST
منبع: InMenlo