مجتبا یوسفیپور – از روز جمعه آینده ۲۰ آوریل ۲۰۱۲ نمایش عمومی فیلم «صید ماهی آزاد در یمن» ساخته لاسه هالستروم، فیلمساز سوئدی در سینماهای انگلستان، ایرلند، اسپانیا و لهستان آغاز خواهد شد. در اکران این هفته میپردازیم به معرفی این فیلم.
فیلم نخستینبار در جشنواره فیلم تورنتو سال ۲۰۱۱ به نمایش درآمد. از نیمه ماه مارس نمایش عمومی آن در سینماهای آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی آغاز شده است و از ماه آینده در دیگر کشورهای اروپایی چون هلند، بلژیک و آلمان نیز به روی پرده خواهد رفت.
«صید ماهی آزاد در یمن» یک کمدی رمانتیک است که داستان آن در انگلستان و یمن اتفاق میافتد. دکتر آلفرد جونز با بازی اوان مکگرهگور یک کارشناس شیلات در انگلستان است. یک شیخ قدرتمند یمنی که به ماهیگیری بسیار علاقه دارد تصمیم میگیرد با صرف هزینهای بالا و راهاندازی پرورش ماهی آزاد در صحراهای یمن، این صنعت و ورزش را به این کشور بیاورد.
او مشاورش، هریت با بازی امیلی بلانت را برای دعوت به همکاری به سراغ جونز میفرستد، اما جونز این پیشنهاد را رد میکند. در همین زمان سخنگوی نخستوزیر انگلستان با شنیدن این خبر تصمیم میگیرد از این اتفاق استفاده کرده و با مانور دادن بر روی رابطه انگلستان و اعراب، اذهان عمومی رأیدهندگان را از جنگ افغانستان منحرف کند. او آلفرد را مجبور میکند پیشنهاد شیخ یمنی را بپذیرد. رفتن آلفرد به یمن، آغاز به کارش و قرار گرفتن در کنار هریت که به تازگی دوست پسرش در طی عملیاتی در افغانستان گم شده است، به ماجرا شکل تازهای میدهد و یک رابطه عاشقانه شروع به شکل گرفتن میکند.
«صید ماهی آزاد در یمن» بر اساس کتابی به همین نام نوشته پل توردی نویسنده انگلیسی ساخته شده است. کتاب نخستینبار در سال ۲۰۰۶ منتشر و با استقبال مخاطبان روبرو شد. سیمون بوفوی، فیلمنامهنویس شناخته شده انگلیسی که تاکنون سه بار برای فیلمهای «فول مانتی»، «میلیونر زاغهنشین» و «۱۲۷ ساعت» نامزد دریافت جایزه اسکار بوده و یک بار نیز آن را برده است، مسئولیت نوشتن فیلمنامه فیلم را بر عهده داشته است. فیلمبرداری فیلم در اوت ۲۰۱۰ در انگلستان آغاز شد و در طی ۹ هفته در اسکاتلند و مراکش ادامه یافت.
فیلم توسط لاسه هالستروم، فیلمساز سوئدی کارگردانی شده است. او کارگردانی است که تاکنون سهبار نامزد دریافت جایزه اسکار شده است و بسیاری از تماشاگران او را با فیلمهایی چون «شکلات» و «چه چیزی گیلبرت گریپ را خورد» به یاد میآورند. او نخستین کسی نبود که برای کارگردانی این پروژه انتخاب شد، برای همین زمانی که او به این پروژه پیوست پیشتولید فیلم آغاز شده بود.
هالستروم در ارتباط با چگونگی پیوستنش به این پروژه میگوید: «از مدیر برنامههایم ایمیلی دریافت کردم که نوشته بود باید “صید ماهی آزاد در یمن” را بخوانم. روز بعد فیلمنامه را دریافت کردم، خواندم و دوستش داشتم. یکی از بهترین فیلمنامههایی بود که در ده سال گذشته خواندهام و یا اگر نخواهم اغراق کنم، مدتها بود فیلمنامهای به این خوبی نخوانده بودم.»
هالستروم نخست فیلمنامه را خواند و سپس رمان را مطالعه کرد. او در ارتباط با ویژگیهایی که در فیلمنامه او را جذب خود کردند اینگونه توضیح میدهد: «داستان موضوعهای مختلفی را بیان میکند. یک داستان چندلایه است درباره عشق، امکان و یا عدم امکان روی دادن یک اتفاق، باور به انجام غیرممکنها، ایمان و چیزهایی دیگر. همچنین یک داستان کمدی است که بار جدی هم دارد. ترکیبی از ژانرهای مختلف در آن هست. من این دست از کارها را دوست دارم.»
نقش اصلی فیلم را اوان مکگرهگور، بازیگر انگلیسی بازی کرده است. او لایههای طنز سیاسی فیلمنامه را یکی از نکات جذاب آن بیان میکند و در ارتباط با چگونگی پیوستنش به این پروژه میگوید:
«چیزی بود که به عنوان یک بازیگر همیشه دنبالش میگردم، نقشی که تا حالا تجربه نکرده باشم. از نظر احساسی و واکنش نشان دادن جای کار زیادی داشت. آدمی که در آغاز در یک ازدواج ناموفق گیر کرده که هر دو نفر تنها به شغلشان فکر میکنند و برای یکدیگر وقت ندارند. فیلمنامه توسط سایمون بوفوی خیلی خوب نوشته شده بود، شخصیتی که من بازی میکردم سیر درست و زیبایی را در فیلمنامه طی میکرد. دوست داشتم که این شخصیت را بازی کنم.»
این نخستین همکاری مکگرهکور با هالستروم است. او درباره این همکاری و شیوه کار هالستروم میگوید: «او خیلی نسبت به کارش حساس است. دید خیلی خوبی دارد و دقیقاً میداند که چه میخواهد. از آنجایی که کارگردان باتجربهای است، خیلی به صرفه کار میکند برای همین هیچوقت احساس نمیکنید که تنها برای اینکه در هنگام تدوین گزینههای بیشتری روی میز داشته باشد، بیش از اندازه فیلمبرداری میکند. تنها آنچه را میداند نیاز دارد فیلمبرداری میکند. کارکردن با او خیلی راحت است و من بسیار دوستش دارم. شخصیست دوستداشتنی.»
نقش مقابل مکگرهگور در فیلم را امیلی بلانت، بازیگر فیلمهایی چون «شیطان پرادا میپوشد» و «ویکتوریای جوان» بازی کرده است. بلانت با اشاره به اینکه تنها پس از خواندن ده صفحه از فیلمنامه تصمیم به بازی در آن گرفته است، درباره تجربه بازی خود در این فیلم میگوید: «بدون شک این بهترین پروژهای بوده که تاکنون در آن کار کردهام. شاید به خاطر مکانی است که در آن فیلمبرداری کردیم. اما فکر میکنم بیشتر از همه به هالستروم مربوط میشود، برای اینکه سر صحنه فضای خیلی لذتبخش و مفیدی ایجاد میکند، جوری که همیشه همه ما با علاقه به سر صحنه میرفتیم. همچنین کار با اوان عالی بود و من فکر میکنم ما مثل دو بچهای هستیم که زمان تولد از یکدیگر جدایمان کردهاند. بسیار دوستش دارم. همچنین دیگر افراد سر صحنه، کسی مثل عمر که شاید در حالت عادی هیچوقت با او آشنا نمیشدم. بسیار تجربه لذتبخشی بود.»
از دیگر بازیگرانی که در این فیلم بازی کردهاند میتوان به کریستین اسکات توماس بازیگر فیلمهایی چون «بیمار انگلیسی» و «مأموریت غیرممکن» و عمر ویکد، بازیگر مصریتبار فیلمهایی چون «شیوع» و «سیریا» اشاره کرد.
«صید ماهی آزاد در یمن» با وجود نظرات متفاوت، در مجموع در برخورد با منتقدان موفق ظاهر شده است. پیتر تراورس منتقد «رولیگ استون» با دادن چهار ستاره از پنج ستاره خود به فیلم، آن را اثری سرشار از روح و شگفتی میخواند که در مقایسه با آثار هالیوودی، تماشایش لذتبخش است. جان دفور، منتقد «ورایتی» نیز با تعریف از بازی بازیگران فیلم بویژه در یک سوم ابتدایی فیلم، درنهایت آن را اثری معرفی میکند که اگرچه شاید تماشاگرانش را زیاد راضی نکند، اما آنها را ناراضی نیز از سینما بیرون نمیفرستد. در مقابل، راجر ایبرت منتقد «شیکاگو سانتایمز» با دادن تنها دوونیم ستاره از چهار ستاره همیشگی خود به فیلم، آن را موقعیتی از دست رفته توصیف میکند که جنبههای کمدی و رمانتیک آن درست پرداخت نشدهاند.
«صید ماهی آزاد در یمن» با زمان ۱۰۷ دقیقه محصول سال ۲۰۱۱ کشور انگلستان است.»
مشخصات فیلم
صید ماهی آزاد در یمن
Salmon Fishing in the Yemen
نویسنده: سایمون بوفوی بر اساس رمانی از پل توردی
Simon Beaufoy, Paul Torday
کارگردان: لاسه هالستروم
Lasse Hallstrom
بازیگران: اوان مکگرهگور، امیلی بلانت، کریستین اسکات توماس، عمر ویکد
Ewan McGregor, Emily Blunt, Kristin Scott Thomas, Amr Waked
در همین زمینه:
::برنامه “اکران” در رادیو زمانه::