در روزهای گذشته توصیه مهناز افشار، بازیگر شناخته شده سینمای ایران مبنی بر تزریق یک آمپول به نام نالوکسان، برای کم کردن مرگ و میر ناشی از سومصرف مواد مخدر جنجالی شده است. حاشیه‌ها آنچنان دامن مهناز افشار را گرفت که او مجبور شد در ویدیویی توضیح دهد که او این صحبت را بنا بر پیشنهاد یک انجمن شناخته شده جهانی در زمینه اعتیاد بر زبان آورده است و در توییتی اینچنین نوشت:

یکی از مهم‌ترین واکنش‌ها از سوی نایب رئیس انجمن داروسازان ایران بود. او در مصاحبه با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت که «تزریق خودسرانه نالوکسان، می‌تواند بسیار خطرناک باشد.» پس از این صحبت موجی از واکنش‌ها نسبت به گفته‌های مهناز افشار به راه افتاد که بیشتر آنها در اعتراض به توصیه این چهره سرشناس بود.

در مقابل کاربرانی با اشاره به توزیع رایگان نالوکسان به عنوان یکی از تمهیدات دولت‌های ایالتی آمریکا برای کاهش مرگ ناشی از مسمومیت داروهای مخدردار با توصیه مهناز افشار همراهی کردند. به گفته این گروه برای نمونه در ایالت پنسیلوانیا که یکی از بیشترین تلفات مربوط به مسمومست مواد مخدر درآمریکا را داشته، قرار است در حدود۸۰ نقطه داروی نالوکسان رایگان به مردم داده شود تا برای نجات جان افراد در دسترس باشد.

نادر فاتحی، پزشک متخصص اعتیاد

دکتر نادر فاتحی، پزشک متخصص اعتیاد ساکن هلند در گفت‌وگویی که با زمانه داشت از اظهارنظر بدون پشتوانه مهناز افشار ابراز تأسف کرد و هشدار داد که نالوکسان در موارد اضطراری و پس از مسمومیت به کار می‌رود و کاربرد آن برای ترک اعتیاد در کلینیک‌های تخصصی باید مطلقاً تحت نظر پزشک باشد. به گفته دکتر فاتحی، نالوکسان با نشستن بر گیرنده‌های ویژه مواد مورفینی، از جذب آنها جلوگیری می‌کند. اما استفاده از آن برای کسانی که به طور روزمره دست به سوء مصرف مواد مورفینی می‌زنند،‌ می‌تواند با قطع ناگهانی جذب مورفین حتی خطر مرگ در پی داشته باشد.

دکتر کامیار علایی، رئیس انستیتوی بهداشت جهانی و آموزش بین الملل و‎ استاد مهمان دانشگاه آکسفورد در گفت‌وگو با زمانه تاثیر استفاده از نالوکسان در نجات جان بیمارانی که دچار مسمومیت با مواد مخدر شده‌اند را بسیار حیاتی عنوان می‌کند.

کامیار علایی

او در پاسخ به این پرسش که چرا در مورد تاثیر و چگونگی استفاده از داروی نالوکسان میان پزشکان اروپایی و داروسازان ایران با پزشکان آمریکایی اختلاف نظر و تضاد وجود دارد و مردم باید کدام یک را مبنی قرار دهند، گفت: «این مساله سیاست‌گذاری بهداشت است. بر اساس آخرین توصیه سازمان جهانی بهداشت در آگوست سال‌جاری نالوکسان باید در دسترس مردمی که احتمالا شاهد بروز مسمویت ناشی از مواد مخدر ناشی از مشتقات تریاک هستند قرار بگیرد و همچنین آموزش در زمینه مدیریت مسمویت ناشی از مواد مخدر فراگیرتر شود. این فصل الخطاب استاندارهای بین المللی است و نه تنها در آمریکا بلکه در خیلی کشورهای دیگر نیز در حال اجرا شدن است. برای نمونه کشور تاجیکستان.»

کامیار علایی همچنین معتقد است هر معتادی که در معرض خطر مسمومیت با مواد مخدر است باید به نالوکسان دسترسی داشته باشد. به گفته این متخصص در ایران به دلیل اینکه مواد مخدر ناخالصی دارند، پس همه معتادان در معرض خطر مسمومیت هستند.

این گفت‌وگو را ادامه بشنوید: