گروه طالبان مذاکرات سهروزهای با زلمی خلیلزاد، فرستاده ویژه آمریکا در روند صلح افغانستان انجام داد. دور جدید مذاکرات آمریکا و طالبان افغانستان بار دیگر در دوحه، پایتخت قطر برگزار شد.
یک مقام طالبان و یک منبع نزدیک به این گروه یکشنبه ۱۸ نوامبر /۲۷ آبان به خبرگزاری «آسوشیتدپرس» گفتند که خیرالله خیرخواه، والی پیشین طالبان در هرات و فضل محمد مظلوم، یک فرمانده نظامی پیشین طالبان در این «مذاکرات فشرده» شرکت داشتند.
طالبان ۵ نفر از فرماندهان سابق خود را که بیش از یک دهه را در زندان گوانتانامو گذرانده بودند به عنوان اعضای دفتر سیاسی خود در قطر انتخاب کرده تا از این پس نمایندگان این گروه در گفتوگوهای صلح با آمریکا شرکت کنند.
آمریکا فضل محمد و خیرخواه را ۲۰۱۴ در ازای آزادی یک گروهبان آمریکایی از زندان گوآنتانامو آزاد کرد.
وزارت خارجه آمریکا از اظهارنظر درباره این خبر خودداری کردهاست.
خواستههای دو طرف هنوز بیپاسخ مانده
روزنامه والاستریت ژورنال همزمان با مذاکرات واشنگتن با جهادیهای تندرو در دوحه گزارش داده بود که آمریکا خواهان به تعویق افتادن انتخابات ریاستجمهوری آینده افغانستان و تشکیل یک دولت موقت است.
بسیاری از چهرههای سیاسی در کابل پس از انتشار گزارش والاستریت ژورنال از این درخواست انتقاد کردهاند. به گفته آنها، بر سر کار آمدن یک دولت موقت نامشروع و غیرمنتخب بحران در افغانستان را تشدید خواهد کرد.
اما منابع آسوشیتدپرس به این خبرگزاری گفتهاند که نمایندگان طالبان مصرانه خواهان تعویق انتخابات ریاستجمهوری و تشکیل یک دولت موقت «بیطرف» بودند. پیشنهاد آنها برای رهبری دولت موقت عبدالستار سیرت، یک اسلامشناس محافظهکار افغانستانی از اقلیت تاجیک است.
به گفته منابع آسوشیتدپرس، زلمی خلیلزاد میخواهد طی شش ماه آینده به توافق دست یابد اما طالبان این مدت زمان را برای رسیدن به توافق کوتاه ارزیابی کردهاند. نمایندگان طالبان پیشنهاد نماینده ویژه آمریکا برای اعلام آتشبس را هم رد کردهاند.
توافقی هم بر سر آزادی زندانیان طالب، بهرسمیتشناختن دفتر سیاسی طالبان در قطر یا لغو ممنوعیت سفر اعضای ارشد آن به دست نیامده است. طالبان این خواستهها را اوایل ماه میلادی جاری در اعلامیهای طولانی مطرح کرده بود.
طالبان روزانه نیروهای امنیتی و مقامهای افغان را هدف قرار میدهد و به گزارش «آسوشیتدپرس»، در سالهای اخیر کنترل نیمی از کشور را در دست گرفته.
به گزارش «نیویورکتایمز»، آمار سربازان کشتهشده در افغانستان پس از ۲۰۱۶ به آماری «محرمانه» بدل شده و فاش نمیشود. در ۲۰۱۶، روزانه ۲۲ مأمور امنیتی افغان در درگیریهایی که عمدتاً با طالبان بود، کشته شدند. پس از آن واشنگتن و کابل مشترکاً تصمیم گرفتند که از ارائه آمار خودداری کنند.
دورنمای مسئلهدار صلح
نمایندگان طالبان ۱۳ اکتبر نیز با زلمی خلیلزاد در قطر دیدار کرده بودند.
آغاز دیدارهای مستقیم طالبان و آمریکا ــ که واشنگتن پیشتر امکان آن را رد کرده بود ــ دورنمای صلح در افغانستان را بار دیگر زنده کرده است. اما بسیاری از سیاستمداران افغان میگویند که از فرآیند صلح به هدایت واشنگتن کنار گذاشته شدهاند.
حامد کرزای، یکی از منتقدان سیاستهای آمریکا در افغانستان یکی از آنهاست. او و دیگر سیاستمداران ناراضی در نشست صلحی به ابتکار روسیه در مسکو شرکت کردند.
در آن نشست نمایندگانی از کابل برای نخستینبار با هیأت مذاکرهکننده پنج نفره طالبان دیدار کردند. هرچند موضع رسمی دولت این بود که نشست مسکو در روند صلح به هدایت آمریکا اختلال ایجاد میکند و نمایندگان رسمی کابل در نشست حضور نیافتند.
بنا به گزارش آسوشیتدپرس، زلمی خلیلزاد در روزهای اخیر در حال سفر در کشورهای منطقه بوده و یکشنبه با اشرف غنی، رئیسجمهوری افغانستان دیدار کرده است.
خلیلزاد میخواهد غنی را تحت فشار بگذارد تا به او اجازه انتخاب اعضای تیم مذاکرهکننده دولت افغانستان برای صلح را بدهد. با وجود اختلافهای شدید سیاسی در میان دولتمردان افغان، کارشناسان چنین کاری را بسیار دشوار ارزیابی میکنند.