در ایالت کالیفرنیا سه آتش‌سوزی عمده به مرگ و مصدومیت ده‌ها تن و ناپدیدشدن صدها تن دیگر انجامیده است. این آتش‌سوزی تا آخر نوامبر به طور کامل مهار نخواهد شد، اما همین حالا به ویرانگرترین و مهلک‌ترین حریق جنگل‌ها در تاریخ کالیفرنیا بدل شده. با اینکه بسیاری تغییرات اقلیمی را عامل چنین آتش‌سوزی‌های شدیدی در کالیفرنیا می‌دانند، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده دلیل اصلی را «سوء مدیریت» خوانده و تهدید کرده که بودجه فدرال برای مدیریت جنگل‌های کالیفرنیا را قطع می‌کند.
آتشسوزیها پنج‌شنبه ۸ نوامبر آغاز شد. «وولسی فایر» و «هیل فایر» در نزدیکی لس آنجلس و «کمپ فایر» در شمال کالیفرنیا سه حریق عمده‌ای هستند که همراه با دیگر آتشسوزیها، در نقشه بالا از صفحه ویژه گوگل برای بحران‌های طبیعی مشخص شده‌اند. تا سه‌شنبه‌شب، ۱۳ نوامبر بادهای شدید باعث گسترش آتش‌سوزی خواهند شد.
تاکنون دست‌کم ۴۲ تن در آتش‌سوزی کمپ فایر کشته شده‌اند. از ۲۲۸ تن دیگر نیز خبری در دست نیست. این آتش‌سوزی ۷۱۰۰ خانه و ساختمان را نابود کرده و به مخرب‌ترین آتش‌سوزی تاریخ ایالت کالیفرنیا بدل شده. ۱۵ هزار خانه دیگر همچنان در معرض تهدید هستند.
شهر پارادایس به طور کلی سوخته و تخریب شده است. خبرنگار آسوشیتدپرس از محل گزارش می‌دهد که «اجتماع پارادایس تقریباً به طور کامل نابود شده، تخریب این‌چنین ابعادی دارد. بادی که پیش‌بینی می‌شد، وزید و همه‌چیز از بین رفت.»
در حریق وولسی فایر در غرب لس‌آنجلس دو تن دیگر کشته شدند و ۴۳۵ ساختمان نابود شد و ۲۰۰ هزار تن آواره کوه‌ها و کوه‌پایه‌های خلیج مالیبو در جنوب کالیفرنیا شده‌اند. بیش از ۷۰ درصد هیل فایر تاکنون مهار شده است. اما آتش‌نشان‌ها می‌گویند آتش وولسی فایر به خاطر بادهای موسوم به سانتا آنا تشدید خواهد شد.
دلیل آتشسوزیها چیست؟
هنوز علت آتش‌سوزی‌های اخیر مشخص نشده است. یک شرکت الکتریکی گفته بود که در یکی از خطوط ارتباط برقش در نزدیکی محل آغاز حریق «کمپ فایر» مشکلی مشاهده کرده است. هنوز اما مشخص نیست آیا این مشکل به وقوع آتش‌سوزی انجامیده یا نه.
به گفته کارشناسان آمریکایی، ترکیبی از بادهای تند، رطوبت پایین و هوای گرم در شمال کالیفرنیا باعث شده که کمپ فایر این چنین گسترش یابد.
ایالت کالیفرنیا به خاطر آب و هوای گرم و وزش بادهای سانتا آنا در معرض تهدید آتش‌سوزی طبیعی مراتع و جنگل‌ها است.
اما آتش‌سوزی‌های شدید در کالیفرنیا در سال‌های اخیر بارها تکرار شده است. در آتش‌سوزی «تابز فایر» در اکتبر گذشته میلادی ۵ هزار و ۶۳۶ ساختمان ویران شد و آتش وسعتی معادل ۱۴۹ کیلومتر مربع را کاملاً سوزاند و ۲۲ تن را کشت.
تابز فایر تا همین هفته پیش رکورد نامبارک مخرب‌ترین آتش‌سوزی کالیفرنیا را در دست داشت.
انسان‌ها بزرگترین عامل آتش‌سوزی در طبیعت هستند. از یک سو، بر اساس گزارش موسسه زمین‌شناسی آمریکا، ۹۵ درصد آتش‌سوزی‌های آمریکا به دست یک انسان رخ می‌دهد. چه عمدی و چه سهوی. عوامل طبیعی تنها ۵ درصد برآورد می‌شوند.
اما وقوع آتش‌سوزی گسترده نیاز به شرایط مساعد طبیعی دارد. به عبارت دیگر، آب و هوا باید به قدر کافی گرم و خشک باشد، رطوبت به حد کافی پایین، و باد به حد کافی قدرتمند، تا آتش‌سوزی همچون آتش‌سوزی‌های سال‌های اخیر گسترش یابد و ویران‌گر شود. اینجا بخش دیگری از دخالت انسانی آشکار می‌شود: گرمایش زمین به خاطر تولید گازهای گلخانه‌ای.
ترامپ و گرمایش زمین
دونالد ترامپ در واکنش به آتش‌سوزی کالیفرنیا در توئیتی درباره علت آن نوشت:
«هیچ دلیلی برای آتش‌سوزی گسترده، مرگبار و پرهزینه جنگل‌های کالیفرنیا وجود ندارد به جز مدیریت ضعیف جنگل‌ها. میلیاردها دلار هر سال داده می‌شود و این همه آدم از بین می‌روند، فقط به خاطر مدیریت بسیار بد جنگل‌ها. علاجش همین حالا پیدا شود یا دیگر خبری از پرداخت‌های دولت فدرال نیست!».
There is no reason for these massive, deadly and costly forest fires in California except that forest management is so poor. Billions of dollars are given each year, with so many lives lost, all because of gross mismanagement of the forests. Remedy now, or no more Fed payments!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) November 10, 2018
کارشناسان و آتش‌نشان‌ها و مقام‌های محلی و بسیاری دیگر توئیت ترامپ را بی‌احترامی به بازماندگان و قربانیان محلی دانستند و از آن انتقاد کردند. اما سویه مهم‌تر توئیت او به مسئله زیست‌محیطی دیگری باز می‌گردد.
ترامپ به انکار تغییرات اقلیمی ناشی از دخالت انسانی شهره است و گرمایش زمین را «حقه» می‌خواند. اما بسیاری آتش‌سوزی‌های کالیفرنیا را به گرمایش زمین مربوط می‌دانند.
جری براون، فرماندار کالیفرنیا در این مورد صریح‌تر از همه تغییرات اقلیمی را یک عامل آتشسوزیها معرفی کرد و گفت: «این وضعیت عادی جدید نیست، وضعیتِ غیرعادی جدید است. داریم تاوان کار خودمان را پس می‌دهیم.» آمریکا دومین تولیدکننده گاز گلخانه‌ای در جهان است و از معاهده اقلیمی پاریس خارج شده.
لی‌روی وسترلینگ، یک دانشمند اقلیم‌شناس آمریکایی نیز به روزنامه «سان‌فرانسیسکو کرونیکل» گفت: «حرف‌های رئیس‌جمهور و نسبت‌دادن آتش‌سوزی به مدیریت ضعیف جنگل مسخره است… تغییرات اقلیمی دارد زمین‌مان را خشک می‌کند.»
نیل یانگ، خواننده آمریکایی خانه‌اش را در آتش‌سوزی از دست داده. او در بیانیه‌ای در وب‌سایش شرح داد این دومین خانه‌ای است که در آتش‌سوزی‌های کالیفرنیا از دست می‌دهد و تغییرات اقلیمی را یکی از عوامل این آتشسوزیها دانست.
اما ترامپ نه تنها تغییرات اقلیمی را موثر نمی‌داند، مدیریت جنگل را نیز بریدن درختان می‌فهمد.
به بهانه آتشسوزیها، ترامپ می‌خواهد توجیهی برای آسان‌ترکردن مقررات بریدن چوب و تهیه الوار فراهم کند. او ماه گذشته گفته بود «محیط‌زیستی‌ها خیلی کار بدی می‌کنند، آنها به ما اجازه نمی‌دهند الوار برداریم، نمی‌گذارند درخت‌های مرده را برداریم. اگر اینها جرقه کوچکی بخورند، آن وقت ۲۰۰ هزار هکتار جنگل از دستشان می‌رود».
اگر جنگل‌ها بیش از حد متراکم باشند، می‌توان دستور قطع کنترل‌شده درخت‌ها را داد. بر اساس برخی پژوهش‌ها، بخشی از افزایش تراکم جنگل‌ها به دخالت غیرمستقیم انسان در از بین بردن شرایط آتش‌سوزی طبیعی بازمی‌گردد. اما طرفداران محیط زیست نگرانند که بریدن درختان با مقررات‌زدایی از کنترل خارج شود.
حفظ درختان برای مبارزه با روند گرمایش زمین و کاهش گازهای گلخانه‌ای در جو اهمیت زیادی دارد. نباید برای مبارزه با آتش‌سوزی جنگل‌ها دستور به قطع درختان داد.
در هفته‌های اخیر گزارش‌های هشداردهنده‌ای درباره تغییرات اقلیمی منتشر شده‌اند. بر اساس آنها، بدترین و نابودکننده‌ترین اثرات گرمایش زمین زودتر از آنچه تصور می‌شد ظاهر خواهد شد و معاهده اقلیمی پاریس برای مقابله با این روند کافی نیست. با این وجود، ترامپ همان ابتدا دستور خروج از معاهده پاریس را داد و گفت که آمریکا، یکی از آلاینده‌ترین کشورهای جهان به همان تعهدات فروتنانه هم وفادار نخواهد ماند.
آتش‌های کالیفرنیا هنوز مهار نشده‌اند. آتش‌نشان‌ها پیش‌بینی می‌کنند که مهار کامل‌شان تا انتهای ماه جاری میلادی زمان لازم داشته باشد. ضرورت مهار گرمایش زمین اما هنوز در برنامه‌های آتی رئیس‌جمهور آمریکا به چشم نمی‌خورد.
در همین زمینه
-
پوپولیسم راست و تغییرات اقلیمی: چرا پیروزی بالسونارو در برزیل تهدیدی برای همه است؟
-
آیا آخرالزمان محیط زیستی تا ۲۰۴۰ سر خواهد رسید؟
-
تغییرات اقلیمی: برای اصلاحات تدریجی برنده نوبل اقتصاد وقت نداریم
-
تغییرات اقلیمی: ایده «اقتصاد سبز» برندگان نوبل چیست؟
-
عیسی کلانتری: ۷۰ درصد از زمین‌های زراعی ایران در خطر نابودی است