حوزویان با مسأله حادی مواجه شده‌اند: رابطه با حکومت. از یک طرف از حکومت ولایی بهره می‌برند و در آن سهیم‌اند، از طرف دیگر می‌خواهند مستقل باشند و حساب خود را از حکومت جدا کنند. محمد تقی فاضل میبدی، عضو مجمع مدرسین حوزه علمیه قم می‌گوید دست حوزه در جیب حکومت است، اما حکومت تصور نکند که به این دلیل حوزه از نظر فکری می‌بایست تابع حکومت باشد.

مراسم عمامه‌گذاری در حوزه علمیه- عکس: آرشیو

نهادهای وابسته به حوزه علمیه قم در سال جاری در ردیف‌های مختلف بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان از خزانه کشور دریافت کرده‌اند. دولت ۶۰ میلیارد تومان به مرکز خدمات حوزه علمیه، ۲۲ میلیارد و ۷۰۶ میلیون تومان به شورای عالی حوزه‌های علمیه و ۸ میلیارد و ۹۲۱ میلیون تومان به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه پرداخت کرده است. به رغم وابستگی مالی حوزویان به نظام جمهوری اسلامی، گروهی از حوزویان در صددند که راه خود را از راه نظام جدا کنند. محمد تقی فاضل میبدی، عضو مجمع مدرسین حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) می‌گوید:

«دولت به دانشگاه‌ها هم پول می‌دهد. نباید فکر کنیم چون دانشگاه از دولت پول می‌گیرد، پس باید تابع دستورات دولت باشد. پول گرفتن نباید به این معنا باشد که استقلال فکری حوزه باید زیر سوال برود. این، یک خطای فاخش ذهنی و راهبردی‌ست. شما نباید فکر کنید که اگر جایی را از نظر مالی تغذیه می‌کنید، حتماً باید از نظر فکری نیز تابع شما باشد.»

این عضو مجمع مدرسین حوزه علمیه قم به نکته قابل تأملی هم اشاره می‌کند که از نگرانی گروهی از حوزویان نشان دارد: مردم سرخوردگی‌ها و ناکامی‌های حکومت را پای معممان حوزه‌های علمیه می‌نویسند:

«بسیاری از شکست‌هایی که در کشور ما وجود دارد، مردم اینها را به حساب دین می‌گذارند. بسیاری از مسائل و ناکامی‌ها را به پای روحانیت می‌گذارند. به‌طور مثال بحث‌های مربوط به FATF را متخصصین امر باید نظر بدهند، اما عده‌ای از افراد حوزوی بدون شناخت از مطلب، آن را مورد جنجال قرار می‌دهند. ما که نمی‌توانیم برویم و از دل قرآن و روایات، در رد و یا تایید یک امر این‌چنینی، چیزی استخراج کنیم. احتیاط واجب این است که در این مسائل، روحانیت، نه تنها به شکل عملی، بلکه به شکل نظری هم ورود نکند، زیرا این اتفاقات باعث مخدوش‌سازی استقلال فکری و عملی حوزه و در نهایت، انحراف در کارویژه اصلی حوزه خواهد بود.»

با نامه‌نگاری محمد یزدی با شبیری زنجانی که در حلقه‌هایی از معممان به عنوان تهدید مرجعیت درک شده بود بحث استقلال حوزه یک بار دیگر بالا گرفته است.

مهدی کروبی هفته گذشته در نامه‌ای محمد یزدی را «ناظر استصوابی ملت بزرگ ایران و حوزه علمیه» خواند و از «هتک حرمت مرجعیت شیعه و عتاب و خطاب و تهدید» سخن گفت.

بیشتر بخوانید: