امروزه تقریبا بسیاری از مردم چیزهایی درباره تغییرات اقلیمی شنیدهاند. در واقع همه ما آن را به طور ملموسی در زندگی روزمره احساس میکنیم. کمبود آب، آلودگی هوا، روزهای گرم طولانی و کاهش بارندگی مسائلی هستند که همه آن را به چشم میبینند. همه ما میدانیم گرمایش زمین واقعیت است اما کمتر کسی به مسئولیت شخصی در برابر تغییرات اقلیمی توجه دارد.
شهروندان در کشوری مانند ایران که بخش خصوصی در آن قدرتی قدرتی ندارد و بسیاری از شرکتهای بزرگی که در گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی سهم دارند دولتی یا نیمه دولتی هستند اینگونه گمان میکنند که اقدامات آنها تاثیری در تغییر این روند ندارد زیرا قادر نیستند سیاستهای بخش حملونقل، انرژی و صنعت را تغییر بدهند. همچنین نبود احزاب و عدم ارائه برنامههای عملی از سوی اشخاص باعث میشوند خلاف بسیاری از کشورهای دموکراتیک نقش محیط زیست و تغییرات اقلیمی در کمپینهای انتخاباتی و سیاستگذاریها کمرنگ باشد. از سوی دیگر مشکلات بسیاری که بر سر راه سازمانهای مردمنهاد وجود دارد باعث میشود ما به عنوان یک شهروند نگران نتوانیم صدای خود را به گوش سیاستگذاران برسانیم. این موانع مسئولیت شخصی بیشتری بر دوش شهروندان ایرانی برای مبارزه با گرمایش زمین قرار میدهد.
مردم گمان میکنند دولتها باید در خط مقدم مبارزه با این وضعیت باشند اما مسئولیت شهروندی در این مبارزه بسیار بیشتر از تلاشهای دولتی است. هر فردی میتواند با برداشتن گامهایی کوچک اما تاثیرگذار سهم خود را در برابر زمین ادا کند. کارشناسان محیط زیست هر اقدام فردی در کاهش تاثیر انسان در وخامت وضعیت اقلیمی را بسیار مهم و تاثیرگذار میدانند.
قدمهای تاثیرگذار شهروند ایرانی
مصرف گوشت را کاهش دهید
پیش از این پژوهشها سهم دامداری و فراوردههای حیوانی در تولید گازهای گلخانهای را حداکثر ۲۰ درصد گزارش داده بودند اما در پژوهشهای جدید سهم این بخش از صنعت در تولید گازهای گلخانهای ۵۱ درصد اعلام شده است. این به معنای آن است که اگر تمام صنعت، انرژی و حملو نقل در جهان متوقف شود تولید گازهای گلخانهای نصف خواهد شد اما همانطور که مشخص است نیمی از گازهای گلخانهای به دامداری و فراوردههای حیوانی مرتبط است.
امروزه گیاهخواری به عنوان ایدهای برای کمک به تغییر وضعیت بحرانی اقلیم پیشنهاد میشود. شما حق دارید که نخواهید از این سبک زندگی پیروی کنید. اما اگر بتوانید مصرف گوشت خود را کاهش دهید و آن را به هفتهای دو یا یک بار کاهش دهید کمک بزرگی به تغییر سیستم موجود خواهید کرد.
محصولات ارگانیک بخورید
محصولات ارگانیک برای سلامتی مفید هستند، زیرا با استفاده از این محصولات از ورود آفتکشها به بدن خود جلوگیری میکنید. اما جنبهای که کمتر به آن پرداخته شده این است که در تولید محصولات ارگانیک از کودهای غیرطبیعی استفاده نمیشود. این کودها معمولا بخشی از محصولات جانبی صنعت نفت هستند؛ یعنی اگر یک سیب معمولی میخرید کمک کوچکی به رونق صنعت نفت کردهاید.
اگرچه محصولات ارگانیک کمی گرانتر از محصولات معمولی هستند اما اگر دغدغه اصلی شما کمک به محیط زیست است این اقدام بسیار موثر خواهد بود.
محصولات بومی بخرید
خرید محصولات بومی یعنی خرید محصولاتی که در محل زندگیتان تولید میشوند. هدف از این توصیه آن است که حمل و نقل کالا را به حداقل برسانید. حملونقل کالا در تولید گازهای گلخانهای موثر است. خوردن یک میوه استوایی یا شکلات محبوب یک کشور دیگر شاید جالب و خوشایند باشد اما هربار که اقدام به خرید یک محصول خارجی میکنید یادتان باشد که راه طولانی رسیدن محصول به دست شما توسط حملونقل هوایی یا زمینی انجام شده است.
گرما و سرما را تحمل کنید
همه میخواهند چه در فصل گرما و چه در فصل سرما دمای مطلوب خود را ایجاد کنند. ما از وسایل گرمایشی و سرمایشی در خانه، ماشین و محل کار خود استفاده میکنیم که این سیستمها معمولا یا با سوختهای فسیلی کار میکنند یا از الکتریسیتهای که برای ایجاد آن گاز گلخانهای تولید شده است. واقعیت این است که انسان موجودی است که نیازی به کنترل دائمی دما ندارد. همه ما میتوانیم کمی سرما یا گرما را تحمل کنیم.
استفاده از وسایل گرمایشی و سرمایشی را فقط منحصر به روزهای بسیار سرد یا گرم کنید. تحمل خود را بالا ببرید، در سرما بیشتر بپوشید یا از پتو استفاده کنید. سرما لباسهای روشن، سبک بپوشید و با خوردن نوشیدنیهای موثر خود را خنک نگه دارید.
لباس را روی بند رخت خشک کنید
استفاده از ماشینهای خشککن لباس نه تنها مصرف برق را بالا میبرد و از این طریق باعث گرمایش زمین میشود بلکه باعث میشود لباسهایتان زودتر کهنه شوند. هر لباسی که میخرید سهم خود را در گرمایش زمین پرداخته است. در تولید هر لباس از سوخت فسیلی استفاده شده است علاوه بر اینکه اغلب آنها از نقاط دوری مانند چین به کشور آورده شدهاند و این به معنای مصرف سوختی است که هواپیماها داشتهاند.
اگر بچه دارید…
بسیاری از والدین فرزندان را بهانهای برای شانه خالی کردن از مسئولیت در قبال نقش تاریخی خود در برابرمحیط زیست میکنند. پدرومادرها میگویند: «من بچه دارم بنابراین باید گوشت بخرم»، «من بچه دارم و باید از ماشین شخصی استفاده کنم»، «بچه دارم و خانه باید گرم باشم». این بهانهها در واقع تایید این جمله است «من بچه دارم و میخواهم آیندهاش را از بین ببرم». پژوهشها در این زمینه شوکه کننده هستند؛ به طور معمول بعد از به دنیا آمدن یک کودک میزان تولید کربن توسط والدین شش برابر میشود. بزرگترین وظیفه شما به عنوان یک والد مسئول علاوه بر تلاش بر رشد سالم کودک، تربیت کودکی است که نسبت به زمین مسيولیت پذیر است. این مهارتی است که فرزند شما برای بقا در قرن ۲۱ به آن نیاز دارد.
حجم زبالهها را کاهش دهید
بازیافت پیش از آنکه بشر بداند مشکل اقلیمی پیش رو است یک فضیلت بود. اما واقعیت این است که بازیافت، انتقال و پردازش دوباره مواد نیز منجر به تولید گازهای گلخانهای میشود. هرچند تفکیک زباله و در نهایت بازیافت آنها و تولید یک محصول بازیافتی در کاهش گازهای گلخانهای موثر هستند اما استفاده چندین باره وسایل پیش از دورانداختن روش موثرتری است. قبل از اینکه یک شیشه، تخته چوبی یا تکه پارچهای را دور بیندازید به این فکر کنید که چه کارهای دیگری از آنها بر میآید.
فهرستی از کارهای آسان و همیشگی
این قدمهای کوچک در زندگی روزمره نیز همچنان موثر و هوشمندانه هستند:
ـ از ماشین طرفشویی استفاده کنید
ـ دوش ۵ دقیقهای را جایگزین حمام طولانی و پرکردن وان حمام کنید
ـخرید موادغذایی را محدود و متناسب با نیاز واقعی انجام بدهید تا دورریز کمتری داشته باشید
ـ وسایل برقی کهنه را با وسایل برقی بهینه تازه جایگزین کنید
ـ مصرف کاغذ را محدود کنید
ـ کیسه خرید خود را داشته باشید تا پلاستیک کمتری دوربریزید
ـ لباسهای با کیفیت بخرید
ـ مصرف محصولات شیمیایی را محدود کنید
ـ شیوههای جدید آشپزی را جایگزین شیوههای سنتی کنید تا هنگام پخت گاز و برق کمتری مصرف کنید
ـ روشنایی شب را کمتر کنید
ـ حملونقل عمومی را تبدیل به یک عادت کنید
ـ ….
این فهرست همچنان میتواند ادامه داشته باشد چون شما همیشه میتوانید ایدههای خودتان را برای کمک به زمین داشته باشید.