دادگاه رسیدگی به شکایت ایران علیه آمریکا درباره برداشت از داراییهای ایران به عنوان غرامت، دوشنبه ۸ اکتبر / ۱۶ مهر در دو نوبت صبح و بعد از ظهر در محل دیوان دادگستری بینالمللی در لاهه هلند با شنیدن سخنان وکیلان ایران برگزار شد. دیوان عالی آمریکا حدود ۲ میلیارد دلار از داراییهای ایران را به خاطر اتهام دست داشتن در بمبگذاری سال ۱۹۸۳ در لبنان به عنوان غرامت به قربانیان و بازماندگان آن حادثه مسدود کرده است. ایران در پی پس گرفتن این مبلغ است. وکیلان ایران، ایالات متحده آمریکا را به فرار از پاسخگویی متهم کردند.
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) محسن محبی رئیس هیأت ایرانی رفتار آمریکا در قبال شرکتها و مؤسسات ایرانی از جمله بانک مرکزی، بانک ملی ایران، ایرانایر و شرکت زیرساخت ارتباطات ایران را ناقض عهدنامه مودت خواند.
«پیمان مودت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی» بین آمریکا و ایران دو سال پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، در زمان ریاست جمهوری آیزنهاور و نخستوزیری حسین اعلا در ایران امضا شد و بهرغم اختلافات متعدد ایران و آمریکا در چهار دهه گذشته همچنان معتبر بود. پس از آنکه چهارشنبه ۳ اکتبر/ ۱۱ مهر دیئان دادگستری بینالمللی لاهه به نفع ایران رأی داد، مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا خروج ایالات متحده آمریکا از این پیمان را اعلام کرد.
رئیس هیأت ایرانی گفت از نظر جمهوری اسلامی ایران فسخ پیمان مودت تأثیری در پرونده دومین شکایت ایران از آمریکا ندارد. به گفته محبی سابقه روابط ایران و آمریکا در چهار دهه گذشته نشان میدهد که دو کشور از طریق پیمان مودت اختلافات خود را تاکنون حل و فصل نکردهاند.
در پیمان مودت تصریح شده که هر یک از طرفین میتوانند اختلافات ناشی از تفسیر یا اجرای این پیمان را به دیوان بین المللی دادگستری ارجاع دهند. مبنای حقوقی شکایت ایران هم همین ماده از عهدنامه بین دو کشور است.
به گزارش ایرنا وکیلان ایرانی با نمایش نمودارهایی از واردات و صادرات ایران – آمریکا و قراردادهای اخیر (از جمله فرش، هواپیما و قطعات آن) اعلام کردند که برخلاف ایراد هیأت آمریکایی به شکایت ایران، روابط اقتصادی ایران و آمریکا پس از انقلاب نیز ادامه داشته و عهدنامه مودت شامل هرگونه تبادلات دوجانبه فارغ از میزان و حجم آن میشود.
ریچارد ویسِک، وکیل وزارت خارجه آمریکا در نخستین جلسه رسیدگی به شکایت ایران به هئیت پانزده نفره دیوان لاهه گفته بود که ایران از تروریسم بینالملل حمایت میکند و در همان حال از چارچوب قانونی ایالات متحده برای مسئول دانستن جمهوری اسلامی در ارتباط با تروریسم شکایت میکند. در پاسخ، رئیس هیأت ایرانی در دومین جلسه دادگاه لاهه ایالات متحده را متهم کرد که با طرح مسأله «تروریسم» قصد دارد از پاسخگویی شانه خالی کند و به همین سبب وکیلان ایرانی که برای مسأله دیگری در دادگاه حاضر شدهاند به اتهام حمایت ایران از تروریسم پاسخ نمیدهند.
دو جلسه پایانی رسیدگی به دومین پرونده شکایت ایران از آمریکا پنجشنبه و جمعه هفته آینده برگزار میشود.
هفته گذشته دیوان بینالمللی دادگستری لاهه رأی موقت خود در نخستین پرونده شکایت ایران از آمریکا را اعلام کرد. دادگاه لاهه گفت که تحریمها جان شهروندان ایرانی را به خطر انداخته و در بخش اقلام دارویی، غذایی و هوانوردی و کشاورزی ممکن است به خسارت غیرقابل جبرانی منجر شود.
بیشتر بخوانید: