ترکیه و روسیه در سپتامبر / شهریور سال جاری بر سر ایجاد منطقه غیرنظامی حائل در ادلب سوریه توافق کردند. قرار شد در چارچوب این توافق شورشیان سلاحهای سنگین خود را تحویل دهند. دو روز تحویل سلاحهای سنگین شورشیان تحت حمایت آنکارا طول کشید. شورشیان اکنون میگویند با تحویل سلاحها همچنان در آمادهباش میمانند.
خبرگزاری آناتولی ترکیه دوشنبه ۸ اکتبر / ۱۶ مهر از تحویل سلاحهای شورشیانِ مورد حمایت این کشور در ادلب خبر داد. این اقدام پیششرط لازم برای ایجاد یک منطقه حائل غیرنظامی در استان ادلب است.
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه و ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه دوشنبه ۱۷ سپتامبر/ ۲۶ شهریور پس از نشست دوجانبه در شهر سوچی اعلام کردند که سربازان روسی و ترکیهای منطقهای غیرنظامی در ادلب ایجاد خواهند کرد تا شورشیان تندرو تا چهارشنبه ۱۰ اکتبر جاری (۱۸ مهر) سلاحهای خود را تحویل دهند و از آنجا خارج شوند.
این منطقه بین ۱۵ تا ۲۵ کیلومتر مربع وسعت خواهد داشت. جمهوری اسلامی ایران نیز از ایجاد این منطقه حائل استقبال کرده است.
جبهه آزادیبخش ملی سوریه (FNL)، ائتلافی از گروههای شورشی که آنکارا از آنها پشتیبانی میکند شنبه ۶ اکتبر / ۱۴ مهر اعلام کرد تحویل انبار سلاحهای سنگین خود را آغاز کرده است. روز دوشنبه (امروز) خبرگزاری آناتولی گفت تحویل سلاحها بهطور کامل انجام شده است.
با این حال یکی از فرماندهان نظامی جبهه آزادیبخش ملی به نام ابو ولید، به خبرگزاری فرانسه گفته است که جنگجویان مواضع مختلفی دارند که آنها حفظ میکنند، از جمله در منطقه استراتژیک العیس در جنوب غربی استان حلب در همسایگی ادلب.
او گفته است: «تحویل سلاحهای سنگین تأثیری بر خطوط ارتباطی نمیگذارد (…) ما همچنان به سنگربندی ادامه میدهیم (…) ما عقب نخواهیم نشست.»
این منطقه با مواضع نیروهای جهادی تندرو تنها ۵ کیلومتر فاصله دارد و منطقه الهدر را از العیس جدا میکند.
جبهه تحریر شام، اصلیترین گروه شورشیان تندرو که دو سال پیش از القاعده جدا شد هنوز نگفته است که از توافق روسیه و ترکیه پیروی نمیکند یا نه.
گروههای شورشی از آن بیم دارند که توافقنامه روسیه و ترکیه مقدمهای بر بازگشت رژیم اسد به این منطقه باشد.
آنکارا که بر اساس توافق با روسیه باید در آینده بر منطقه غیرنظامی ادلب نظارت کند در این منطقه چندین پست نظارتی دارد و در هفتههای اخیر چند کاروان نظامی حامل سربازان و تجهیزات جنگی به آنجا اعزام کرده است.
ابو ولید ضمن اعلام رسیدن تانکها و تجهیزات سنگین نظامی ارتش ترکیه به منطقه، گفت: استقرار نیروهای ترکیه در پستهای نظارتی (…) روز به روز در حال افزایش است.»
بشار اسد، رئیسجمهور سوریه، روز گذشته یکشنبه ۷ اکتبر / ۱۵ مهر درباره توافق روسیه و ترکیه در ادلب گفت: «موضع کشور در قبال توافق ادلب و بقیه مناطق و خاک سوریه که هنوز تحت سیطره تروریستها هستند، مشخص است ما تمام خاک سوریه را پس میگیریم و توافق ادلب موقتی است.»
جبهه آزادیبخش ملی گفته است که برخی از گروههای شورشی باید در منطقه حائل غیرنظامی بمانند تا به سربازان ترکیه در نظارت و گشت کمک کنند.
۳ میلیون غیرنظامی در ادلب زندگی میکنند. توافق آنکارا و مسکو باعث توقف جنگی شد که پیش از آغاز با واکنشهای تند قدرتهای غربی و نگرانیهای سازمانهای حقوق بشری، از جمله نسبت به استفاده دوباره از تسلیحات شیمیایی همراه شده بود.
بیشتر بخوانید: