۲۲ تابلوی نقاشی از آثار هنرمندان کره شمالی که در تملک مجموعه‌دارانی در چین و آمریکاست، در بینال «گوانگ‌جو»، از مهم‌ترین جشنواره‌های کره جنوبی به نمایش گذاشته شده است: فرصتی برای آشنایی با آخرین بقایای رئالیسم سوسیالیستی به شکلی که قبل از جنگ سرد وجود داشت.

«نظاره‌گران باران» اثر کیم این سوک، هنرمند کره شمالی و یکی از آثاری که در بینال گوانگجو به نمایش گذاشته شده است

بینال «گوانگ‌جو» که برای اولین بار در سال ۱۹۹۵ برگزار شد، نخستین بینال آثار هنرهای معاصر در آسیا به شمار می‌آید. در این بینال نمایشگاه منحصر به فردی از آثار هنرمندان کره شمالی در بحبوحه مذاکرات دیپلماتیک برای خلع سلاح شبه‌جزیره کره برگزار شده است. کیم جونگ سوک، همسر رئیس جمهور کره جنوبی گفته است:

«این نمایشگاه مهم کمک می‌کند که بر ۷۰ سال جدایی غلبه کنیم. از طریق آثار هنری به تدریج احساس تفاوت از بین می‌رود.»

با این‌حال اختلاف‌ها و دشمنی‌ها بین دو ملت آنقدر زیاد است که در این نمایشگاه برای جلوگیری از تخریب آثار هنرمندان کره شمالی، تابلوها را در ویترین‌هایی از جنس شیشه ضد ضربه به نمایش گذاشته‌اند.

بی‌جی مون، کیوریتور نمایشگاه و استاد دانشگاه جرج‌تاون آمریکا می‌گوید آثار این نمایشگاه به سبک رئالیسم سوسیالیستی‌ پدید آمده‌اند که در دوران جنگ سرد مطرح بود اما بعد به تدریج فراموش شد. برای مثال پرده‌ای به نام «از پایان احداث سد خوشحالم»، کارگرانی را در حال تلاش برای ساختن یک سد نشان می‌دهد. مون می‌گوید:

«هنرمندان [کره شمالی] پا به پای کارگران کار می‌کنند، با کارگران غذا می‌خورند و با آن‌ها زیر یک سقف می‌خوابند.  اثر آن‌ها برآیندی‌ست از این پروسه اینگراتیو که فراتر است از تخیل هنرمند.»

«مردان شجاع گاجین» اثر مشترک چهار هنرمند کره شمالی
«مردان شجاع گاجین» اثر مشترک چهار هنرمند کره شمالی
«همکاری شادی‌آفرین» اثر مشترک شش هنرمند کره شمالی
«همکاری شادی‌آفرین» اثر مشترک شش هنرمند کره شمالی
«در راه بازگشت به خانه» اثر چو یونگ سونگ هنرمند کره شمالی
«در راه بازگشت به خانه» اثر چو یونگ سونگ هنرمند کره شمالی

هنرمندان برجسته کره شمالی می‌بایست یا پرتره اعضای خانواده کیم را بکشند و یا اینکه به نقاشی مناظر طبیعی، حیوانات و زندگی روزانه انسان‌ها بسنده کنند. مون می‌گوید:

«بر خلاف جریان هنر معاصر در غرب، هنرمندان کره شمالی از به کارگیری نمادها و نشانه‌ها در آثارشان خودداری می‌کنند با این قصد که پیام اثر ساده‌تر به مخاطب برسد و برای همگان قابل فهم باشد.»

در بینال «گوانگ‌جو» علاوه بر آثار نقاشان کره شمالی، در شش نمایشگاه دیگر آثاری در سبک هنر مفهومی نیز به نمایش گذاشته شده است.

کره شمالی یکی از آخرین کشورهایی است که در آن آثاری به شیوه رئالیسم سوسیالیستی تولید می‌شود و به همین سبب اخیراً مجموعه‌داران به فکر خرید این آثار افتاده‌اند.  پارک یونگ جونگ، یک کارشناس آثار هنری در شبه‌جزیره کره می‌گوید:

«کره شمالی آخرین جای جهان است که به رئالیسم سوسیالیستی اهمیت می‌دهد. آخرین امکان برای دیدن این آثار به شکل تحریف‌نشده، قبل از آنکه یک زلزله سیاسی این کشور را برای همیشه تغییر دهد.»

بیشتر بخوانید: