مهمترین تحولات سیاسی نیمه نخست هفته گذشته مربوط به اعلام نتایج انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی و پیام “محمد خاتمی” رییس جمهوری پیشین ایران درباره دلیل مشارکتاش در این انتخابات بود.
در نیمه دوم هفته مجموعهای از رویداها به وقوع پیوست که هر کدام به سهم خود بر فضای سیاسی و رسانهای ایران تاثیر گذاشتند.
“احمد شهید” گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان، گزارش تازه خود درباره ایران را منتشر کرد، آیت الله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی دستور تشکیل شورای عالی مجازی را صادر کرد، “علی اکبر هاشمی رفسنجانی” از محدودیتهای این نهاد برای نظارت بر دولت گفت، تحریمهای تازهای علیه جمهوری اسلامی اعلام شد و زمزمهها درباره بروز جنگ بار دیگر بالا گرفت.
“رادیو زمانه” در این هفته نیز همچون هفتههای گذشته “نبض سیاست” را گرفته و این رویدادها را با نگاهی تحلیلی مرور کرده است.
احمد شهید متهم می کند
گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران روز چهارشنبه (۱۷ اسفند) روایتهای تازه از موارد نقض حقوق بشر را ارایه داد.
احمد شهید اظهارات شاهدانی را نقل کرده است که نگهداری بیش از اندازه خود در حبس انفرادی، شوک الکتریکی، ضرب و شتم شدید، تهدید به تجاوز جنسی و تهدید به بازداشت یا آسیب رساندن به دوستان و بستگان و اعضای خانواده خود هنگام بازداشت خبر دادهاند
او در این گزارش بر مواردی همچون شکنجه، بازداشتهای غیرقانونی و سرکوب فعالان مدنی و سیاسی تمرکز کرده است.
“احمد شهید” در بخشی از این گزارش، اظهارات شاهدانی را نقل کرده است که نگهداری بیش از اندازه خود در حبس انفرادی، شوک الکتریکی، ضرب و شتم شدید، تهدید به تجاوز جنسی و تهدید به بازداشت یا آسیب رساندن به دوستان و بستگان و اعضای خانواده خود هنگام بازداشت خبر دادهاند.
در این گزارش پیرامون بازداشتهای غیرقانونی نیز به اظهارات کسانی استناد شده که گفتهاند هنگام بازداشت نه حکمی قانونی به آنها ارائه شده و نه دلیلی برای دستگیری آنها ذکر شده و در بعضی موارد ماهها در سلول انفرادی نگهداری شدهاند، بدون آنکه اتهامی به آنها تفهیم شود. این دومین گزارشی است که احمد شهید از زمان آغاز ماموریتاش در خرداد ماه سال گذشته پیرامون وضع حقوق بشر در ایران مینویسد. مقامهای جمهوری اسلامی از هرگونه همکاری با او سرباز زدهاند و دعوت وی برای بازدید از ایران را نیز رد کردهاند.
ماموریت برای کنترل فضای مجازی
دستور تشکیل شورای عالی فضای مجازی هفته گذشته توسط “آیت الله خامنهای” رهبر جمهوری اسلامی ابلاغ شد.
شورایی که فلسفه تشکیل آن احتمالا به نگرانی ایران نسبت به آزادی اطلاعرسانی برمیگردد. آقای خامنهای در دستور خود تصریح کرده “این شورا وظیفه دارد مرکزی به نام مرکز ملی فضای مجازی کشور ایجاد کند تا اشراف کامل و بهروز نسبت به فضای مجازی در سطح داخلی و جهانی و تصمیمگیری نسبت به نحوه مواجهه فعال و خردمندانه کشور با این موضوع از حیث سخت افزاری، نرم افزاری و محتوایی در چارچوب مصوبات شورای عالی و نظارت بر اجرای دقیق تصمیمات در همه سطوح تحقق یابد.”
او رییس قوه مجریه (رییس شورای این شورا)، رییس مجلس، رییس قوه قضائیه، رییس صداوسیما، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزیر ارشاد، وزیر علوم، وزیر اطلاعات، فرمانده سپاه پاسداران و فرمانده نیروی انتظامی ایران را به عنوان اعضای حقوقی این شورا منصوب کرده است.
یک روز پس از تشکیل این شورا یکی از چهرههای رسانهای نزدیک به حکومت از ترکیب اعضای آن انتقاد کرد. “علی پورطباطبایی” مدیر سایتهای “قمنیوز” و “روات حدیث” روز پنجشنبه (۱۸ اسفند) در وبلاگ خود نوشت: ” ترکیب شورای عالی مجازی امیدها مبنی بر کاهش برخوردهای امنیتی با فعالان فضای مجازی را بسیار کمرنگ کرده است.”
شورای عالی مجازی وظیفه دارد مرکزی به نام مرکز ملی فضای مجازی کشور ایجاد کند تا اشراف کامل و بهروز نسبت به فضای مجازی در سطح داخلی و جهانی داشته باشد و تصمیمگیری نسبت به نحوه مواجهه با این موضوع، در چارچوب مصوبات شورای عالی و نظارت بر اجرای دقیق تصمیمات در همه سطوح تحقق یابد
سایر چهرههای رسانهای هوادار حکومت هنوز واکنشی نسبت به تشکیل شورای عالی فضای مجازی نشان ندادهاند اما انتظار میرود که نگرانی از کارکرد این شورا در میان بخشی از فعالان اینتنرنتی هوادار حکومت هم تسری یابد.
در ماههای اخیر تعداد قابل ملاحظهای از وبلاگها و سایتهای اینترنتی محافظه کاران فیلتر شده و برخی دستاندرکاران آن تحت فشار قرارگرفتهاند. آنها احتمالا از برخوردهای شدیدتر پس از تشکیل شورای عالی فضای مجازی نگران خواهند بود.
توضیحی بر یک تصمیم
مشارکت محمد خاتمی در انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی برای هواداران و حتی منتقدانش غیرمنتظره بود.
او پیشتر اعلام کرده بود که زمینههای مشارکت در این انتخابات فراهم نیست اما روز جمعه گذشته با حضور در یک حوزه اخذ رای در شهر دماوند در انتخابات مجلس مشارکت کرد.این شکل از مشارکت انتخاباتی به سوالها و ابهامهای فراوانی انجامید.
خاتمی برای پاسخ به ابهامها روز دوشنبه (۱۷ اسفند) با انتشار پیامی گفت “من از موضع اصلاحات و در جهت نگهداشتن روزنههای اصلاح طلبی که آن را مهمترین و بلکه تنها راه سربلندی کشور و دست یابی به آرمانهای اصیل انقلاب و تأمین حقوق مردم و مصالح ملت میدانم و نیز برای دفع مخاطرات و تهدیدهای درونی و بیرونی اقدام کردهام.
هدف ممکن و مطلوب، بازگرداندن امور به موقعیتی است که در آن مصلحت کشور و خواستهای اساسی و تاریخی مردم اصل قرار گیرد.” او برای ابهام زدایی پیرامون تفاوت موضع قبلیاش مبنی بر رعایت نشدن پیش شرطهای مشارکت در انتخابات با تصمیماش به شرکت در انتخابات نیز گفت که “مشارکت فعال و معرفی نامزد در انتخابات” در “گرو وجود شرایط مناسب” است اما “تعیین استراتژی” معرفی نکردن نامزد و ارائه فهرست در انتخابات نهم، “هیچگاه به معنی تحریم انتخابات” نبوده است.
دو روز بعد از انتشار این پیام، پایگاه اینترنتی “کلمه” خبر از ملاقات کوتاه دختران “میرحسین موسوی” و “زهرا رهنورد” با پدر و مادرشان داد و در این خبر آمده بود که موسوی و رهنورد به دختران خود گفتهاند که رای ندادهاند و از “همگان” خواستهاند که صبر پیشه کنند.
در همین حال شورای هماهنگی راه سبز امید که یک تشکل سیاسی نزدیک به موسوی و “مهدی کروبی” است روز پنجشنبه (۱۸ اسفند) با صدور بیانیهای از کسانی که در انتخابات شرکت نکردهاند، تقدیر کرد.
مدیر سایتهای “قمنیوز” و “روات حدیث” در وبلاگ خود نوشت که ترکیب شورای عالی مجازی امیدها مبنی بر کاهش برخوردهای امنیتی با فعالان فضای مجازی را بسیار کمرنگ کرده است
عمده گروههای اصلاحطلب و هوادار تغییر طی ماههای اخیر با صدور بیانیههایی از تصمیم برای عدم مشارکت در این دور از انتخابات مجلس خبر داده بودند. مقامهای وزارت کشور رقم مشارکت در انتخابات مجلس را ۶۴ درصد اعلام کردهاند اما مخالفان حکومت این عدد را از پیش تعیین شده و دروغ میدانند.
اشاره به دستهای نامرئی
علی اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در ایران در پایان دوره پنج ساله این مجمع خبر از محدودیتهای اعمال شده برای نظارت بر سیاستهای دولت محمود احمدینژاد داد.
او روز چهارشنبه (۱۶ اسفند) گفت که مجمع تشیص مصلحت نظام آئیننامه نحوه نظارت خود بر سیاستهای کلی نظام، از جمله عملکرد دولت را اصلاح کرده و برای رهبر جمهوری اسلامی فرستاده اما “حدود دو، سه سال است که برنگشته است و عملاً دست ما بسته است.”
هاشمی در بخش دیگری از اظهاراتش به شکل تلویحی از مخالفت آقای خامنهای با افشاگری درباره تخلفهای دولت احمدینژاد خبر داده و گفته “ما میتوانستیم افکار عمومی را در جریان فعالیتهای نظارتی مجمع قرار دهیم…در جلسه رسمی مجمع هم موافقت شد… حتی آقای دری نجف آبادی را مدتی به عنوان سخنگوی کمیسیون نظارت تعیین کردیم و ایشان یکی دو مصاحبه انجام داد، ولی برای ادامه کار موافقت نشد. چون [آقای خامنهای] گفتند مصاحبهها کار دولت را مشکل میکند.”
روابط قوه مجریه و مجمع تشخیص مصلحت نظام از زمان روی کار آمدن احمدینژاد در سال ۱۳۸۴ پر تنش بوده و احمدینژاد به عنوان رییس قوه مجریه گرچه یکی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت است اما از شرکت در جلسات این مجمع خوددداری میکند.
“عباس سلیمی نمین”، رئیس دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران و مدیر مسئول سابق نشریه کیهان هوایی در دی ماه امسال گفته بود که آقای خامنهای “بارها” بر حضور رییس جمهوری در جلسات مجمع تشخیص تاکید کرده اما او “هنوز هم در این جلسات حاضر نمیشود.” این وضعیت به خوبی میزان تنش در روابط این دو نهاد قدرت را بازتاب میدهد.
نتایج انتخاباتِ تک قطبی
سرنوشت ۲۲۵ کرسی از ۲۹۰ کرسی مجلس شورای اسلامی روز دوشنبه (۱۴ اسفند) مشخص شد و “مصطفی محمد نجار” وزیر کشور جمهوری اسلامی گفت که “۱۳۰ نامزد در سطح کشور در مرحله دوم برای کسب ۶۵ کرسی مجلس شورای اسلامی با یکدیگر رقابت خواهند کرد” انتخابات مجلس شورای اسلامی در غیبت گروههای اصلاحطلب، منحصر به رقابت درون جناحی محافظه کاران بود. اصلاحطلبان بابت آنچه عدم سلامت و آزادی انتخابات خواندند از شرکت در آن صرفنظر کردند.
محافظه کاران نیز در قالب لیستهای مختلف به میدان انتخابات آمدند. “جبهه متحد اصولگرایان” با هدایت “محمد رضا مهدوی کنی” رییس مجلس خبرگان رهبری و “جبهه پایداری انقلاب اسلامی” با رهبری “محمد تقی مصباح یزدی” دو طیف عمده محافظهکاران در این انتخابات را نمایندگی میکردند.
نتایج اعلام شده نشان از برتری جبهه متحد اصولگرایان بر جبهه پایداری دارد. این دو طیف بر سر تبعیت از آیت الله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی با یکدیگر اشتراک نظر دارند و اختلافهایشان با هم درباره نزدیکان دولت احمدینژاد یا به گفته آنها (جریان انحرافی) و اصلاحطلبان و به تعبیر آنها (جریان فتنه) است.
بر اساس نتایج اعلام شده انتظار میرود که مجلس نهم در نهایت ترکیب فکری مشابه مجلس هشتم داشته باشد. تفاوت مهم آن با مجلس کنونی ریزش در تعداد اعضای فراکسیون اقلیت است که به اصلاحطلبان نزدیک هستند.
تحریم-جنگ-مذاکره
دیدار هفته گذشته “باراک اوباما” رییس جمهوری ایالات متحده با “بنیامین نتانیاهو” نخست وزیر اسراییل بار دیگر خبرها درباره احتمال حمله به تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی را در صدر اخبار رسانههای بین المللی نشاند.
دو نفر از نمایندگان کنگره آمریکا طرحی را پیشنهاد کردند که در صورت تصویب، شرکتهای بین المللی که به ایران خدمات بیمه میدهند و یا معاملات این کشور را بیمه میکنند از دسترسی به سیستم مالی و بانکی آمریکا محروم خواهند شد
گزارشها حاکی است که نتانیاهودر جریان سفر به ایالات متحده تلاشهای گستردهای را با هدف جلب همراهی باراک اوباما برای رویکرد مشترک اسرائیلی- آمریکایی در قبال یک حمله نظامی به ایران دنبال کرده است.
اسرائیل تاکید دارد که در صورت اثر بخش نبودن تحریمها و فشارهای جهانی بر ایران باید تاسیسات هستهای ایران مورد حمله قرار گیرد اما مقامهای آمریکا میگویند که باید فرصت بیشتری را برای حصول اطمینان درباره میزان تاثیر تحریمها علیه برنامه هستهای بر تصمیم مقامهای جمهوری اسلامی قائل شد.
تحریمها علیه ایران طی ماههای اخیر به شکل فزایندهای افزایش پیدا کرده و در هفته گذشته نیز دو نفر از نمایندگان کنگره آمریکا طرحی را پیشنهاد کردند که در صورت تصویب، شرکتهای بین المللی که به ایران خدمات بیمه میدهند و یا معاملات این کشور را بیمه میکنند از دسترسی به سیستم مالی و بانکی آمریکا محروم خواهند شد.
شرکت بریتانیایی – هلندی رویال داچ شل نیز روز پنجشنبه (۱۷ اسفند) اعلام کرد پیش از موعد مقرر و اعلام شده قبلی از سوی اتحادیه اروپا برای توقف خرید نفت از ایران، هرگونه خرید نفت از ایران را تا چند هفته آینده، متوقف خواهد کرد.
غرب انتظار دارد که همزمان با اعمال تحریمها به مذاکره با مقامهای تهران پرداخته و آنها را متقاعد به کنار گذاشتن بخشهای حساس برنامه اتمی سازند. در همین رابطه خبرگزاری “آسوشیتدپرس” روز پنجشنبه (۱۷ اسفند) گزارش داد که گروه پنج به علاوه یک به دنبال موافقت بر سر مسئله هستهای ایران، با نمایندگان این کشور دیدار خواهد کرد.
“علی اصغر سلطانیه” نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی در واکنش به این خبر گفت که کشورش هیچگاه فعالیتهای هستهای خود را متوقف نخواهند کرد.
مهمترین موضوعات رادیکالیزه شدن توده های اطراف اصلاح طلبان و غریبانه رها کردن خاتمی در دامن جمهوری اسلامی زهبز اصلاح طلبان به جمهوری اسلامی رای داد و دوباره بیعت کرد در حالی که مردم از اصلاح طلبان گذشتند و انتخابات را تحریم کرده و گامی بلند در جهت نه اصلاح طلبی که سرنگونی جمهوری اسلامی برداشتند – و دوباره انتخابات واقعه ی دیگری نیز آفرید خامنه ای که در سال 88 با پشتیبانی از احمدی نژاد رویای موروثی کردن ولایت فقیه را در سر می پروراند و روحانیون را مزاحم اصلی خود می دانست در انتخابات اخیر مجددا آنان را حائز اکثریت نمود و نشان داد که شکست را پذیرفته است و ادمه ی راه حتی حود او را نیز نابود خواهد کرد . و همینطور جناح اخمدی نژاد نیز از این نمط چیزی عایدش نشده و شکست سختی را پذیرفت تا در ادامه اصول گرایان باز هم حکومت را اتمیزه کرده و او را نیز در کنار سایر دولت مردان جمهوری اسلامی مانند بنی صدر موسوی رفسنجانی و خاتمی قرار دهد . تا منتظر بنشینند و ببینند قرعه ی بعدی ریاست دولت با چه کسی ست و آن کس آیا دوباره تاریخ این دولت مردان را تکرار خواهند کرد ؟ شاید از این پس کسی حاضر به قبول رئیس جمهوری نشود . اما بطور کلی اصول گرایان و اصلاح طلبان یعنی طرفداران جمهوری اسلامی در انتخابات 12 اسفند باشکست سختی روبرو شدند و مردم پیروزمندانه تحریم و سرنگونی جمهوری اسلامی را هدف قرار دادند .
کاربر مهمان فرهاد - فریاد / 10 March 2012