تهمینه میلانی، کارگردان سینما و یکی از فیلمسازانی که به موضوعات اجتماعی در آثارش توجه ویژهای دارد در گفتوگو با رسانههای داخلی رویکرد مسئولان وزارت ارشاد اسلامی به نحوه پرداختن به معضلات اجتماعی را منفی دانسته و از جمله گفته که درباره ایدز شش فیلمنامه نوشته اما مسئولان مانع از ساخت آن شدهاند. او گفته بهانه برای این ممانعت، «آبروریزی برای ایران در دنیا» و «ریختن قبح مسأله» بوده است.
علاوه بر تهمینه میلانی، بسیاری از کارگردانان ایرانی که در حوزه سینمای اجتماعی کار میکنند، از سانسور و محدودیتهای حاکم بر این حوزه شکایت دارند. آنها معتقدند سختگیریها در حوزه سینمای اجتماعی بیشتر است. این در حالی است که بسیاری از آسیبهای اجتماعی در ایران از خط بحران هم گذشته اما مخاطب سینما اثری از آنها در فیلمها نمیبیند یا آنچه میبیند فاصله زیادی با واقعیتهای موجود دارد. به باور سینماگران، سینمای ایران دولتی به شدت تحت نظارت و مراقبت است و در چنین سینمایی به ژانر اجتماعی مجال چندانی برای ظهور و بروز داده نمیشود زیرا انتقاد از سیاستگذاریها و سیاستورزیها و طرح آسیبهای اجتماعی خوشایند مسئولان نیست.
تهمینه میلانی که در اغلب فیلمهای خود به طور ویژه به مسایل زنان پرداخته است، در مصاحبه خود با ایسنا گفته با اینکه سالها در حوزه سلامت روانی زنان کار کرده، معتقد است سینمای ایران نمیتواند راهکاری در این زمینه ارائه دهد.
او تلاشهای فیلمسازان در این زمینه را به «جانکندن» تشبیه کرده که سرانجام هم به توقیف و تحقیر فیلم میانجامد.
تهمینه میلانی در مصاحبه خود با اشاره به معضلات اجتماعی نظیر وجود کودکان کار و تجاوز به آنها و همچنین با انتقاد از ازدواج سفید و خیانت زنان شوهردار، تاکید کرده است که اجازه پرداختن به چنین موضوعاتی در سینمای ایران داده نمیشود و گفته میشود که طرح این موضوعات باعث بیآبرویی میشود.
او در عین حال از تلاش سازمانهای مردم نهاد برای فعالیت در حوزه محیط زیست، کودکان کار و زنان به عنوان نقطه مثبت یاد کرده است.
ممانعت از ساخت فیلم درباره ایدز در حالی است که طبق آمارهای وزارت بهداشت، تا پایان شهریور ۹۶ تخمین زده شده بود که ۶۶ هزار نفر در ایران به بیماری ایدز مبتلا هستند که حدود ۳۶ هزار و ۵۰۰ نفر شناسایی شدهاند. گروه سنی ۲۱ تا ۳۵ سال ۵۲ درصد افراد مبتلا را تشکیل میدهند. از ابتدای شیوع این اپیدمی در ایران نیز تاکنون ۱۰ هزار نفر به دلیل ابتلا به این بیماری فوت شدهاند. از کل موارد شناسایی شده ۱۷ درصد زن و ۸۳ درصد مرد بودند، اما در موارد جدید شناسایی شده در شش ماهه اول سال ۹۶، ۳۳ درصد موارد را زنان تشکیل دادهاند.
فیلم «ملی و راههای نرفتهاش» ساخته تهمینه میلانی جایزه جشنواره سلامت در ایران را گرفته، اما نتوانسته به جشنواره فجر راه پیدا کند. این فیلم درباره خشونت خانگی است. این فیلم مانند سایر فیلمهای میلانی به حوزه زنان مربوط است اما از نظر هنری و سینمایی، با انتقادهای زیادی روبهروست. بسیاری از منتقدان فیلمهای میلانی را برداشتی سطحی از فمینیسم میدانند که در طول زمان تغییر چندانی نکرده است. فیلم «ملی و راههای نرفتهاش» با نمایش شخصیتهای یک بعدی و تصاویر مکرر خشونت خانگی کوشیده موضوعی فراگیر در جامعه ایران را مطرح کند هرچند در پرداختن به این موضوع از سطح فراتر نرفته است.
این کارگردان اما فیلم خود را در مخاطب موثر توصیف کرده و گفته زنان و مردان با تماشای این فیلم با او تماس گرفتهاند و آن را عامل هشیاری و آگاهی خود دانستهاند.
او همچنین فیلم «آتشبس» خود را در میان پزشکان و روانشناسها موفق ارزیابی کرده و گفته ساختن این فیلم باعث شده که افراد نگاه دیگری به مراجعه به مشاور پیدا کنند.
فیلم «آتشبس» که تاکنون دو قسمت از آن ساخته شده، به بررسی مشکلات زنان و مردان در جامعه میپردازد و تلاش کرده نقش مشاوره را در روابط زناشویی پررنگ کند هرچند این فیلم هم از نظر سینمایی و محتوایی همان مشکلات سایر فیلمهای میلانی در برداشت یکسویه از فمینیسم و نشان دادن چهره قربانی و مظلوم از زن و چهره خشن و یکسره منفی از مردان را دارد.
بیشتر بخوانید: