۴۰۰ هزار تن از جمعیت ۲ میلیون نفری تبریز در محلات حاشیهای و سکونت‌گاه‌های غیرمجاز زندگی می‌کنند. اما در ماه‌های اخیر، به دنبال گرانی شدید و افزایش نرخ ارز، این جمعیت رو به افزایش گذاشته. اینبار نه فقط روستاییان اطراف تبریز بلکه شماری از ساکنان مرکز آذربایجان شرقی نیز به این مناطق محروم حاشیهای تبریز رو آورده‌اند.
اکنون رواج پدیده مهاجرت از تبریز به مناطق حاشیهای که «مهاجرت معکوس» خواند می‌شود، توجه پژوهشگران را جلب کرده است.
سمیرا پورکریم، یکی از پژوهشگرانی که با حمایت وزارت راه و شهرسازی به مطالعه در خصوص ابعاد و زوایای گوناگون زندگی مردم در حاشیه‌های شهر تبریز پرداخته است، به خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) گفت:
«به علت شرایط اقتصادی حاکم بر کشور، طی ماه‌های اخیر شاهد حضور برخی خانواده‌ها و همچنین فعالان اقتصادی خرد و متوسط در محلات حاشیهای هستیم.»
به گفته این پژوهشگر مهاجرت منفی از تبریز دلایل دیگری هم دارد:
«نبود نظارت و بازرسی دقیق، فرار از مالیات، هزینه های بسیار پایین و نیروی انسانی کم هزینه را از عوامل مهم در مهاجرت معکوس به محلات حاشیه ای و و سکونت گاه های غیر مجاز در تبریز بیان کرد».
در این بافت‌های نا به سامان شهری معمولاً مردم از برق و امکانات تحصیلی و بهداشتی مناسب و گاهی حتی از آب آشامیدنی کافی بی‌بهره‌اند.
بنابر نتایج این تحقیق ۹۲ درصد از جمعیت مناطق حاشیهای تبریز فاقد بیمه و پوشش درمانی مناسب هستند.
در تبریز ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار بافت حاشیه‌نشین وجود دارد.
اگر ابتدای دهه ۸۰، جمعیت حاشیه‌نشینان ایران ۷ میلیون تن بود، در حال حاضر به گواهی مقامات مسئول این رقم چیزی در حدود ۱۱ تا ۱۵ میلیون نفر است، عددی معادل یک‌پنجم جمعیت ایران.
عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی ایران جمعیت حاشیه‌نشین شهری را ۱۱ میلیون و جمعیت ساکن در بافت فرسوده شهری را ۸ میلیون نفر اعلام کرده بود.
تخمین زده می شود در ایران ۸ میلیون نفر از جمعیت در مناطقی بدون امکانات اولیه ساکن هستند.