اسرائیل تنها کشوری بود که مستقیماً نام آن در اجلاس هلسینکی برده شد. حمایت و احترامی که تل‌آویو توأمان از جانب مسکو و واشنگتن دریافت می‌کند، غیر قابل انکار است. و همین موجب خوشبینی نتانیاهو در مورد خروج ایران از سوریه پس از اجلاس هلسینکی شده است.
پوتین در کنفرانس خبری مشترک با ترامپ بر مسأله نابودی تروریست‌ها در جنوب غرب سوریه تأکید و اعلام کرد در بلندی‌های جولان شرایط باید مطابق با توافقنامه سال ۱۹۷۴ در خصوص جدایی و تفکیک میان نظامیان اسرائیلی و ارتش سوریه سامان یابد.
میخای آهارانسون، متخصص امور روسیه، پس از تماشای کنفراس خبری نشست هلسینکی و سپس مصاحبه پوتین با کانال یک تلویزیون روسیه، این طور این ملاقات را تحلیل می‌کند: کلمات و ژست پوتین در کنفرانس خبری و همین طور نوع ورودش به آن به گونه‌ای بود که گویی او پیروز نشست بوده است. در مصاحبه با تلویزیون روسیه، پوتین مشخصاً از توافق مشترک دو قدرت بزرگ جهانی در مورد وجود یک منطقه حائل در بلندی‌های جولان، و همچنین از مذاکره مقامات روسی و ایرانی در مورد سوریه سخن گفته است.
ایران در برابر اوکراین؟
قرائن و شواهد نشان می‌دهد که کرملین تنها در شرایطی بر سر حضور ایران در روسیه با کاخ سفید معامله خواهد کرد که سوی دیگر این معامله مسائل مربوط به اروپای شرقی، موضوع اوکراین و تحریم‌های روسیه باشد. با این حال، برخی از تحلیلگران معتقد‌ند، مسکو ترجیح می‌دهد در مورد ایران به جای واشنگتن مستقیماً با تل‌آویو مذاکره کند.
در هفته‌های اخیر دیدارهای متعددی میان مقام‌های ارشد اسرائیل از جمله بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر و آویگدور لیبرمن، وزیر دفاع اسرائیل با مقامات بلندپایه روسیه از جمله با ولادیمیر پوتین صورت گرفته است.
روسیه مشخصاً در مورد احتمال برخورد نظامی میان اسرائیل و ایران نگران است. لوان جاگاریان، سفیر روسیه در ایران در مصاحبه با یک روزنامه روسی چهارشنبه گذشته گفته بود: «برای جلوگیری از تشدید درگیری‌ها، هر کاری که لازم باشد انجام خواهیم داد.»
در ماه‌های اخیر تنش میان ایران و اسرائیل به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است. نخست‌وزیر اسرائیل ماه گذشته گفت: «خروج ایران از جنوب سوریه کافی نیست، و این کشور باید از کل خاک سوریه خارج شود.»
هفته گذشته، لیبرمن نیز روی این موضع تأکید کرد و گفت: «حضور ایران در سوریه غیرمنطقی و توجیه‌ناپذیر است. ما نمی‌توانیم حضور ایرانی‌ها را در هیچ جای سوریه تحمل کنیم.»
رهبران ایران از نزدیکی اسرائیل با روسیه –که آن را متحد ژئوپولتیک خود می‌دانند— احساس نگرانی و خطر می‌کنند.
در کنفرانس خبری نشست هلسینکی، پوتین از برقرای روابط صلح‌آمیزتر میان سوریه و اسرائیل و ایجاد امنیت برای دولت اسرائیل سخن گفت.
یک روز پس از نشست هلسینکی، یک شبکه تلویزیونی روسیه اعلام کرد که دو کشور به زودی توافقات حاصل شده را اجرایی کنند.
مسأله آنجاست که نشست هلسینکی به شکلی محرمانه برگزار شد و در نشست جز ترامپ و پوتین، تنها افراد حاضر مترجم‌های آنها بوده‌اند، به گونه‌ای مقامات عالی‌رتبه دو کشور نمی‌دانستند بر سر چه چیز توافق شده و هنوز در مورد مفاد آنچه مورد توافق قرار گرفته، به ویژه در مورد سوریه، ابهام وجود دارد.
پنج شنبه ۲۸ تیر، الکساندر لاورنتیف، نماینده ویژه رییس جمهور روسیه در امور سوریه به ایران آمد و با سعید ایروانی، معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی دیدار کرد. رسانه‌های سپاه هدف از این سفر را ارائه گزارشی درباره اجلاس ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ در هلسینکی عنوان کرده‌اند و چنین وانمود کرده‌اند که پوتین بر همکاری نظامی با ایران در سوریه پافشاری کرده است.
بیشتر بخوانید: