رهبران کشورهای عضو اتحادیه اروپا جمعه ۲۹ ژوئن سرانجام بعد از ساعتها گفتوگو و رایزنی به توافقی درباره پناهجویان دست یافتند. هنوز جزئیات توافق منتشر نشده اما چکیدهای از آن را میتوان به این شکل بیان کرد: احداث یک دیوار بلند مجازی در مرز آفریقا با اروپا برای جلوگیری از هجوم پناهجویان به اروپا. ایتالیا و اتریش خشنودند.
رهبران کشورهای اروپایی در بیانیهای که صبح جمعه ۲۹ ژوئن منتشر کردند، اعلام کردند که توافق آنها درباره پناهجویان، به استحکام مرزهای اتحادیه اروپا کمک میکند و همبستگی بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا را افزایش میدهد. علاوه بر این، توافق به دست آمده سبب میشود که فشار از روی کشورهایی مانند ایتالیا و یونان برداشته شود.
قرار است پیش از آنکه پناهجویان از آفریقا راهی کشورهای اروپایی شوند، درخواست پناهجویی آنها در محل بررسی شود. کشورهای اروپایی همچنین داوطلبانه اردوگاههایی را در خاک خود برای بررسی درخواست پناهجویان ایجاد میکنند. هدف این است که پیش از بررسی درخواست پناهندگی، پناهجویان به جامعه میزبان راه پیدا نکنند. فرانسه پیشنهاد داده بود که آزادی رفت و آمد پناهجویان در چنین اردوگاههایی از آنان سلب شود.
آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان و امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه از بیانیه پایانی اجلاس استقبال کردهاند. مکرون گفته اروپا میبایست خود را برای بحرانهای پناهجویی در آینده آماده کند. کشورهای آفریقایی اما به همکاری با اتحادیه اروپا برای ایجاد یک دیوار بلند مجازی بر سر راه پناهجویان رغبتی نشان ندادهاند. اروپا وعده کمکهای مالی به دولتهای آفریقایی داده است. ایتالیا که ابتدا از پذیرش مسئولیت در برابر پناهجویان شانه خالی میکرد، از کمکهای مالی اتحادیه اروپا برای مقابله با پناهجویانی که از دریای مدیترانه خود را به اروپا میرسانند برخوردار میشود. جوزپه کونته، نخستوزیر ایتالیا گفته است: «ایتالیا نه به حرف که به اقدامات عملی مشخص نیاز دارد.»
توافق به دست آمده در اجلاس جمعه ۲۹ ژوئن یک توافق نهایی نیست، بلکه مانند سایر توافقها در اتحادیه اروپا نقشه راه را مشخص میکند. مارک روته، نخستوزیر هلند گفته است: «اروپا قدم به قدم [در این مسیر، مسیر مقابله با پناهجویی] پیش میرود و این یک اقدام ضروری بود.»
سازمان بینالمللی مهاجرت پیشبینی کرده که در سال جاری ۸۰ هزار پناهجو از آفریقا وارد اروپا میشوند. با قدرت گرفتن احزاب دستراستی مخالف پناهجویان به ویژه در ایتالیا، یافتن یک راهکار عملی برای مقابله با بحران پناهجویی در دستور کار اتحادیه اروپا قرار گرفت. احزاب دستراستی آلترناتیو برای آلمان و اتحادیه سوسیال مسیحی بایرن که بخشی از دولت ائتلافی مرکل است، صدراعظم آلمان را متهم کرده بودند که با سیاستهای پناهجوییاش امنیت اروپا را به خطر انداخته است. در سال ۲۰۱۵ که بیش از یک میلیون پناهجو وارد اتحادیه اروپا شدند، احزاب دستراستی به ویژه در شرق و در جنوب اروپا قدرت گرفتند. سباستین کورتس، صدراعظم اتریش چکیدهای از توافق به دست آمده را به این شکل بیان کرده:
«به پناهجویانی که در دریای مدیترانه نجات پیدا میکنند، نباید بلافاصله بلیط سفر به اروپای مرکزی را داد.»
بروکسل از سازمانهای پناهجویی و سازمان ملل درخواست کمک کرده. اما سازمانهای پناهجویی با برنامه اتحادیه اروپا مخالفاند و ترجیح میدهند پناهجویان بتوانند وارد کشورهای اروپایی شوند.
بیشتر بخوانید: