قضات دیوان عالی آمریکا فرمان مهاجرتی رییسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ را بررسی کردند و این دیوان با چهار رای مخالف و پنج رای موافق اعلام کرد که ممنوعیت صدور ویزاهای مسافرتی، مهاجرتی و پناهندگی در مورد اتباع شش کشور مسلماننشین به علاوه کره شمالی و ونزوئلا قانونی است.
آنچه که دیوان عالی آمریکا مورد بررسی قرار داد و در مورد آن در روز سهشنبه پنجم تیر /۲۶ ژوئن رای صادر کرد، متن سومین نسخه فرمان مهاجرتی ترامپ است که به نسبت نسخه اول و دوم تغییر یافته است. این فرمان به غیر از شهروندان ایران و پنج کشور مسلمان شامل کره شمالی و مقامات ونزوئلایی هم میشود. نسخه سوم فرمان استثناهایی هم برای صدور ویزا درنظرگرفته که شامل صدور ویزا برای خانواده درجه اول آمریکاییهایی میشود که خانوادههایشان شهروندان این کشورها هستند.
با وجود اصلاحات در متن دومین نسخه فرمان مهاجرتی ترامپ، چهار قاضی لیبرال در دیوان عالی از جمله سونیا سوتومایور رای دادند که این فرمان غیرقانونی است، عادلانه اجرا نمیشود و نوعی تبعیض است و باید به دادگاههای پایینتر برای بررسی بیشتر فرستاده شود. با این حال رای پنج قاضی محافظهکار دیوان عالی و از جمله استدلالهای جان رابرتس و آنتونی کندی به نفع متن فرمان سوم مهاجرتی، ماهها مناقشه حقوقی را پایان داد.
دولت دونالد ترامپ از آذر ۹۶، به کمک رای دیوان عالی اجازه داشت که نسخه سوم فرمان مهاجرتی را اجرا کند و از این به بعد اجازه دارد که کماکان این فرمان را اجرا کند یا کشورهای دیگری را هم به لیست ممنوعیت صدور ویزا اضافه کند.
در حال حاضر، صدور ویزا برای اتباع هفت کشور مسلمان از جمله ایران، عراق، لیبی، سومالی، سودان، یمن و سوریه جهت ورود به خاک آمریکا ممنوع است اما پنج قاضی دیوان عالی که این فرمان را نقض قانون اساسی آمریکا نیافتند میگویند که این فرمان بر پایه تفکیک نژادی و یا باوری تنظیم نشده و موضوع اصلی امنیت است.
در گفتوگوهای قضات دیوان عالی بر سر فرمان مهاجرتی ترامپ یک پرونده دیگر به میان کشیده شد که مربوط به سال ۱۹۴۴ و در دوران دولت فرانکلین روزولت است. بر اساس این فرمان که به فرمان اجرایی ۹۰۶۶ شهرت دارد فرانکلین روزولت دستور بازداشت دستهجمعی ژاپنیها را در آمریکا در جریان جنگ جهانی دوم صادر کرد. این فرمان بیتوجه به موقعیت شهروندی ژاپنیها صادر شد و در نتیجه آن بسیاری از ژاپنی-آمریکاییهای که حتی متولد آمریکا بودند دستگیر و روانه اردوگاههای اجباری شدند.
قضات لیبرال دیوان عالی آمریکا استدلال امنیتی قضات محافظهکار در حمایت از فرمان مهاجرتی ترامپ را با رای ۱۹۴۴ دیوان عالی در حمایت از زندانی کردن ژاپنی-آمریکاییها مقایسه کردند. سخنگوی اکثریت جان رابرتس مقایسه رای امروز با پرونده فرمان اجرایی روزولت برای زندانی کردن ژاپنی-آمریکاییها را مورد انتقاد قرار داد و گفت آن رای در دادگاه تاریخ از نظر اخلاقی محکوم شده است.
سازمان آزادیهای مدنی آمریکا که به همراه ایالت هاوایی علیه فرمان مهاجرتی ترامپ به دادگاههای پایینتر و سپس دیوان عالی شکایت برده بودند در توییتر رای دیوان عالی آمریکا را محکوم کرد و نوشت: “دیوان عالی ممنوعیت ورود مسلمانان ترامپ را تأیید کرد. این نخستین بار نیست که دادگاه اشتباه کرده است یا اجازه داده است که نژادپرستی رسمی و زورگویی ادامه یابد به جای آنکه مقابل آن بیاستد. تاریخ به ما مینگرد و حکم امروز را به شدت قضاوت خواهد کرد.”
رییسجمهوری آمریکا پس از اعلام این حکم از سوی دیوان عالی در توئیتر خود تیتر روزنامهها را تکرار کرد و خوشحالی خود را ابرز کرد: «دیوان عالی فرمان “ممنوعیت سفر” ترامپ را تأیید کرد. واو!»
دیوان عالی بالاترین مرجع قضایی آمریکا است و حکم امروز در رابطه با فرمان مهاجرتی سوم ترامپ نهایی است.