رییس قوه قضاییه در «همایش دستگاه قضا» در آستانه روز قوه قضاییه با پرداختن به ماجرای اعدام محمد ثلاث، درویش گنابادی متهم به زیر گرفتن و قتل سه مامور نیروی انتظامی، اقدامات او را «داعش‌وار» خوانده و گفته است باید از استکبار پرسید شما چه کاره هستید که از هزاران کیلومتر آن طرف‌تر دخالت می‌کنید؟
شیرین عبادی، حقوقدان و وکیل دادگستری مقیم لندن در واکنش به این سخنان صادق آملی لاریجانی، بار دیگر به ابهام‌های موجود در پرونده محمد ثلاث پرداخته است.
او به زمانه می‌گوید: «استناد رییس قوه قضاییه به اقرار متهم زیر شکنجه است که به هیچ وجه قابل قبول نیست.»
آملی لاریجانی روز سه‌شنبه پنجم تیر ماه گفته است: «همین چند روز اخیر نسبت به اجرای حکم قصاص یک فردی که اقدامش داعش‌وار بود، دیدید چه حرف‌هایی زدند؟ آن هم قاتلی که در منظر عمومی جامعه چندین جوان بی‌گناه را کشت.»
او طرح ابهامات موجود در این پرونده را «همنوایی عده‌ای در داخل کشور با ضد انقلاب» دانسته و با «نابخردانه» خواندن آن گفته است: «همین آقای متهم در چندین نوبت دادگاه هیچ‌گاه حرف‌ها و اقدام خودش را نفی نکرده و فقط می‌گفت من قصد قتل نداشتم اما با آن ابزار قتاله وارد میدان شده و جوانان را به شهادت رساند.»
به گفته آملی لاریجانی محمد ثلاث در دادگاه و با طی همه مراحل و تشریفات رسیدگی به پرونده‌ها به قصاص محکوم و پس از تایید حکم با توجه به درخواست اولیای دم به دار آویخته شد.
- در همین زمینه: عدالت در دستگاه قضا: اعدام محمد ثلاث در چهار ماه و ۱۷ سال انتظار برای رضایت دادن اولیای دم در مورد قتل‌های محفلی کرمان
رییس قوه قضاییه در ادامه سخنان خود گفته است: «باید از استکبار پرسید شما چه‌کاره هستید که از هزاران کیلومتر آن طرف تر دخالت می‌کنید؟ شما مگر دادگاه را دیده‌اید یا پرونده را خوانده‌اید؟ مساله این است که اینها از هر وسیله‌ای استفاده می‌کنند برای آن که ضد انقلاب را تقویت کنند و چه‌قدر نابخردانه است که عده‌ای در داخل کشور با آنها همنوایی می‌کنند و به این حکم شبهه وارد می‌کنند. در یکی از سخنان، یکی از وکلا گفته بود وکلا در خصوص این پرونده شبهه دارند در حالی که در اینجا اصلا شبهه چند وکیل موضوعیت ندارد و باید تعجب کرد که چرا یک مساله به این روشنی را وزارت خارجه امریکا درباره‌اش نظر می‌دهد. اینها چیزی نیست جز اینکه سلطه‌گران قصد ضربه زدن به نظام جمهوری اسلامی را دارند.»
شیرین عبادی اما در واکنش به این صحبت‌های رییس قوه قضاییه به زمانه می‌گوید: «در اینکه پرونده آقای ثلاث مورد بازدید و بازبینی من یا سایر وکلای معترض قرار نگرفته حرفی نیست اما مساله مهم این است: سخنان وکیل آقای ثلاث که کاملا در جریان پرونده قرار داشته و پرونده را دفاع کرده و همچنین صحبت‌های خانواده آقای ثلاث حکایت از این دارد که اقرار اولیه او تحت شکنجه بوده است که چنین اقراری به هیچ عنوان قابل استناد نیست. ضمن اینکه شمار کثیری از افراد حاضر در محل حادثه شهادت داده‌اند که زمان و ساعت دستگیری آقای ثلاث قبل از واقعه اتوبوس و حرکت آن به سمت ماموران بوده.»
خانم عبادی همچنین به نحوه دفن محمد ثلاث بدون اجازه کالبد‌شکافی به خانواده برای مشخص شدن آثار شکنجه بر بدن او اشاره می‌کند و می‌گوید: «همه اینها دست به دست هم داده تا وجدان عمومی در مورد اجرای عدالت درباره آقای ثلاث پرسش جدی داشته باشد و مدعی باشد که عدالت در مورد او اجرا نشده.»
وکیلان مستقل زیر ضرب قوه قضاییه
وجه دیگر اظهارات رییس قوه قضاییه اما به وکیلان دادگستری برمی‌گردد و تهدیدی پنهان را متوجه آنها می‌کند. شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل درباره این تهدیدها می‌گوید آن‌چه از سوی صادق آملی لاریجانی مطرح شده متوجه وکلای مستقل است و این تهدیدها به صورت پیوسته نیز وجود داشته است.
او به زمانه می‌گوید: «می‌توانم بگویم در این صنف سه دسته وکیل وجود دارد: اول وکلایی که کاملا خودشان را از مسائل اجتماعی-سیاسی کنار کشیده‌اند و فقط به فکر حق‌الوکلاله و حضور در پرونده‌های اقتصادی و مالی هستند که دستمزد خوبی هم برای‌شان دارد. دسته دوم وکیلانی هستند که تحت اطاعت و به عبارتی مورد اعتماد دستگاه قضایی هستند که ما بخش کوچکی از آنها را در لیستی دیدیم که قوه قضاییه منتشر کرد: ۲۰ نفری که در استان تهران می‌توانند در پرونده‌های امنیتی وارد بشوند. دسته سوم اما وکلای مستقلی هستند که با راهنمایی وجدان و تحصیلات حقوقی خود در پی اجرای عدالت هستند. این دسته از وکلا همواره مورد بغض و کینه قوه قضاییه و مخصوصا دادگاه‌های انقلاب هستند.»
شیرین عبادی از عبدالفتاح سلطانی، وکیل دربند که بیش از هفت سال است در زندان به سر می‌برد به عنوان یکی از نمونه‌های دسته سوم یاد می‌کند و می‌گوید: «علاوه بر ایشان خانم [نسرین] ستوده الان در بازداشت و زندان هستند. خانم زینب طاهری، وکیل آقای ثلاث در بازداشت و زندان هستند. آقای [محمد] نجفی که در استان مرکزی از معترضان قیام دی ماه ۹۶ دفاع می‌کردند، گرفتار مشکل شدند و پس از مدتی بازداشت اکنون در انتظار محاکمه هستند.»
«در ۹ سال گذشته ۵۰ وکیل تعقیب کیفری شده‌اند»
بر اساس آماری که شیرین عبادی ارائه می‌کند، قوه قضاییه ایران در طول حدود یک‌دهه گذشته ۵۰ نفر از وکیلان دادگستری را تعقیب کیفری کرده است: «از سال ۱۳۸۸ به این‌طرف برابر آماری که من دارم بیش از ۵۰ وکیل دادگستری با تعقیب کیفری مواجه شده‌اند. برخی از این وکلا زندان کشیدند و با پایان محکومیت‌شان آزاد شدند، مثل آقای {محمد} اولیایی فرد. برخی دیگر به دلیل شرایط نامساعد مربوط به ترک وطن شدند، مثل خانم مهناز پراکند و برخی هم هنوز در زندان هستند.»
شیرین عبادی بار دیگر تاکید می‌کند که تهدیدهای رییس قوه قضاییه و دیگر مسئولان جمهوری اسلامی علیه وکلا ناظر به فعالیت وکیلان مستقل دادگستری است که تعداد آنها هم به نسبت تعداد کل وکلا چندان زیاد نیست.
- در همین زمینه