با افزایش نرخ ارز در ماه‌های اخیر و سپس خروج برخی از شرکت‌های خودروسازی خارجی از ایران به‌دلیل تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران، افزایش قیمت خودروها در ایران به‌شدت افزایش یافت. شورای رقابت از قصد خود برای افزایش قیمت خودروها از اول تیرماه خبر داده، در حالی‌که صنایع خودرو وزارت صنعت می‌گوید تا یک ماه دیگر قیمت خودروها کاهش می‌یابد.
نابسامانی اقتصادی در ایران این بار در بخش خودروسازی نمود پیدا کرد. نوسانات شدید قیمت خودروها در روزهای اخیر نشان‌دهنده بحران در این صنعت است.
رضا شیوا، رئیس شورای رقابت سه‌شنبه ۲۲ خرداد به خبرگزاری تسنیم گفت این شورا مجوز افزایش ۵,۶ تا ۷,۱ درصدی قیمت محصولات سه شرکت خودروسازی ایران‌خودرو، سایپا و مدیران خودرو از اول تیر صادر کرده است.
به‌گفته او خودروهای ساخت داخل شرکت ایران خودرو به‌طور متوسط مجوز افزایش ۷,۱۸ درصدی قیمت را دریافت کرده‌اند؛ برای خودروهای سایپا نیز به‌طور متوسط افزایش ۷,۰۱ درصدی تعیین شده و در بخش خودروهای مدیران خودرو هم به‌طور متوسط افزایش ۵,۶۲ مورد تأیید شورای رقابت قرارگرفته است.
شرکت‌های خودروسازی از اول تیرماه سال جاری می‌توانند حداکثر به میزان درصدهای اعلام‌شده قیمت محصولات خود را افزایش دهند.
همزمان با این اظهارات، امیرحسین قناتی، مدیرکل صنایع خودروی وزارت صنعت گفته است که با اقداماتی که در مورد پیش فروش خودرو شده تا کمتر از یک ماه دیگر بازار خودرو آرام می‌شود و قیمت‌های حاشیه بازار از بین خواهد رفت.
قناتی افزایش قیمت خودرو در روزهای اخیر را به نفع وزارت صنایع و شرکت‌های خودروساز ندانست و گفت: «از این افزایش قیمت حمایت نمی‌کنیم.»
به‌گفته او در عرضه خودرو مشکلی به‌وجود نیامده بلکه هجوم نقدینگی سرگردان به بازار خودرو و افزایش تقاضا این حاشیه افزایش قیمت‌ها را به‌وجود آورده است.
افزایش قیمت خودروهای داخلی در ایران در روزهای اخیر به‌شکل تصاعدی و روزانه بوده و برخی رسانه‌ها از آن به‌عنوان «انفجار قیمت خودروهای داخلی» یاد کرده‌اند.
سایت تابناک نوشته است که خودرویی مانند مزدا-۳ که تکنولوژی آن مربوط به ۱۰ سال پیش است، اکنون با قیمت حدود ۲۵۰ میلیون در بازار ایران فروخته می‌شود. عرضه خودرو ازسوی برخی ازخودروسازان نیز به صورت «قطره چکانی» صورت می‌گیرد، زیرا اگر هم طرح فروشی اعلام شود در کسری از ثانیه ظرفیت پر و سایت فروش بسته می‌شود.
این در حالی است که مدیرکل صنایع خودروی وزارت صنعت می‌گوید شرکت‌های خودروسازی بر اساس نیاز بازار خودرو تولید می‌کنند و «اجازه نمی‌دهیم برای افزایش قیمت خودرو در بازار خودروها را دپو کنند».
اعلام خبرهایی مبنی بر خروج شرکت‌هایی مانند پژو، سیتروئن و هیوندایی از ایران به‌دلیل تحریم‌های جدید آمریکا نیز بر آشفتگی بازار خودرو در ایران افزوده و قیمت‌ها را بالاتر برده است. پس از این اعلام، قیمت پژو ۲۰۰۸ که اولین خودروی تولید مشترک پژو و ایران خودرو در قالب قرارداد مشترک توصیف می‌شود، حدود ۲۵ میلیون تومان افزایش قیمت داشته است. حتی پراید نیز با افزایش دو میلیون تومانی همراه شده است.
روز یکشنبه ۲۰ خرداد شرکت سایپا برای کنترل قیمت‌ها طرح فروش شماری از خودروهای خود که بیشتر آن‌ها از نوع پراید بودند را اعلام کرد و پس از آن حمله برای خرید به این سایت به حدی بود که سایت فروش برای مدتی باز نمی‌شد.
در ۱۰ روز گذشته خودروهایی مانند ساندرو استپ وی، ساندرو مزدا-۳، تندر ۹۰، دنا، آی ۲۰، اکسنت، سراتو، برلیانس، پژو از تمامی مدل شامل ۲۰۶ و ۲۰۷ و حتی پراید از دو تا ۴۰ میلیون تومان افزایش قیمت داشته‌اند.
از سوی دیگر التهابات بازار ارز در ماه‌های گذشته نیز بر قیمت خودروها تأثیر گذاشته است. تولیدکنندگان و قطعه‌سازانی که حیات صنعتشان به دلار بسته است به دلیل آن‌که قطعات خودرو به صورت صد درصد وارد می‌شوند با کاهش واردات مواد اولیه و قطعات گران‌تر روبه‌رو می‌شوند.
طی سال‌های ۹۱ و ۹۲ که نرخ ارز نیز همچون ماه‌های اخیر با نوسان و رشد فزاینده‌ای مواجه شد، قیمت اقلام و کالاها از مصرفی و تولیدی تا وارداتی ناگهان با افزایش ۵۰ تا ۲۰۰ درصدی مواجه شد که به نظر می‌رسد خودرو و قطعات منفصله آن نیز اکنون از این قاعده مستثنی نباشند.
به‌نوشته سایت «الف»، این چندمین باری است که قیمت خودروهای داخلی و خارجی بدون ضابطه بالا می‌رود اما محمد شریعتمداری، وزیر صنعت، معدن و تجارت واکنشی نشان نمی‌دهد. این سایت، «تصمیم غیرمنطقی و حاشیه‌دار» وزارت صنعت مبنی بر توقف ثبت سفارش واردات خودرو را سبب افزایش قیمت خودرو در بازار دانسته و گفته این در شرایطی است که تحقیق و تفحص‌های مجلس و دستگاه‌های نظارتی، به صراحت تخلف وزارت صنعت، معدن و تجارت و دسترسی برخی واردکنندگان خاص به سیستم ثبت سفارش را درست در مقطعی که ممنوعیت اعلام شده بود، تأیید کرده است.
به‌گفته سایت «الف»، هیچ نهاد ناظری برای نظارت بر قیمت‌های خودرو در بازار وجود ندارد و حتی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و سازمان تعزیرات حکومتی هم دست روی دست گذاشته و کاری به آشفته بازار خودرو ندارند.
برخی خودروسازان نیز یکی از دلایل افزایش قیمت خودروها را افزایش قیمت مواد اولیه مانند فولاد اعلام کرده‌اند، اما رسول خلیفه سلطان، دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران به خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفته که زمانی که قیمت فولاد به نصف رسیده بود، هیچ خودرویی ارزان نشد که حالا با این بهانه خودرو را گران می‌کنند. او گفت: «مگر خودروسازان در آن زمان قیمت محصولات خود را کاهش داده‌اند که حالا بخواهند نوسانات طبیعی بازار را بهانه کرده و افزایش قیمت را به فولاد ربط دهند؟!»
صنعت خودروسازی ایران طی همه سال‌های گذشته مورد حمایت دولت بوده است. دو سال قبل نیز دولت با افزایش تسهیلات بانکی خرید خودرو به کمک ایران‌خودرو و سایپا، دو خودروساز بزرگ آمد. به‌گونه‌ای که تنها در یک بازه زمانه یک ماهه بیش از یک میلیون خودرو توسط این دو شرکت پیش‌فروش شد.
بیشتر بخوانید:
ایستادگی یک بانوی هموطن در مقابل گشت ارشاد
***
Nasim / 13 June 2018