حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران که برای شرکت در هجدهمین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاریهای شانگهای به چین سفر کرده بود، شنبه ۱۹ خرداد با ممنون حسین، همتای پاکستانیاش دیدار کرد.
رسانههای نزدیک به دولت ایران هدف از این دیدار را تقویت روابط اقتصادی و همکاریهای بانکی با پاکستان عنوان کردهاند.
حسن روحانی به همتای پاکستانی خود وعده داده که «ایران می تواند منبع مطمئنی برای تامین انرژی این کشور باشد».
پاکستان و هند سال گذشته به کشورهای عضو پیمان شانگهای اضافه شده اند. پیمانی که چین نیز اخیراً از عضویت ایران در آن حمایت کرده است.
روحانی در این دیدار به موضوع رابطه پر تنش افغانستان و پاکستان پرداخت و گفت:
«میخواهیم شاهد افغانستانی امن و باثبات باشیم و هماهنگی ایران، پاکستان و افغانستان برای امنیت و توسعه منطقه بسیار حائز اهمیت است».
در مقابل رئیس جمهوری پاکستان نیز ضمن استقبال از ارتقای سطح همکاری اقتصادی، طرح مشترک ایران، هند و پاکستان را نیز برای «توسعه بندر چابهار را به نفع کل منطقه» دانست.
ایران و هند به همراه افغانستان، سال ۲۰۱۶ و بعد از توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی پروژه توسعه بندر چابهار را هم کلید زدند. هند امیدوار است با توسعه بندر چابهار بتواند دسترسی کشورهای آسیای مرکزی به بازارهایش را با دور زدن پاکستان فراهم کند. این درحالی است که اکنون تصمیم ترامپ به بازگرداندن تحریمها علیه ایران و خروج از برجام، بانکهای سرمایهگذار در توسعه بندر چابهار را نگران و آنها را از ادامه سرمایهگذاری منصرف کرده.
حمایت اسلامآباد از برجام
در ادامه دیدار روسای جمهوری ایران و پاکستان در چین، ممنون حسین ضمن حمایت کشورش از برجام گفت: «پاکستان از برجام حمایت می کند و از همه طرفها می خواهد به آن پایبند بمانند.»
روحانی پیش از سفر به چین اعلام کرده بود یکی از موضوعاتی که در اجلاس شانگهای با سران کشورها درباره آن صحبت خواهد کرد موضوع «یک جانبهنگری آمریکاست». او از جامعه بینالملل خواسته بود در برابر خروج آمریکا از برجام سکوت نکند.
ممنون حسین در این دیدار بار دیگر اعلام کرد که این کشور از عضویت ایران در پیمان شانگهای حمایت خواهد کرد.
این اظهارات ممنون حسین درحالی بیان میشود که پاکستان از متحدان ایالات متحده آمریکا در جنوب آسیا به شمار میآید و مشخص نیست که این کشور در عمل نیز تا چه حد از برجام و طرح توسعه بندر چابهار حمایت میکند. رابطه پاکستان و ایالات متحده در ماههای اخیر به دلیل آنچه حمایت اسلامآباد از طالبان افغانستان خوانده میشود، تنشآلود شده.
شبکه الجزیره در تحلیلی درباره سفر حسن روحانی به چین گزارش داده بود در شرایطی که برجام با خروج آمریکا از آن و تحریمهای جدید این کشور علیه جمهوری اسلامی با مشکلات متعددی روبهرو شده، ایران تلاش میکند تا روابط اقتصادی خود با شرق را تقویت کند. از جمله ایران برای گسترش روابط تجاری و سیاسیاش با هند و چین و پاکستان، تخفیف ویژهای برای مشتریان نفتی در کشورهای آسیایی در نظر گرفت.
پیش از دیدار اخیر میان رئیس جمهوری ایران و پاکستان، زمستان گذشته نیز محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز برای گسترش مناسبات اقتصادی به پاکستان سفر کرده بود. در آن سفر وزیر خارجه ایران در سخنانی از دولت پاکستان خواست به تعهداتش در قرارداد صدور گاز ایران به این کشور عمل کند.
روحانی در اجلاس شانگهای دیدارهای دوجانبهای با رؤسای جمهور چین و روسیه، دو طرف از کشورهایی که توافق هستهای را پذیرفتهاند، خواهد داشت. رئیس جمهوری ایران قرار است با نخست وزیر هند نیز دیداری دوجانبه داشته باشد.