بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل که به بریتانیا سفر کرده تا درباره توافق هسته‌ای با ایران با مقام‌های بریتانیایی گفت‌وگو کند در لندن اعلام کرد که تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران عرصه را بر جمهوری اسلامی تنگ کرده و توافق هسته‌ای عملاً پایان یافته است. او گفت کشورهای اروپایی که خواهان حفظ برجام هستند به واقعیت‌های اقتصادی آن پی می‌برند.
نتانیاهو پس از مذاکره با ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا، پنج‌شنبه ۷ ژوئن / ۱۷ خرداد در اندیشکده «پلیسی اکسچنج» که وابسته به حزب محافظه‌کار این کشور است حاضر شد و درباره توافق هسته‌ای با ایران اظهارنظر کرد. او گفت تهدید تحریم‌های آمریکا علیه شرکت‌هایی که با ایران همکاری می‌کنند، تعیین‌کننده بود و وزن اقتصاد آمریکا مسئله را تحمیل می‌کند.
نتانیاهو گفت: «اگر شما یک شرکت اروپایی یا یک شرکت آسیایی یا هر شرکت دیگری باشید مجبورید انتخاب کنید که با ایران کار کنید یا آمریکا. شما یا باید معاملاتی را برگزینید که مطابق حدود ۳ درصد اقتصاد آمریکاست یا این‌که از اقتصادی با ۲۱ بیلیون دلار تولید ناخالص داخلی صرف‌نظر کنید، این یک بازی کودکانه نیست.»
پس از خروج آمریکا از برجام در ماه گذشته، کشورهای اروپایی تلاش می‌کنند که این توافق را حفظ کنند. آمریکا تحریم‌های جدیدی را نیز علیه ایران به‌اجرا گذاشته است.
فرانسه، بریتانیا و آلمان، سه کشور اروپایی که توافق هسته‌ای با ایران را امضا کرده‌اند می‌خواهند از یک سو شرکت‌های اروپایی را که با ایران قراردادهای اقتصادی دارند از گزند تحریم‌های آمریکا حفظ کنند و از سوی دیگر اجازه دهند که ایران بتواند نفت خود را بفروشد.
با این حال پس از تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران، لغو قراردادهای سرمایه‌گذاری مشترک شرکت‌های خارجی با ایران شدت بیشتری گرفته است. شرکت بوئینگ، شرکت پژو – سیتروئن، شرکت توتال، و همچنین شرکت لوک‌اویل و ریلیانس از شرکت‌های بزرگی‌اند که تنها در یک هفته گذشته معاملات خود با ایران را متوقف کرده‌اند. برخی از پالایشگاه‌ها هم اعلام کرده‌اند که خرید نفت از ایران را متوقف می‌کنند.
نتانیاهو که سفر اروپایی خود را با هدف مذاکره با سران آلمان، فرانسه و بریتانیا درباره توافق هسته‌ای با ایران انجام داده، گفت کشورهای اروپایی عملاً «واقعیت‌های اقتصادی» را پذیرفته‌اند.
نتانیاهو گفت: «شرکت‌ها از ایران بیرون می‌آیند و این چیز خوبی است زیرا ما آموخته‌ایم که رژیم‌های استبدادیِ تجاوزگر را از همان ابتدا متوقف کنیم. (…) جایی به آن‌ها ندهید، آن‌ها را با پول تغذیه نکنید. متوقفشان کنید. این چیزی است که فکر می‌کنم اکنون دارد اتفاق می‌افتد. (…) بنابراین من فکر می‌کنم این کار انجام شده، تصور می‌کنم که همه واقعیت‌های اقتصادی را درک می‌کنند.»
بنیامین نتانیاهو از همان تابستان ۲۰۱۵ که توافق هسته‌ای با ایران امضا شد از منتقدان اصلی این توافق بود و آن را برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای ناکافی می‌‌دانست و معتقد بود با این توافق نقش و نفوذ ایران در خاورمیانه که تهدیدی علیه موجودیت اسرائیل شمرده می‌شود، کاهش نخواهد یافت.
او در لندن به حضور ایران در سوریه نیز پرداخت و با بیان این‌که هدف اصلی سفرش به بریتانیا تغییر «سیاست خصمانه ایران در منطقه» و بیرون راندن ایران از سوریه است، گفت: «ایران برای جنگ با داعش در سوریه حضور ندارد، زیرا داعش از بین رفته… ما اجازه نمی‌دهیم ایران پایگاهی در سوریه داشته باشد تا به هدف خود که نابودی اسرائیل است، برسد».
نتانیاهو با «خیلی نزدیک» خواندن روسیه به اسرائیل اعلام کرد که در این‌باره با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه نیز گفت‌وگو کرده و از او خواسته است که اگر اسرائیل از حق دفاع از خود استفاده کرد نیروهای روسیه با اسرائیل برخوردی نکنند.
روز گذشته نتانیاهو در ادامه تور اروپایی خود در دیدار و گفت‌وگو با ترزا می گفته بود اسرائیل در صددد خاتمه دادن به «تجاوزات ایران» در منطقه خاورمیانه است. در این دیدار نخست‌وزیر بریتانیا بر ضرورت حفظ توافق هسته‌ای با ایران تأکید کرده و گفته بود که با این‌حال مسائلی درباره نفوذ منطقه‌ای ایران وجود دارد.
بنیامین نتانیاهو پیش از سفر به بریتانیا، به آلمان و فرانسه رفته بود تا با آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه دیدار کند و آن‌ها را قانع کند که به سیاست آمریکا در قبال ایران بپیوندند.
سه کشور اروپایی همچنان از حفظ برجام دفاع می‌کنند اما معتقدند که ایران باید در کنار برجام وارد گفت‌وگو درباره برنامه موشکی خود و نقش‌اش در خاورمیانه شود تا نگرانی‌های آمریکا در این زمینه برطرف شود. مقام‌های ایرانی به‌جز مذاکره درباره یمن موارد دیگر را فعلاً نپذیرفته‌اند.
بیشتر بخوانید: