آنچه که عراقیها از آن وحشت داشتند، اتفاق افتاد: رود دجله در اثر آبگیری سد ایلسو در ترکیه چنان کمآب شده که در برخی از نقاط میتوان پای پیاده از عرض آن عبور کرد. سفیر ترکیه سهشنبه ۵ ژوئن/ ۱۵ خرداد در یک نشست خبری در بغداد اعلام کرد که جای نگرانی نیست. از مناطق بالادست در ترکیه آب به اندازه کافی به دجله میریزد.
در سال ۱۹۹۲ دولت ترکیه با افتتاح سد بزرگ آتاتورک بر رود فرات که ظرفیت آن معادل ۶۵۰ سد در ایران است، به پدیده بیابانزایی و شکلگیری ریزگردها در عراق و ایران دامن زد. با آبگیری سد ایلسو با ظرفیت معادل سه برابر سد کرخه و جلوگیری از ورود ۵۶ درصد از حجم آبی که از ترکیه به طرف دجله سرازیر میشود اکنون رودخانه دجله هم کمآب شده است. فاتح ییلدیز، سفیر ترکیه در عراق سهشنبه ۵ ژوئن/ ۱۵ خرداد در یک نشست خبری در بغداد در جمع خبرنگاران گفت که آبگیری سد ایلسو یک سال به درازا میکشد.
دجله و فرات مهمترین منابع تأمین آب در عراقاند. با احداث سد ایلسو، حجم آب دجله از سال گذشته تاکنون ۸ میلیارد متر مکعب کاهش یافته و با آغاز فصل تابستان به فقط ۱۷ میلیارد متر مکعب رسیده است.
حسن الجنبی، وزیر منابع آب عراق یکشنبه گذشته در گفتوگو با شبکه سومریه منتقدان را متهم کرد که در یک کارزار تبلیغاتی تلاش میکنند با بزرگنمایی کمآبی رود دجله، مردم را وحشتزده و نگران کنند.
جنبی گفت عراق و ترکیه به یک معاهده عادلانه درباره آب دجله دست یافتهاند که بر اساس آن ترکیه متعهد شده در شش ماهی که آبگیری سد ایلسو ادامه دارد، ۷۵ درصد آب مناطق بالادست را روانه رود دجله کند.
در نشست خبری سهشنبه ۵ ژوئن/ ۱۵ خرداد اما سفیر ترکیه دستیابی به چنین توافقی را انکار کرد.
کمآبی رود دجله نه تنها به بحران ریزگردها و بیابانزایی در عراق دامن میزند و عراقیها را با کمبود آب آشامیدنی مواجه میکند، بلکه تولید برق را هم در این کشور کاهش میدهد و عراق را به واردات مواد غذایی وابستهتر میکند.
حسن جنبی، وزیر منابع آب عراق روز گذشته بە خبرگزاری فرانسه گفته بود کە علاوە بر خشکسالی و گرمایش زمین و آبگیری سدهای کابان، قرەکایا، آتاتورک و تبقا بر روی رود فرات و ایلیسو بر رود دجله، احداث سدهایی در ایران بر رودهای رودهای زاب کوچک و دیاله از دلایل اصلی بحران کمآبی در عراق است.
بیشتر بخوانید: