اروپا در حال بررسی راهکارهایی جهت حفظ توافق هسته‌ای و مراودات تجاری با ایران علی‌رغم بازگشت تحریم‌های ایالات متحده علیه این کشور است. وزیر خارجه لهستان اما می‌گوید که اتحادیه اروپا باید در مسئله خروج واشنگتن از «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام)، اعتنای بیشتری به دغدغه‌های امنیتی ایالات متحده داشته باشد.
جاکیچ کژاپوتوویژ، وزیر خارجه لهستان به خبرگزاری «رویترز» گفته است که کشورش هنوز برای پذیرفتن ممنوعیت رعایت تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران برای شرکت‌های اروپایی تصمیم نگرفته است:
«هنوز زمان هست، باید فکر کنیم. معنی حرفم این نیست که خود را بخشی از اجتماع اروپایی در این بحث‌ها نمی‌دانیم… خواهیم دید بقیه اعضای اتحادیه اروپا چه در سر دارند.»
رهبران اروپایی در کنار چین و روسیه برای حفظ برجام اعلام آمادگی کرده‌اند. اتحادیه اروپا راهکارهایی نیز برای مقابله با تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران پیش‌بینی کرده است. از جمله این راهکارها بازگرداندن قانون «مقررات مقابله‌ای» است که در نوامبر ۱۹۹۶ در جریان مناقشه بر سر تحریم ایران، کوبا و لیبی به تصویب پارلمان اروپا رسید. این قانون رعایت تحریم‌های آمریکا علیه ایران را برای شرکت‌های اروپایی ممنوع می‌کند.
مخالفت لهستان، یکی از متحدان سرسخت ایالات متحده در اروپا می‌تواند تلاش‌های اروپایی برای حفظ برجام را با مشکل مواجه کند. اتحادیه اروپا برای اتخاذ راهکارهای مقابله‌ای باید رأی تمام ۲۸ عضو را با خود داشته باشد.
همزمان ایران نیز در نشست کمیته مشترک برجام که جمعه برگزار شد، تا پایان ماه مه به اروپا برای دادن تضمین‌های عملی مهلت داده. علی خامنه‌ای، رهبر ایران نیز برای باقی‌ماندن در برجام چندین شرط، از جمله تضمین فروش نفت ایران را در برابر اروپا قرار داده است.
تهران هشدار داده که در صورت دست‌نیافتن به تضمین‌های عملی، خروج از توافق هسته‌ای و ازسرگیری غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم را مدنظر قرار خواهد داد.
توجه بیشتر به دغدغه‌های امنیتی
وزیر خارجه لهستان در گفت‌و‌گو با رویترز خواهان «همدلی بیشتر» اروپا با ایالات متحده شد:
«ما در مذاکرات درون اتحادیه اروپا بر ضرورت درنظرگرفتن انگیزه‌های ایالات متحده و نشان‌دادن همدلی بیشتر با آنها تأکید خواهیم کرد.»
او گفت که احساس می‌کند «ملاحظات اقتصادی ارجحیت یافته‌اند» و خواهان توجه بیشتر به دغدغه‌های امنیتی، از جمله دغدغه‌های امنیتی واشنگتن شد.
او همچنین دغدغه‌های امنیتی دیگری همچون افزایش تهدیدهای روسیه در شرق اروپا را یکی دیگر از موارد تعیین‌کننده در مذاکرات بر سر ایران دانست:
«شاید به نظر برسد که ارتباط مستقیمی بین این دو وجود ندارد اما این مسئله‌ای است که باید حلش کنیم.»
او نسبت به تحریم‌های احتمالی ایالات متحده علیه شرکت‌های اروپایی مشارکت‌کننده در توسعه خط لوله زیردریایی انتقال گاز «نورد استریم ۲» نیز هشدار داد. مسیر این خط لوله انتقال گاز از روسیه به آلمان است.
لهستان به طور سنتی برای محافظت از خود در برابر فشارهای روسیه به حمایت‌های نظامی و امنیتی ایالات متحده متکی است.
روابط این کشور با بروکسل نیز پس از بر سر کار آمدن حزب راست‌گرای «قانون و عدالت» (PiS) در ۲۰۱۵ دچار تنش شده است؛ به ویژه در مورد حکومت قانون، ناسیونالیسم افراطی، سرکوب مخالفان و سیاست‌های مربوط به انرژی.
وزیران خارجه اتحادیه اروپا درباره سیاست آتی در قبال ایران دوشنبه در بروکسل به رایزنی خواهند پرداخت.
سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا شامگاه چهارشنبه ۲۶ اردیبهشت/ ۱۶ مه در اجلاس صوفیه توافق کرده بودند که با وجود خروج آمریکا از برجام، به تعهدات خود در توافق هسته‌ای با ایران عمل کنند.