مکزیک: دادخواهی برای اجرای عدالت در مورد ۱۵ هزار جوان ناپدید شده

شهروندان مکزیک در واکنش به ناپدید شدن قهری هزاران شهروند این کشور راهپیمایی کردند. تظاهرکنندگان در سراسر مکزیک در جریان این راهپیمایی خواستار دادخواهی و اجرای عدالت در مورد ناپدید شدن ۱۵ هزار جوان در این کشور شدند: تجربه یک دادخواهی عمومی.

رسانه‌های داخلی مکزیک و خبرگزاری‌های بین‌المللی روز پنج‌شنبه ۶ اردیبهشت/ ۲۶ آوریل گزارش کردند که تظاهرات مردم در اعتراض به ناپدیدشدن گسترده جوانان در مکزیکوسیتی و گوادالاخارا به شکلی چشم‌گیر‌ برگزار شده است.

بر اساس این گزارش‌ها از جمله گزارش شبکه تلویزیونی الجزیره، هزاران نفر در روز پنج‌شنبه با شعار «عدالت کجاست؟» در شهر گوادالاخارا در ایالت خالیسکو خواستار رسیدگی به مرگ سه دانشجوی ناپدیدشده در روز ۱۹ مارس شدند. مظنون اصلی این جنایت، کارتل خالیسکو جنریشن است.

دفتر دادستان کل مکزیک روز دوشنبه گذشته اعلام کرد سه دانشجو با نام‌های «یسوز دانیل دیاز»، «خاویر سالومون آسوس» و «فرانسیسکو آلوالوس» توسط این کارتل کشته شده‌اند و اجساد آنها در اسید انداخته شده است.

رائول سانچز خیمنز، دادستان کل، اعلام کرد که این سه دانشجو در حال فیلم‌برداری از خانه‌ای بوده‌اند که متعلق به یکی از رهبران این گروه بوده است.

بستگان سالومون (یکی از این دانشجویان) اما می‌گویند که این خانه یکی از افراد خانواده بوده و آنها از صاحبخانه اجازه گرفته‌اند که فیلم‌برداری کنند.

از سوی دیگر هشتگ NoSomosTresSomosTodxs# (ما سه نفر نیستیم، ما همه هستیم) به منظور جلب توجه همگانی به افزایش تعداد ناپدیدشدگان (به ویژه جوانان) توسط کاربران در فضای مجازی استفاده و داغ شده است.

بر اساس آمار رسمی، ۱۵هزار و ۵۱۶ نفر در گروه سنی ۱۳ تا ۲۹ سال در چند سال گذشته در مکزیک ناپدید شده‌اند. تعداد افراد ناپدید شده زیر سن ۱۸ سال بیش از ۷ هزار نفر است.

گسترده شدن این موضوع و عدم پیگیری عادلانه آن، باعث ایجاد موج نارضایتی در میان فعالان و عموم مردم مکزیک شده است. این موضوع همچنین تلاش‌های دولت برای پیگیری جنایات کارتل‌های مواد مخدر مکزیک را زیر سوال برده است.

۴۳ نفر، ۴۳ ماه

اعتراضات مکزیکی‌ها اما جنبه نمادین دیگری هم دارد. این تظاهرات ۴۳ ماه پس از ناپدید شدن ۴۳ دانشجوی دانشکده تربیت معلم روستایی در آیوتزیناپا شکل گرفته است. این دانشجویان از دانشجویان چپ بودند که با اتوبوس رهسپار تظاهراتی در شهر ایگوالا در اعتراض به وضعیت معلمان در روستاها شده بودند اما پلیس شهر ایگوالا به روی تظاهرکنندگان آتش گشود.

در این تظاهرات شش نفر کشته شدند و پس از درگیری، ۴۳ تن از دانشجویان ناپدید شدند و بعد از مدتی جنازه‌های آن‌ها پیدا شد.

ناپدید شدن این دانشجویان موجی از اعتراض‌ها را در مکزیک برانگیخت و سازمان عفو بین‌الملل هم خواستار انجام تحقیقی مستقل درباره ناپدید شدن این دانشجویان شد.

در همین زمینه: انتشار گزارش تحقیقی درباره ۴۳ دانشجوی ناپدیدشده مکزیکی

در یک روایت از این ماجرا گفته شده اتوبوس این دانشجویان از سوی نیروهای پلیس متوقف شده است. در گزارش انجمن جامعه باز (Open Society Foundations) که شبکه‌ای جهانی برای فعالیت گروه‌های حقوق بشری و دموکراسی‌خواه است، درباره این ماجرا آماده است: «به گفته مقامات فدرال، اعضای گروه قاچاقچی مواد مخدر “گوئرروس اوندوس” این دانشجویان را به قتل رسانده‌اند اما شواهد نشان می‌دهند نیروهای پلیس دانشجویان را به این گروه تحویل داده‌اند. به عبارت دیگر دولت خود مسئول کشته شدن آنهاست.»

بیش از ۸۰ مظنون از جمله ۴۴ پلیس در این پرونده دستگیر شده‌اند اما هنوز هیچ حکمی برای محکومان این جنایت صادر نشده است.

اعتراضات در مورد ناپدیدشدگان جنایت آیوتزیناپا از سال ۲۰۱۴ همچنان ادامه دارد. در روز ۲۳ آوریل، دانشجویان با پرتاب سنگ به دفتر دادستان کل مکزیک، خواستار اجرای عدالت شدند.

از سوی دیگر اما مائورین میر، عضو ارشد سازمان WOLA، سازمان فعال در زمینه حقوق بشر در قاره آمریکا در سال ۲۰۱۷ اعلام کرده بود بیش از ۳۲ هزار نفر در دهه گذشته در مکزیک ناپدید شده‌اند.

او گفته بود: «اگر دولت مکزیک در راستای برقراری عدالت برای دانشجویان آیوتزیناپا قدم برندارد، باز هم ممکن است تعداد زیادی از شهروندان سرنوشت مشابهی پیدا کنند. همچنین هیچ‌کس نباید با این رنج زندگی کند که نداند چه بر سر کسانی آمده که دوست‌شان داشته.»