سعید مرتضوی بازداشت و روانه زندان شد. ۲۰ سال پیش اما اگر این خبر به عنوان خبر روز یک‌شنبه دوم اردیبهشت ماه ۹۷ به گوش کسی می‌رسید، احتمالا باورش نمی‌کرد و تمسخر گوینده (پیش‌بینی کننده) را به دنبال داشت؛ آن زمان که قاضی مرتضوی، کارمند نمونه سال دولت جمهوری اسلامی، سوار بر خر مراد و اسب قدرت می‌تازید و نویسندگان و فعالان مطبوعات، فعالان سیاسی و مدنی، نویسندگان، روشنفکران و … را از دم تیغ سرکوب و کشتار می‌گذراند.
به دنبال اجرای حکم قطعی دو سال حبس صادر شده برای سعید مرتضوی به اتهام معاونت در قتل در مقام دادستان تهران در پرونده بازداشتگاه کهریزک، احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگاری که پس از وقایع سال ۸۸ به تحمل شش سال زندان، پنج سال تبعید به گناباد و محرومیت دائمی از فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی محکوم شد، در کانال تلگرام خود نوشت: «از اجرای حکم دو سال زندان سعید مرتضوی خیلی از افراد خوشحال شدند؛ من اما دلیلی برای خوشحالی ندیدم.»
گرچه بازداشت و اعزام سعید مرتضوی به زندان اوین همچنان از سوی بخشی از افکار عمومی به عنوان موضوعی قابل تردید مطرح می‌شود (با توجه به اینکه فیلم و عکسی از آن منتشر نشده)، اما این خبر از چه منظر می‌تواند باعث خوشحالی باشد و چرا همچنان برای افکار عمومی راضی کننده نیست؟
شادی امین، یکی از مدیران سازمان عدالت برای ایران و مرتضی کاظمیان، روزنامه‌نگار و فعال ملی-مذهبی در گفت‌و‌گو با زمانه به واکاوی این موضوع می‌پردازند.
این دو ناظر و تحلیلگر در این مورد اتفاق نظر دارند که حکم صادر شده برای سعید مرتضوی با توجه به سابقه و موارد اتهامی او به یک شوخی شبیه است و قوه قضاییه با این رویکرد طنز تلخی را در برابر عموم مردم به نمایش گذاشته است.
شادی امین می‌گوید: «بازداشت و زندانی شدن سعید مرتضوی برای بسیاری در ظاهر و سریعا پس از شنیدن خبر باعث خوشحالی است اما اگر مقداری در موضوع عمیق‌تر شویم، می‌بینیم کسانی امروز در راس قوه قضاییه نشسته‌اند و حکم سعید مرتضوی را -پس از ۲۲ سال دست داشتن در کشتار، شکنجه، سرکوب و اعدام زندانیان سیاسی- صادر کرده‌اند و او را به زندان فرستاده‌اند که خودشان در قتل‌های زنجیره‌ای، در قتل‌های زندانیان سیاسی، در کشتار سال ۶۷ و … دخیل بوده‌اند. کسانی مثل {غلامحسین محسنی} اژه‌ای (معاون اول و سخنگوی قوه قضاییه) و {علیرضا} آوایی (وزیر دادگستری دولت دوم حسن روحانی) و ….»
به گفته این فعال حقوق بشر به این ترتیب درخواست حقیقت از کسانی که خودشان به عنوان جنایتکار همچنان در راس امور هستند، درخواست بیهوده‌ای است. او اما در عین حال می‌گوید می‌شد از اختلافات داخلی پیش آمده در این موضوع و از این دستگیری به نفع بالا بردن حس دادخواهی و عدالت‌طلبی در جامعه استفاده کرد- «اگر واقعا روند جوری می‌شد که حقایق مطرح شود.»
شادی امین در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به سابقه ماجراهای مربوط به شکنجه و سرکوب از سوی قاضی مرتضوی، می‌گوید: «سعید مرتضوی برای من چهره ناآشنا و ناشناخته‌ای نبوده؛ طبیعتا نه به دلیل اتفاقات اخیر و پس از سال ۸۸ بلکه پیش از آن. ماجرا برمی‌گردد به سال ۲۰۰۳ یعنی ۱۵ سال پیش (سال ۸۲) و ماجرای قتل زیبا (زهرا) کاظمی (خبرنگار ایرانی-کانادایی که در زندان اوین به قتل رسید). من یادم است دو سال بعد از این ماجرا سعید مرتضوی سفری داشت به سوییس. همان موقع ما کارها و تماس‌هایی را اینجا سازماندهی کردیم تا اقدام بکنیم و ایشان به اتهام دست داشتن در قتل زیبا کاظمی به مراجع قضایی معرفی و بازداشت شود -با درک و امکاناتی که آن موقع درباره مجازات این افراد در خارج از ایران داشتیم. به هر شکل اما این کار انجام نشد و ایشان اساسا پیش از آنکه ما بتوانیم در فعالیت‌های خودمان به جایی برسیم، به ایران برگشت.»
در دستگیری سعید مرتضوی رُل بازی می‌کنند
آیا مرتضوی واقعا دو سال زندانی خواهد شد؟
شادی امین در این‌باره تردید دارد. او به زمانه می‌گوید: «با وجود دستگیری سعید مرتضوی فکر می‌کنم نه من و نه شما هیچ‌کدام انتظار نداریم حقایق کهریزک به طور واقعی رو بیاید. هیچ کدام از ما هنوز هم از آنچه بر زیبا کاظمی گذشت، خبر نداریم و احتمالا همچنان هم نخواهیم داشت. هنوز نمی‌دانیم که آیا اساسا به محکمه رفتن سعید مرتضوی ربط دارد به درگیری‌هایش با برادران لاریجانی و دفاعش از {محمود} احمدی‌نژاد یا ربط دارد به ماجراهای کهریزک یا …. این بازداشت به نظر من به دنبال مجموعه و ملغمه‌ای از اتفاقات و اختلافات درون حکومت جمهوری اسلامی است و بیشتر به نظر می‌رسد که افراد در آن رل بازی می‌کنند.»
امین در عین حال می‌گوید که به نظر می‌رسد پرونده کهریزک و وقایعی که در این بازداشتگاه رخ داد یکی از اصلی‌ترین دلایل مجرمیت سعید مرتضوی باشد، اما: «پدر محمد کامرانی که یکی از قربانیان کهریزک است در مصاحبه‌ای گفته دستگیری سعید مرتضوی پیش از آنکه ما را خوشحال بکند باعث ناراحتی ما شد چون دیدیم به هیچ‌کدام از مسائلی که ما گفتیم رسیدگی نشده. به نظر می‌رسد همه موارد مطرح شده در کیفرخواست در خدمت خواسته‌های پدر {محسن} روح‌الامینی است.»
پدر محسن روح‌الامینی، از کشته شدگان بازداشتگاه کهریزک، از افراد نزدیک به راس حاکمیت جمهوری اسلامی است. او که در انتخابات سال ۸۸ مشاور محسن رضایی، یکی دیگر از نامزدهای انتخابات بود، پس از مرگ فرزندش در مصاحبه‌های خبری و تلویزیونی بارها و بارها بر ضرورت «حفظ نظام» تاکید کرد.
قربانیان طبقه‌بندی شده
برای جمهوری اسلامی اما حتی قربانیان هم طبقه‌بندی شده هستند: نزدیکان به دستگاه و کسانی که از دستگاه دورند. به بیان دیگر کسانی که خودی شناخته می‌شوند و انبوه غیرخودی‌ها.
شادی امین با اشاره به این موضوع می‌گوید: «از این جنبه من فکر می‌کنم تصور اینکه زندانی شدن مرتضوی با وجود کسانی مثل قاضی {ابوالقاسم} صلواتی، کسانی مثل لاریجانی‌ها، مثل اژه‌ای، مثل آوایی و …، می‌تواند کمکی بکند یا نشانه‌ای از عدالت در این نظام است، تصور بسیار غلط و توهم‌برانگیزی است.»
این فعال حقوق بشر در ادامه می‌گوید: «دو سال حکم برای ایشان بریده شده. اینکه این دو سال در آینده چه خواهد شد -مثل بسیاری از زندانیان دیگر که معلوم نشد چه شدند، مانند محکومان اختلاس‌ها و …- یک پرسش جدی است. اما فرض کنیم که مرتضوی این دو سال زندان را هم برود؛ با قدرتی که اینها در جامعه دارند این زندان برایش متفاوت خواهد بود و به نظر من اصلا قابل قیاس با میزان جرمی که ایشان مرتکب شده، نیست.»
مرتضی کاظمیان، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی ملی-مذهبی هم همین نظر را دارد. او به زمانه می‌گوید: «طبیعتا حالا که باید بازداشت آقای مرتضوی مورد داوری قرار بگیرد، قطعا می‌شود گفت نسبت منطقی و منصفانه‌ای میان مجازات و جرم او وجود ندارد و افکار عمومی در رابطه با محکومیت او به دو سال زندان قطعا با یک بحران ذهنی روبه‌روست. اینکه چطور کسی با یک چنین پرونده سنگینی فقط به دو سال زندان محکوم شده است آن هم در حالی که بسیاری از کنشگران جامعه مدنی ایران از روزنامه‌نگاران گرفته تا فعالان محیط زیست حتی -فعالان سیاسی و دانشجویی به کنار- از طریق همین آقای مرتضوی یا به واسطه دیگر کریدورهای دستگاه قضایی احکام سنگین دریافت کرده‌اند.»
به گفته شادی امین اما نتیجه پرونده مرتضوی خاک پاشیدن به چشم قربانیان ۲۲ سال سرکوب صورت گرفته از سمت اوست که البته او تنها یکی از عاملانش بوده و نه تنها عامل آن در حالی که به نظر مرتضی کاظمیان، همین که سعید مرتضوی پیش افکار عمومی و در زمانی که بسیاری از افراد آسیب‌دیده از او همچنان هستند و تحولات سیاسی ایران را زیر نظر دارند روانه زندان شده است، می‌تواند در دل‌ها این امید را ایجاد کند که پیگیری‌ها در نهایت ممکن است به فرجام برسند: «البته طبیعی است که این فرجام باید بسیار متفاوت از آن چیزی باشد که اکنون شاهد آن هستیم.»
مرتضوی، پدیده ماندگار در تاریخ سیاسی
مرتضی کاظمیان اما در تحلیل خود از بازداشت و زندانی شدن سعید مرتضوی به زمانه می‌گوید: «باید تاکید کنم ما در رابطه با یک پدیده‌ای صحبت می‌کنیم که واقعا در جمهوری اسلامی و در دستگاه قضایی منحصر به فرد است. اسم سعید مرتضوی قطعا در تاریخ سیاسی جمهوری اسلامی و همین‌طور در کارنامه قوه قضاییه آن، جزو اسامی کاملا متمایز است، البته در کنار برخی نام‌های دیگر از جمله روسای قوه قضاییه یا چهره‌هایی مثل {اسدالله} لاجوردی. یعنی عملکرد مرتضوی هم در کنار این افراد ارزیابی خواهد شد.»
کاظمیان در ادامه می‌گوید: «تقریبا با اطمینان می‌توان گفت کسی از جمع فعالان سیاسی، دانشجویی و روزنامه‌نگاران نیست که با سعید مرتضوی به عنوان قاضی مرتضوی (در دادگاه مطبوعات، در دادستانی تهران و …) در ارتباط قرار گرفته باشد و خاطره بدی از نحوه برخورد زشت او نداشته باشد.»
او این تاکیدها را از آن جهت لازم می‌داند که مشخص می‌کند سعید مرتضوی کیست و درباره چه فرد خاصی صحبت می‌شود: «کسی که کارنامه‌اش آکنده از دروغگویی به متهمان، تلاش برای فریب دادن متهمان، تضییع حقوق قانونی و اساسی آنها و ایجاد اخلال آگاهانه در روند دادرسی است. همچنین تضییع فاحش حقوق اساسی تمامی بازداشت‌شدگانی که پرونده آنها به نوعی به او گره خورده است.»
به گفته مرتضی کاظمیان صدور حکم دو سال زندان برای مرتضوی به یک شوخی شبیه است و طنزی‌ست تلخ: «البته در سوی مقابل به این هم باید اشاره کنم که نفس محکوم شدن سعید مرتضوی، بازداشت او و زندان رفتنش می‌تواند لشکر شاکیان آقای مرتضوی و تمام کسانی را که از نحوه مواجهه قضایی او با پرونده‌های خودشان ناراضی بودند، تا اندازه‌ای خوشحال کند گرچه باز هم باید تاکید و یادآوری بکنم که هیچ نسبت منطقی و قضایی‌ای میان پرونده سعید مرتضوی و این حکم طنزآمیز دو سال زندان وجود ندارد به ویژه در رابطه با سرکوب‌های خونین جنبش سبز پس از کودتای انتخاباتی سال ۸۸.»
- در همین زمینه
در نورد مرتضوی دوم یعنی حسن حیدری دادستان امنیتی مشهد هم گزارش تهیه کنید. این شخص از هفته پیش تعداد زیادی از جوانان مشهدی رو که اکثرا زنان جوان بودن بازداشت کرده تا بر علیه اعضای شورای شهر مشهد پرونده سازی کنه و تا حالا از اون جوانها خبری در دست نیست و حتی خانوادهاشونم تهدید کردن . جوانان مشهد رو تنها نگذارید. حسن حیدری یک دادستان قاتل زیر دست سپاه وبیت رهبریه
#مرتضوی_دوم
#جوانان_مشهدی_را_ازاد_کنید
پوریا / 24 April 2018