رئیس سازمان میراث فرهنگی از معاون میراث‌ فرهنگی ایران خواستار سامان‌دهی و رسیدگی به وضعیت خانه نیما یوشیج شده است. علی اصغر مونسان در این نامه یادآوری کرده که خانه بنیانگذار شعر نو ایران که از آن ویرانه‌ای به جای نمانده، می‌بایست حفظ شود.

آنچه که از خانه نیما یوشیج باقی مانده

دیوان عدالت اداری ۱۵ آبان ۹۶ با تکیه بر احکام شرع و بدون توجه به ملاحظات سازمان میراث فرهنگی، خانه علی اسفندیاری متخلص به نیما یوشیج، بنیانگذار شعر نو ایران را از فهرست آثار ملی خارج کرد. مالکان خانه نیما به دیوان عدالت اداری شکایت برده بودند که خانه نیما به او تعلق نداشته و به همین جهت نمی‌توان آن را در زمره آثار ملی به شمار آورد. سازمان میراث فرهنگی اسنادی ارائه داده بود که ثابت می‌کند هرچند سند خانه نیما به نام او نبوده، اما این خانه متعلق به اوست. دیوان عدالت اداری اما این اسناد را به رسمیت نمی‌شناسد. اکنون روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی گزارش داده که علی‌اصغر مونسان معاون رئیس‌جمهوری اسلامی و رئیس سازمان میراث ‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری  یکشنبه ۱ بهمن ۹۶ در نامه‌ای به محمد حسن طالبیان معاون میراث‌ فرهنگی دستور داده خانه نیما یوشیج حفظ شود. مونسان در این نامه نوشته است:

«با توجه به اتفاقات اخیر در خصوص تهدید خانه نیما یوشیج، وظیفه روشن سازمان میراث‌ فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در حفظ آثار تاریخی و فرهنگی، ضروری است اقداماتی عاجل درخصوص حفظ این اثر صورت گیرد. با عنایت به ثبت خانه نیما یوشیج در سال ۱۳۸۰ ازسوی سازمان میراث‌فرهنگی به شماره ۴۶۰۳ در فهرست آثار ملی ایران، به‌رغم رأی اخیر دیوان عدالت اداری مبنی بر خروج اثر مذکور از این فهرست، این خانه همچنان از منظر کارشناسی واجد ارزش‌های ثبتی است.»

به گفته سپیده سیروس‌نیا، سرپرست معاونت فرهنگی میراث فرهنگی زمین خانه نیما در در منطقه ۱ تهران واقع شده و مالکان قصد دارند با خروج این اثر از فهرست آثار ملی  مجوز تخریب و نوسازی خانه بنیانگذار شعر نو ایران از شهرداری تهران بگیرند.

رئیس سازمان میراث فرهنگی از معاون میراث‌ فرهنگی ایران خواسته است که با به کارگیری «تمام امکانات و اختیارات قانونی و حقوقی» مانع از هرگونه تخریب و آسیب به ارزش‌های خانه نیما یوشیج شود.

نیما یوشیج تقریباً همه دوران کودکی و آغاز جوانی خود را در ده یوش در مازندران که پدرش، اعظام‌السلطنه اسفندیاری املاک مختصری در آنجا داشت گذرانده بود. به همین جهت زندگی ساده و روستایی را به زندگی شهری ترجیح می‌داد.

جلال آل‌احمد در مقاله‌ای با عنوان «پیرمرد چشم ما بود» درباره خانه نیما در تهران می‌نویسد:

«… دیگر او را ندیدم تا به خانه شمیران رفتند. شاید در حدود سال ۲۹ و ۳۰ که یکی دو بار با زنم سراغشان رفتیم. همان نزدیکی‌های خانه آنها زمینی وقفی از وزارت فرهنگ گرفته بودیم و خیال داشتیم لانه‌ای بسازیم…. محل هنوز بیابان بود و خانه‌ها درست از سینه خاک درآمده بودند و در چنان بیغوله‌ای آشنایی غنیمتی بود. آن هم با نیما.»

معماری خانه نیما از معماری اغلب خانه‌های شمیران در آن زمان تبعیت کرده است. سقف شیروانی و ایوانی که با ۸ ستون فلزی، نمای اصلی را دربر گرفته، از مشخصات این بنا است.

این خانه در حدود ۶۸۸ متر مربع عرصه دارد و ۱۸۰ متر مربع نیز زیربنای آن است.

بیشتر بخوانید: