مدیر فروش شرکت هواپیماسازی ایرباس اعلام کرده که ممکن است به دلیل مشکلات بانکی برای پرداخت پیشپرداختها، تحویل دهها فروند هواپیمای مسافریری ایرباس به ایران به تعویق بیفتد. مؤسسات مالی غرب از معامله با ایران پرهیز دارند. بدون پیشپرداخت یا پرداخت پول نقد توسط بانک مرکزی هواپیمایی در کار نیست.
رئیس جمهور آمریکا برخلاف میل باطنیاش جمعه ۱۲ ژانویه/ ۲۲ دی برای آخرین بار تمدید تعلیق تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ایران را تصویب کرد. برنامه دونالد ترامپ این است که در ۱۲۰ روز آینده با همکاری شرکای آمریکا در اتحادیه اروپا درباره مکمل برجام به توافق برسد. شرکت ایرباس و بوئینگ بعد از لغو تحریمهای اقتصادی علیه ایران در چارچوب توافق هستهای توافق کردند که در مجموع ۱۸۰ فروند هواپیمای مسافربری به ایران بفروشند. برخی قطعات این هواپیماها در آمریکا تولید میشود و به مجوز وزارت خزانهداری آمریکا نیاز دارد. اما وزارت خرانهداری آمریکا سپتامبر سال گذشته مجوز فروش ۱۰۰ هواپیمای ایرباس را به ایران صادر کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، جان لیحی، مدیر امور فروش شرکت ایرباس با اشاره به توافق این شرکت برای فروش ۱۰۰ فروند هواپیما به ایران ایر گفت:
«من فکر می کنم این قراردادها اجرایی خواهد شد، اما احتمالا نه بر اساس زمان بندی اولیه ما باید موضوع تأمین مالی را حل کنیم. آنها [ایران] باید موضوع انجام پیش پرداخت ها را درک کنند.»
دوشنبه ۲۰ مارس / ۳۰اسفند ایران سومین فروند از هواپیماهای مسافریری ایرباس از نوع A330 را تحویل گرفت. در آن زمان یک «مقام آگاه» به خبرگزاری صدا و سیما گفته بود که ممکن است محدودیتهای بانکی تحویل هواپیماهای ایرباس به هواپیمایی ایران را به تأخیر بیندازد. ایران علاوه بر این سه هواپیما، چند فروند هواپیمای توربو پراپ ساخت شرکت ای تی آر را هم دریافت کرده است.
مؤسسات مالی در غرب نگراناند که توافق هستهای نقض شود. به همین جهت از همکاری با ایران پرهیز دارند.
اجرای قرارداد فروش ۱۰۰ فروند هواپیمای ایرباس با ایران بعد از سال ۲۰۲۰ تحقق مییابد. وزارت خزانهداری آمریکا اما فقط مجوز صدور هواپیماهایی را صادر کرده که تولید و فروش آنها ابتدای دهه آینده میلادی به اتمام میرسد.
ایران ظاهراً هنوز سپردههای لازم را به ایرباس پرداخت نکرده، به همین جهت ایرباس هم تولید هواپیماهایی را که ایران سفارش داده، به تعویق انداخته است. جان لیحی، مدیر امور فروش شرکت ایرباس گفته است:
«بدون پیشپرداخت هواپیما وارد خط تولید نمیشود، بنابراین ما داریم این کارها را با سرعتی پایینتر از آنچه تصور میکردیم انجام میدهیم، اما همچنان معتقدیم که این قرارداد اجرا خواهد شد.»
ایران بهای سه فروند هواپیمایی را که از ایرباس تحویل گرفته، نقد و از طریق بانک مرکزی پرداخت کرده است. چنانچه مؤسسات مالی غرب با ایران همکاری نکنند، این تنها راهیست که برای جمهوری اسلامی باقی میماند.
مدیر امور فروش ایرباس همچنین اعلام کرده که شرکت ایرباس در حال بررسی سخنان رئیس جمهور آمریکا پیرامون برجام است:
«ما از مواضع جمعه پیش [ترامپ] آگاه هستیم و در حال بررسی این سخنان هستیم تا ببینیم که آیا این مواضع ممکن است تأثیری روی معاملات ما با ایرلاینهای ایرانی دارد یا نه.»
جمعه گذشته کاخ سفید با انتشار بیانیهای اعلام کرده بود که قصد دارد با افزودن مکملهایی به برجام، برنامه موشکی ایران را محدود کند. در این بیانیه کاخ سفید خواهان دسترسی بازرسان بینالمللی به تأسیسات نظامی ایران شده است. علاوه بر این ترامپ اعلام آمادگی کرده که چنانچه محدودیت زمانی برای تعداد سانتیرفوژهای تأسیسات هستهای ایران لغو شود، به برجام پایبند میماند.