هفتم تا دوازدهم ماه دسامبر، هفته ویژه حقوق بشر در کابل برگزار می‌شود. این پنجمین سال است که این برنامه با ابتکار سازمان غیردولتی «آرمانشهر» برگزار می‌شود. همزمان با بزرگداشت روز جهانی حقوق بشر، فعالان حقوق بشر و فعالان مدنی و هنرمندان فیلم‌ساز و نویسندگان و شاعران افغانستانی دور یک میز می‌نشینند و وضعیت حقوق بشر و راه‌حل‌ها برای مشکلات موجود را بررسی می‌کنند.
امسال برنامه‌های متعدد هفته بزرگداشت حقوق بشر با همکاری گروه هماهنگی عدالت انتقالی، فدراسیون بین المللی جامعه‌های حقوق بشر FIDH، بنیاد هاینریش بل در افغانستان HBS، آکسفام نویب، مرکز منبع معلومات افغانستان ACKU، موسسه ارتقای ظرفیت مدنی معرفت، موسسه جامعه مدنی و حقوق بشر، موسسه خدیجه کبری، موسسه تعلیمی خصوصی توحید و انجمن قلم افغانستان تدارک دیده شده است.
پنجشنبه ۷ دسامبر، میزگردی با همکاری انجمن قلم افغانستان با موضوع «نقش و مسوولیت ادبیات در ترویج فرهنگ حقوق بشری» برگزار شد که در آن یامان حکمت، استاد دانشگاه، عمران راتب، نویسنده و منتقد و مجیب مهرداد، شاعر و نویسنده سخنرانی کردند.
سازمان آرمانشهر با همراهی همکاران محلی خود در طول ۱۰ سال فعالیت، بیش از ۲۵۰ هزار جلد کتاب به چاپ رسانده و در ولایات مختلف و دوردست افغانستان توزیع کرده است.
هدف هفته حقوق بشر ایجاد اتحاد و گفت‌وگو بین فعالان محلی و سازمان‌های حقوق بشری فعال در داخل افغانستان و تبادل تجربه و امکانات است.
در ادامه برنامه‌های هفته حقوق بشر قرار است که فیلم مستند «روایتی مکرر؛ افسانه سرمنگسک» نیز به نمایش درآید. این مستند، ساخته دیانا ثاقب، فیلم‌ساز جوان اما شناخته شده افغانستان است که امسال با سفارش و تهیه‌کنندگی سازمان آرمانشهر تصویربرداری شده است.
در این فیلم چهره‌های برجسته و موثر افغانستان درباره وضعیت کنونی کشور خود می‌گویند؛ با نگاهی از درون که همیشه امیدوارکننده و مثبت نیست.
این فیلم را می‌توانید در صفحه یوتیوب سازمان «آرمانشهر» ببینید.
گفت‌وگو با دیانا ثاقب را می‌توانید در اینجا گوش دهید:
دیوان کیفری بین‌المللی و رسیدگی به پرونده جنایات جنگی در افغانستان
از برنامه‌های هفته حقوق بشر در کابل ایجاد آگاهی و معرفی شیوه‌های رسیدگی به پرونده‌های جنایی در دیوان کیفری بین‌المللی لاهه است.
بیستم ماه نوامبر، دادستان دیوان کیفری بین‌المللی لاهه اعلام عمومی کرد که پرونده درخواست آغاز تحقیقات وضعیت افغانستان را به شعبه مقدماتی دادگاه ارائه کرده است. این پرونده در ادامه شکایت تعدادی از قربانیان جنگ‌های چند دهه اخیر در افغانستان و اعضای خانواده‌های آسیب‌دیده در پی جنگ‌های مداوم در کشور، از سوی سازمان‌های فعال در افغانستان به دادگاه لاهه ارائه شده بود.
فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر و سازمان‌های عضو آن آرمانشهر / OPEN ASIA در افغانستان و مرکز حقوق اساسی (CCR) در آمریکا پرسش و پاسخ‌نامه‌ای را از پرونده افغانستان و دیوان کیفری بین‌المللی منتشر کرده‌اند که درباره منشأ، معنا و گام‌های بعدی جریان دادخواست توضیح می‌دهد.
در آخرین روز هفته حقوق بشر در کابل، میزگردی برپا شد که در آن وضعیت پرونده‌ها و گام‌های بعدی رسیدگی دیوان کیفری بین‌المللی به جنایات جنگی افغانستان با پرسش و پاسخ توضیح داده شد.
در این میزگرد محمد محق، مشاور فرهنگی رئیس‌جمهوری، عزیز دانش، استاد دانشگاه، احسان قانع، فعال حقوق بشر و عضو گروه هماهنگی عدالت انتقالی، حمیرا ثاقب، فعال حقوق زنان و عضو گروه هماهنگی عدالت انتقالی، حسین معین، هماهنگ‌کننده بخش تحقیق و آمبودسمان کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان به پرسش‌ها پاسخ دادند.
به گفت‌وگو با گیسو جهانگیری می‌توانید اینجا گوش دهید:
گیسو جهانگیری، مدیر سازمان آرمانشهر و از بنیانگذاران آن در گفت‌وگو با رادیو زمانه درباره وضعیت حقوق بشر در یک سال گذشته افغانستان و دستاوردهای سازمان‌های حقوق بشری و چالش‌های پیش روی فعالان محلی گفت. بر این اساس، تجربه‌های سازمان آرمانشهر در طول ۱۰ سال فعالیت در افغانستان نشان داده که وضعیت همواره با افت و خیز همراه بوده است.
جهانگیری می‌گوید برای جلوگیری از خطرات امنیتی که در سال‌های قبل اتفاق افتاده، فعالان مدنی محافظه‌کارتر شده‌اند و تلاش می‌کنند جان شرکت‌کنندگان و بینندگان برنامه‌های حقوق بشری و فرهنگی آنها را در خطر قرار ندهند.
دو سال پیش، یک مهاجم انتحاری به عنوان بیننده وارد صحنه شده و خود را منفجر کرده بود.
گیسو جهانگیری می‌گوید با این که واداشتن دیوان کیفری بین‌المللی به بررسی پرونده افغانستان از مهم‌ترین دستاوردهای امسال فعالان افغانستان است، اما فرهنگ‌سازی همچنان باید در صدر فعالیت‌های این سازمان‌ها باقی بماند. فرهنگ چاپ و توزیع کتاب در بالا بردن آگاهی مردم از حقوق خود نقش مهم دارد. به گفته او، فرهنگ‌سازی و دادخواست را باید با هم پیش برد تا جامعه افغانستان رو به پیشرفت باقی بماند.