برخی مقامات آمریکایی می‌گویند دونالد ترامپ بنا دارد که رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا را برکنار کند. این احتمال وجود دارد که مایک پومپئو، رئیس کنونی سازمان سیا جایگزین تیلرسون، شود. کاخ سفید این خبرها را تایید نکرده است.
مقامات ارشد دولت ترامپ روز ۳۰ نوامبر/۹آذر به خبرگزاری «رویترز» گفته‌اند که ترامپ بنا دارد رکس تیلرسون را با رئیس کنونی سازمان سیا که به رئیس‌جمهوری آمریکا به ویژه در سیاست مقابله با ایران نزدیکتر است، جایگزین کند.
تام کاتن، سناتور جمهوری‌خواه و از وفاداران به دولت ترامپ قرار است پس از پومپئو ریاست آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سازمان سیا) را به عهده بگیرد.
کاتن منتقد مذاکرات هسته‌ای با ایران بود اما پس از اینکه ترامپ پایبندی ایران به برجام را تأیید نکرد، سعی کرد که بنا به پیشنهاد ترامپ، حمایت سناتورهای دیگر را جلب کند تا تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران را مجدد احیا نکنند.
برنامه برکناری تیلرسون قطعی نیست. مقاماتی که خبر را به «رویترز» داده‌اند می‌گویند برکناری تیلرسون در دست بررسی است و انتخاب خود رئیس‌جمهوری آمریکاست. در واکنش به این خبر، سارا هاکبی سندرز، سخنگوی کاخ سفید هم گفته است که تیلرسون همچنان وزیر امور خارجه است. سندرز در ادامه به خبرنگاران گفته است: «وقتی رئیس‌جمهوری اطمینانش را به کسی از دست بدهد، آنها اینجا دیگر خدمت نخواهند کرد.»
وقتی خبرنگاران از خود ترامپ در حاشیه دیدار روز پنج شنبه ۹ آذر با ولیعهد بحرین از برکناری تیلرسون پرسیدند او پاسخ داد: «او اینجاست، رکس همین‌جاست.»
تیلرسون در طول سال اول وزارتش به طور فزاینده‌ای با ترامپ بر سر سیاست‌های او در قبال کره شمالی و ایران دچار اختلاف شد. او همچنین در داخل وزارت خارجه به خاطر کاهش بودجه این نهاد زیر فشار بود. از روزی که تیلرسون کارش را آغاز کرد، وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا برنامه‌هایش را کاهش داده و نیروهایش را تعدیل کرده است.
تیلرسون ریاست شرکت نفتی «اکسان موبیل» را رها کرد تا به کابینه ترامپ بپیوندد در سیاست خارجی اولویت را بر مذاکرات می‌گذاشت. او معمولاً برای دخالت‌های مستقیم رئیس‌جمهوری آمریکا در روند مذاکرات سیاسی به حاشیه کشیده می‌شد. گستره عملکرد او به عنوان وزیر امور خارجه همیشه همراه با محدودیت‌هایی بوده که دونالد ترامپ اعمال کرده است.
به عنوان مثال تلاش‌های تیلرسون برای مذاکره با چین و کره شمالی با یک توئیت رئیس‌جمهوری آمریکا محدود شد که نوشت: تیلرسون نباید وقت خود را با پیگیری مذاکرات با کره شمالی در مورد برنامه هسته‌ای و موشکی این کشور تلف کند.
در ماه اکتبر گزارش شد که در پی اختلاف در رویکرد به سیاست خارجی، تیلرسون ترامپ را «احمق» خوانده است اما وزیر امور خارجه این شایعه را رد کرد.
مقاماتی که با «رویترز» صحبت کرده‌اند می‌گویند که ترامپ هنوز از اینکه «احمق» خوانده شده ناراحت است و از جان کلی، ژنرال سابق و رئیس دفتر کنونی کارکنان کاخ سفید خواسته است که یک استراژی برای برکناری تیلرسون و جایگزین کردن او برنامه‌ریزی کند.
«نیویورک تایمز» هم به طور مستقل با مقامات کاخ سفید گفت‌وگو کرده از قول آنها نوشته که برکناری و جایگزینی وزیر امور خارجه در کابینه ترامپ طی چند هفته آتی و پیش از آغاز سال ۲۰۱۸ اتفاق خواهد افتاد.
ماه‌هاست که شایعه اخراج تیلرسون در محافل سیاسی در واشنگتن دی.سی پیچیده است. پیش‌تر پیش‌بینی می‌شد که نیکلی هیلی، نماینده ایالات متحده در سازمان ملل متحد، جایگزین تیلرسون شود. اما اکنون مقامات نزدیک به کاخ سفید می‌گویند که پومپئو گزینه اصلی است.
رئیس کنونی سیا در جریان مخالفت ترامپ با قرارداد برجام و تأیید نکردن پایبندی ایران، از او حمایت جدی کرد. مایک پومپئو، در ماه اکتبر در «انجمن امنیت ملی» در تگزاس ایران را «بزرگ‌ترین کشور حامی تروریسم» خواند و گفت سپاه پاسداران «بی‌پرواتر و دریده‌تر» شده است.
پومپئو در ادامه گفت: «وزارت اطلاعات و سپاه پاسداران چماق‌های یک حکومت دین‌سالار و مستبد هستند و سپاه پاسداران تنها به رهبر ایران پاسخگوست. آنها طلایه‌داران یک امپراتوری مخرب هستند که در حال گسترش قدرت و نفوذ خود در سراسر خاورمیانه است.»
تیلرسون، ۶۵ ساله، مقام وزارت را صرف خنثی کردن بحران‌هایی کرده است که رئیسش در رابطه آمریکا با متحدانش ایجاد می‌کند. او سعی کرده که حمایت سیاسی دوستان آمریکا را برای سیاست‌های تک جانبه دونالد ترامپ در رابطه با کره شمالی، ایران و چندین قرارداد بین‌المللی که ترامپ فسخ کرده است، جلب کند.
پانویس:
کاخ سفید اعلام کرده که گزارش‌هایی که در رسانه‌ها درباره احتمال برکناری رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا منتشر شده صحت ندارد.
جیمز ماتیس، وزیر دفاع آمریکا هم خبر برکناری رکس تیلرسون را تکذیب کرده است.
نخستین‌بار نیویورک تایمز احتمال داده بود که رئیس جمهور آمریکا در نظر دارد رکس تیلرسون را برکنار و به جای او مایک پومپئو، رئیس سازمان سیا را به عنوان وزیر خارجه منصوب کند. سپس، شامگاه گذشته خبرگزاری رویترز نیز گزارش مشابهی منتشر کرد.