یکی از قاچاقچیان انسان به نام «سلمان» در گفت‌وگویی که شبکه الجزیره با او انجام داده می‌گوید هر هفته صدها نفر از پناهجویان در بازارهای لیبی خرید و فروش می‌شوند. برده‌داران پناهجویان زن را وادار به خودفروشی میکنند و آن‌هایی هم که در نظرشان بی‌ارزش جلوه میکنند در بیابان‌های لیبی به قتل می‌رسند. کار به آنجا رسیده که در گاراژ خانه‌ها و در پارکینگ‌های عمومی شهر صبحا – مرکز برده‌داری در لیبی – پناهجویان را به عنوان برده خرید و فروش میکنند.
یکی از کارمندان وزارت بهداشت لیبی به شبکه الجزیره گفته است که سردخانه شهر صبحا در جنوب غرب لیبی پر از جنازه پناهجویان است. شهر صبحا نخستین مقصد پناهجویانی‌ست که تلاش میکنند از آفریقا خود را به اروپا برسانند. به گفته این مقام وزارت بهداشت فقدان یخچال کافی در سردخانه این شهر، مشکلاتی را برای وزارت بهداشت لیبی به وجود آورده است.
شهر صبحا در ۶۵۰ کیلومتری طرابلس، پایتخت لیبی قرار دارد. به گفته مقام یاد شده وزارت بهداشت لیبی، در این شهر، هیچگونه امکانی برای شناسایی و احراز هویت پناهجویانی که توسط برده‌داران به قتل می‌رسند وجود ندارد. جنازه‌های آنان در قبرهای بی‌نام و نشان دفن می‌شود.
این مقام وزارت بهداشت لیبی که نخواسته نامش افشا شود به شبکه الجزیره گفته است، یخچال سردخانه صبحا ایراد فنی دارد و به همین جهت جنازه‌ها در سردخانه‌ای که عملاً سردخانه نیست، به تدریج تجزیه می‌شوند:
«ما از سازمان بهداشت جهانی درخواست کمک کردیم. از آن‌ها خواستیم که یخچال تازه‌ای برای نگهداری این اجساد تهیه کنند. اما تاکنون پاسخی نگرفته‌ایم.»
خرید و فروش پناهجویان در گاراژ خانه‌ها و پارکینگ‌ها
پناهجویان از کشورهای غنا، نیجریه، کامرون، زامبیا، سنگال، گامبیا و سودان تلاش میکنند از راه لیبی خود را به اروپا برسانند. در سه سال گذشته بیش از ۱۵۰ هزار پناهجوی آفریقایی در مسیر لیبی به اروپا جان خود را از دست داده‌اند.
سازمان بین‌المللی مهاجرت سه‌شنبه ۲۸ نوامبر اعلام کرده است که برخی از پناهجویان آفریقایی در پارکینگ‌ها و در گاراژ خانه‌ها خرید و فروش می‌شوند.
گزارش سازمان بین‌المللی مهاجرت درباره خرید و فروش پناهجویان در گفت‌وگو با بیش از ۱۰۰ پناهجوی آفریقایی تنظیم شده. این پناهجویان گفته‌اند که قاچاقچیان از آن‌ها توقع داشتند که از خانواده‌هایشان درخواست پول کنند. اگر خانواده‌ها توانایی پرداخت مبلغ مورد نظر را نداشتند، پناهجویان را به بردگی و تن‌فروشی وامی‌داشتند و اگر هم خریداری برای آن‌ها پیدا نمی‌شد، آن‌ها را در بیابان‌ها به قتل می‌رساندند یا به حال خود رها می‌کردند.
سلمان، یکی از قاچاقچیان انسان در گفت‌وگوی تلفنی با الجزیره گفته است که برای عبور دادن هر پناهجو از لیبی، هزار دینار لیبی (معادل ۷۳۵ دلار آمریکا) دریافت می‌کند. پناهجویانی که توانایی پرداخت این مبلغ را دارند، توسط قاچاقچیان از القطرون به صبحا منتقل می‌شوند. به گفته این قاچاقچی، ظاهراً نظامیان نیجریه و چند کشور دیگر آفریقایی با قاچاقچیان بر سر قاچاق انسان توافق کرده‌اند.
القطرون شهر کوچکی‌‌ست در مرز لیبی با نیجریه و در ۳۰۰ کیلومتری شهر صبحا قرار دارد.
به گفته سلمان، پناهجویان در شهر صبحا تحت نظارت یک «فرمانده» قرار می‌گیرند که آب، غذا و سرپناهی در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد. سپس آن‌ها را در بازارهای خرید و فروش برده عرضه میکنند.
احمد، یکی از ساکنان شهر صبحا به الجزیره گفته است که تن‌فروشی اجباری زنان پناهجو در این شهر یک امر کاملاً متداول است. زنان پناهجو از روی اجبار در محله «عبدل کفی» شهر صحبا تن خود را به خریداران سکس عرضه میکنند.
احمد گفته است قیمت یک برده در شهر صبحا حدوداً ۷۰۰ دلار است. پناهجویان غنایی و کامرونی با قیمت بیشتری به فروش می‌رسند.
محمد حسن، یکی دیگر از شهروندان شهر صبحا به الجزیره گفته است که خود شاهد بوده که پنج زن پناهجو، بلافاصله بعد از انتقال به این شهر، به فروش رسیدند و آن‌ها را همان روز وادار به تن‌فروشی کردند.
نخستین بار شبکه «سی‌ان ان» گزارشی از برده‌داری در لیبی منتشر کرد. بعد از انتشار این گزارش بود که فرانسوا دولاتر نماینده فرانسه در سازمان ملل از شورای امنیت خواست علیه کسانی که در تجارت برده و پناهجویان آفریقایی در لیبی دست دارند، تحریم‌هایی اعمال کند.
سنت برده‌داری در لیبی
در فاصله بین سال‌های ۱۵۳۰ تا ۱۷۸۰ میلادی، راهزنان دریایی لیبی در حملات مکرر به سواحل شرقی اسپانیا، جنوب پرتغال، و جزایر ساردینیا و سیسل در ایتالیا، جزیره مالت و جزیره کورس در فرانسه و با برخورداری از حمایت امپراطوری عثمانی بیش از یک میلیون نفر از مسیحیان را می‌ربودند و آن‌ها را در بازارهای خرید و فروش برده عرضه می‌کردند.
با وقوع بحران اقتصادی در کشورهای مغرب و شکوفایی اقتصادی در اروپا در قرن پانزدهم، حملات راهزنان دریایی لیبی به سواحل اروپا شدت پیدا کرد و برده‌داری به یک کسب و کار پررونق تبدیل شد، تا آن حد که مهم‌ترین منبع درآمد کشورهای لیبی، تونس و الجزایر بود. در قرن هجدهم برخی از کشورهای اروپایی معاهده‌ای با کشورهای مغرب منعقد کردند که بر اساس آن در ازای پرداخت مبلغی، کشتی‌های تجاری از دستبرد راهزنان دریایی مصون می‌ماندند.
همزمان شکارچیان برده از آفریقای مرکزی نیز عده‌ای را به بردگی وامی‌داشتند و در بازارهای شمال آفریقا به برده‌داران اروپایی می‌فروختند. این شکارچیان همه مسلمان بودند و تحت حمایت سلطان عثمانی به عنوان خلیفه مسلمین (جانشین پیامبر اسلام و امیرالمومنین) قرار داشتند.
بیشتر بخوانید: