مهرداد افشار – یکم. بی شک پرداختن به مساله همجنسگرایی به مثابه یک ترم علمی، اجتماعی و فرهنگی در سایت رادیو زمانه، گام بسیار ارزنده و فاخری بود که می‌بایست برداشته می‌شد و این افتخار امروز به نام رادیو زمانه و مسوولان محترم آن رقم خورده است.
دوم. پیش از این نیز چندین نشریه عمومی (اغلب به صورت الکترونیکی) در این زمینه منتشر می‌شده اند که برخی از آنها، مانند نشریه چراغ، هنوز نیز انتشار می‌یابند. پوشیده نیست که همه این نشریات از نشریه “هومان” گرفته (که یادآوری و ذکر این نام، شیرینی خاصی در کام همجنسگرایان می‌نهد) تا نشریات دیگر، کوشش‌های بسیار ارزنده‌ای را تاکنون انجام داده اند، اما همگی به درستی، به اقتضای شرایط و ظرف زمانی خود، تنها بخش عمومی جامعه را هدف قرار داده، به آگاهی بخشی آنان کوشیده اند. همان گونه که پیش از این حرکت‌های جمعی و مدیریت شده، این مسوولیت مهم را وبلاگ‌ها و سایت‌های شخصی مربوط به همجنسگرایی به خوبی بر دوش می کشیده اند. البته این فرایند هنوز نیز به گونه دیگری ادامه دارد. اکنون همه می‌دانیم که این وبلاگ‌های شخصی آنچنان در این مسیر موثر بوده اند، که اگر کار آنان را “انقلاب همجنسگرایی” در ایران بخوانیم، به بی‌راهه نرفته ایم. اینان در این مدت بدون کمترین امکانات، چنان فرایند آگاهی‌بخشی جامعه را نسبت به مقوله غیرقابل انکار همجنس‌خواهی در دل فرهنگ بسیار بسته‌ی ایرانی و حکومت اقتدارگرای متظاهر به دین، به درستی و با ظرافت پیموده اند، که امروزه کمتر کسی است که از این مساله چیزی نشنیده باشد یا نسبت به دیدگاه سابق خویش تجدید نظر نکرده باشد.
سوم. در کنار تمام این کوشش‌های ارزنده، امروز با پشت سر گذاشتن دو دهه فعالیت رسمی در زمینه همجنسگرایی در ایران، زمان آن رسیده است تا قدم‌هایی فراتر برداریم و چونان اندیشمندان دیگر دنیا از منظر فلسفی و علمی به این مقوله مهم بپردازیم. انکار نمی‌توان کرد که جسته و گریخته برخی از فرهیختگان ایرانی کارهایی از این دست کرده اند، اما این مقدار به هیچ رو، کافی نیست. متاسفانه حاکمان امروز ایران اجازه پژوهش‌های جدی فلسفی- معرفتی، الاهیاتی و علمی در این زمینه را در دانشگاه‌ها و موسسه‌های پژوهشی، دولتی یا خصوصی، ایران نمی‌دهند و به هیچ رو امکانات این مراکز در اختیار محققانی که علاقمند به تحقیق و مطالعه در این مباحث هستند قرار نمی‌گیرد، بلکه، فراتر، حتی اگر کسی خود با هزینه‌های شخصی خویش اقدام به چنین مطالعاتی نماید، باز هم اجازه انتشار و طرح آن را در جامعه و محیط‌های آکادمیک نمی‌یابد.
چهارم. با توجه به نکات فوق، به معرفی نشریه‌ای می‌پردازم که “سازمان دگرباشان جنسی ایرانی” قصد دارد با همکاری جمعی از اندیشمندان آن را منتشر نماید. دوفصلنامه “مطالعات همجنسگرایی” نشریه‌ای علمی–تخصصی است که جای خالی آن در میان ایرانیان تحصیل‌کرده و مشغول به کارهای آکادمیک در داخل و خارج، بسیار محسوس است. بی‌شک چنین کاری هم به دلیل نو بودن و به هم دلیل تابوهای سهمگین مذهبی و اجتماعی و فرهنگی ایرانیان، بسیار صعب و پرخطر است. این مساله را نیک می‌دانیم، اما چاره چیست؟ یکی باید پیمودن این راه پرخطر را بیاغازد. بی‌تردید، پیمودن راهی چنین سنگلاخ بدون یاری اندیشمندان و محققان ایرانی که در داخل یا خارج کشور به تحقیق و مطالعه مشغول هستند، میسّر نیست. از این رو، نشریه، با بهره‌گیری از این فرصت، از همگان برای همکاری دعوت می‌نماید، دستان همگی را به گرمی می‌فشارد و از دیدگاه‌های علمی و مستدل مطرح در این زمینه، خواه موافق با پدیده همجنسگرایی یا مخالف با آن، استقبال می‌کند.
پنجم. آنچه این نشریه در پی آن است، ورای مسایل اجتماعی، فرهنگی و ادبی عام و روزمره مربوط به همجنسگرایان است. این نشریه می‌کوشد تا بسترهای لازم برای ایجاد گفتمانی کاملا علمی در میان صاحب‌نظران این عرصه فراهم سازد. البته مراقب است تا به دور از تعصبات دینی، اجتماعی، فرهنگی و نیز به دور از هیاهوهای سیاسی هدف خویش را دنبال کند و بدان سمت حرکت نماید. با این نگاه، گمان می‌کنیم بتوان پنجره جدیدی را در این زمینه مهم به سوی اندیشمندان، و به طور خاص ایرانیان، برای ژرف‌کاوی و گفت و شنیدهای علمی بیشتر باز نمود.
ششم. نشریه مذکور در عرصه مبانی فلسفی، اخلاقی، الاهیاتی، اجتماعی و فرهنگی مربوط به مساله همجنسگرایی فعالیت علمی می‌کند و به دو زبان فارسی و انگلیسی مقاله می‌پذیرد.
هفتم. نخستین شماره این دو فصلنامه به موضوع “اخلاق و همجنس گرایی” اختصاص دارد. برخی از ریز موضوعات درخواستی در این بحث به شرح زیر است:
آیا همجنسگرایی اخلاقی است یا غیراخلاقی؟ چرا و برپایه چه ادله و اصولی؟
مکتب‌های اخلاق هنجاری و موضوع همجنسگرایی
– وظیفه‌گرایی کانتی و همجنسگرایی
– سودگرایی اخلاقی یا نتیجه‌گرایی و همجنسگرایی
– فضیلت محوری اخلاقی و همجنسگرایی
– قراردادگرایی در اخلاق و همجنسگرایی
اخلاق عرفانی و مساله همجنسگرایی
– همجنسگرایی در نظام‌های اخلاقی ادیان ( با تاکید بر اسلام، مسیحیت و یهودیت)
– رواداری اخلاقی نسبت به همجنسگرایان در ادیان گوناگون (به طور خاص با تکیه براسلام و مسیحیت)
اخلاق سکولار و همجنسگرایی
– اخلاق و نظریه کوییر
– گشودگی یا ناگشودگی مفاهیم اخلاقی (مانند خوب/ بد/ وظیفه/ الزام/مسوولیت) نسبت به مفاهیم بینادین همجنسگرایی
– ارزیابی معنا شناختی و معرفت شناختی باورها و داوری‌های اخلاقی ناظر به همجنسگرایی
بدیهی است که ریزموضوعات دیگری نیز در ارتباط با این موضوع وجود دارند که ممکن است شما تمایل داشته باشید در آن زمینه تحقیق کنید. بی‌شک فصلنامه از آنها نیز استقبال می‌کند.
هشتم. تاریخ ارسال مقالات مربوط به “اخلاق و همجنسگرایی” تا آخر دسامبر 2011 (اوایل دی ماه 1390) است. در صورت تمدید این مهلت، آن را از طریق همین سایت به آگاهی همگان خواهیم رسید.
امیدواریم همکاری گرم همه اندیشمندان فرهیخته‌ای که در این موضوع اندیشه می‌کنند را در این مسیر داشته باشیم.
تصویر: اثر روبرتو دلگادو، Roberto Delgado.
دم شما گرم. امیدوارم در آیندۀ نزدیک بتوانم در این زمینه با شما همکاری مستقیم داشته باشم.
جی / 28 October 2011
بسیار تصمیم خوبی هست
گامی نوین در راه برابری
آذر / 08 October 2011