برای نخستين بار سه زن فعال در عرصه حقوق زنان و صلح از ليبريا و يمن بهطور مشترک برنده جايزه صلح نوبل شدند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، کميته نوبل در اسلو، ظهر امروز ۱۵ مهرماه (هفتم اکتبر) جايزه صلح نوبل ۲۰۱۲ را به الن جانسون سرليف Ellen Johnson Sirleaf، رئيس جمهور ليبريا، و دو فعال عرصه حقوق زنان؛ ليما گبمووی Leymah Gbmowee، از ليبريا و توکل کرمان Tawakkul Karman، تقديم کرد.
کميته نوبل در بيانيه خود اعلام کرد که اين سه زن را بهخاطر “شرکت آنان در تأمين و حفظ صلح” از طريق “مبارزه غيرخشونتآميز آنها برای امنيت و حقوق زنان” برگزيده است.
کميته نوبل اظهار اميدواری کرد که اين جايزه “کمکی در راه پايان بخشيدن به مشکلاتی باشد که زنان در همهجای جهان با آن روبهرو هستند.”
الن جانسون سرليف، نخستين رئيس جمهور زن قاره آفريقاست که در سال ۲۰۰۵ به اين سمت انتخاب شد. وی ۷۲ سال سن دارد.
شبکه تلويزيونی تیوی۲ نروژ که در دو سال گذشته موفقيت ليو شيائوبو، فعال حقوق بشری چين و باراک اوباما، رئيس جمهور آمريکا را در کسب جايزه صلح نوبل بهدرستی پيشبينی کرده بود؛ شب گذشته از خانم جانسون سرليف بهعنوان “برنده احتمالی” اين جايزه ياد کرده بود.
۲۴۱ نهاد و فرد مستقل در رقابت امسال برای بهدست آوردن جايزه صلح نوبل شرکت داشتند که اين رقم بیسابقهای بود. هويت اين نهادها و افراد اما همچنان از اسرار کميته انتخاب باقی خواهد ماند
الن جانسون سرليف که به “زن آهنين” مشهور است از زمان بهدست گرفتن سکان حکومت ليبريا، در جهت بازسازی کشورش که ۱۴ سال از جنگ داخلی رنج میبرد و در آن حدود ۲۵۰ هزار نفر جان خود را از دست دادند؛ تلاش کرد.
انتخاب وی از سوی کميته نوبل چهار روز پيش از انتخابات رياست جمهوری در ليبريا صورت میگيرد که اين خود کمکی به الن جانسون سرليف است تا برای دومين بار در انتخابات پيروز شود.
ليما گبمووی، فعال حقوق زنان در ليبريا از مبارزان راه صلح در آفريقا بهشمار میرود. وی مسئول سازمانی از جنبش صلحطلب زنان در کشورش است که کمک کرد تا جنگ دوم داخلی در ليبريا در سال ۲۰۰۳ پايان يابد.
جنبش زنانی که خانم ليما گبمووی آن را هدايت میکند موفق شده است زنان مسيحی و مسلمان را گرد آورد. فيلم مستندی از اين جنبش در سال ۲۰۰۹ نيز به نمايش عمومی در آمد.
توکل کرمان، نخستين زن جهان عرب است که موفق شده است جايزه صلح نوبل را بهدست آورد. خانم توکل فعال حقوق بشر است و گروه روزنامهنگاران زن بدون زنجير را در سال ۲۰۰۵ در کشور خود بنياد گذاشت. وی همچنين با شرکت در يک حزب اسلامی در زندگی سياسی کشورش حضور فعالی دارد.
توکل کرمان در جنبش اعتراضی عليه حکومت يمن نيز شرکت دارد و مجله تايم از او بهعنوان “رهبر” جنبش ياد کرده است.
۲۴۱ نهاد و فرد مستقل در رقابت امسال برای بهدست آوردن جايزه صلح نوبل شرکت داشتند که اين رقم بیسابقهای بود. هويت اين نهادها و افراد اما همچنان از اسرار کميته انتخاب باقی خواهد ماند.
پيش از اين از احتمال اعطای اين جايزه به يکی از چهرههای جنبش اعتراضی جهان عرب معروف به “بهار عربی” سخن میرفت.
چهرههايی چون اسراء عبدالفتاح، زن وبلاگنويس مصری؛ وائل غنيم، جوان فعال سياسی مصری و نماينده شرکت گوگل در خاورميانه؛ لينا بن مهنی، دختر وبلاگنويس تونسی در ميان نامزدهای احتمالی دريافت جايزه صلح نوبل مطرح شدند.
سيما سمر، مدافع حقوق بشر و حقوق زنان در افغانستان و نخستين زنی که در کابينه پس از طالبان در افغانستان حضور يافت؛ سازمان غيردولتی “يادبود روس” که پيش از اين جايزه ساخاروف در اروپا را دريافت کرده بود؛ اسوالدو پايا سارديناس ناراضی کوبايی؛ هلموت کهل صدر اعظم سابق آلمان نيز از جمله کسانی بودند که احتمال انتخاب شدن آنها از سوی کميته نوبل میرفت.
جايزه صلح نوبل يکی از شش جايزه نوبل است که هر سال در هفتم اکتبر نام برنده آن اعلام میشود.
در سال ۲۰۱۰ ليو شيائوبو، منتقد سرسخت دولت چين و فعال حقوق شهروندی، جايزه صلح نوبل را از آن خود کرد. ارزش جايزه صلح نوبل ۱۰ ميليون کرون نروژ (معادل يک و نيم ميليون دلار آمريکا) است. اين جايزه نخستين بار در سال ۱۹۰۱ اعطا شد.