با وجود اعتراض بیش از ۶۰ چهره نامدار قزاقستان، به دستور نورسلطان نظربایف رئیس جمهور قزاقستان تا سال ۲۰۲۵ خط لاتین در این کشور جایگزین خط سیریلیک میشود. مهدی جامی، نویسنده و روزنامهنگار در گفتوگو با زمانه میگوید «بازی با خط» جزو اختیارات دولتها نیست و تغییر خط هم نه به سوادآموزی کمک میکند و نه به تجدد.
در قزاقستان تا سال ۱۹۲۹ خط عربی و از سال ۱۹۲۹ تا ۱۹۴۰ خط لاتین و از سال ۱۹۴۰ تاکنون خط سیریلیک خط رسمی بوده است. اکنون قرار است خط این کشور یک بار دیگر تغییر کند. وزارت خارجه قزاقستان با انتشار بیانیهای اعلام کرده که به دلیل آنکه خط بیش از ۷۰ درصد کشورهای جهان لاتین است، تغییر خط قزاقستان از سیرلیک به لاتین به «توسعه اقتصادی» این کشور کمک میکند و تبادل دانش و فنآوری و یادگیری زبان انگلیسی را آسانتر خواهد کرد.
مهدی جامی، نویسنده و روزنامهنگار در گفتوگو با زمانه اعتقاد دارد که اراده دولتها در کشورهای آسیای میانه در تغییر خط بر این مدار پدید آمده که آنها توسعه سیاسی را که متضمن مشارکت شهروندان در تصمیمگیریهاست طلب نمیکنند، اما در همان حال در پی توسعه اقتصادی هستند. حاصل این است که دولت در همه زمینهها از جمله در تغییر خط دخالت میکند. ظاهراً در پوشش تجددخواهی اما در عمل، آنها که ریشه عمیقی در سنتها ندارند، نگران آشنایی مردم با سنتها هستند.
گفتوگو با مهدی جامی را میشنوید:
اتفاقا این تصمیم ودستورجناب نورسلطان نظربایف رئیس جمهور قزاقستان بسیار سنجیده و مفید و موثر برای آینده این کشور خواهد بود و نیت خوانی نویسنده مقاله که مسئولان این کشور را متهم به یکسویه نکری در توسعه که هدف مسئولان آن کشور راتوسعه اقتصادی و نه همه جانبه و خصوصا بدون توسعه سیاسی دانسته توجیه ودلیل منطقی برای مخالفت با این تغییر نمیباشد. همانطور که کشور ترکیه با تغییر حروف الفباء خود از عربی به لاتین توانست بر بسیاری از مشکلات سر راه توسعه اجتماعی نائل آید هر چند هنوز زبان نوشتاری در ترکیه همان ترکی اما با استفاده از حروف لاتین میباشد . نتایج مفید و مثبت این تصمیم ازبکها هم در صورت محقق شدن آن در آینده نه چندان دور در جوانب مختلف زندکی اجتماعی و سیاسی و فرهنکی آنان متجلی خواهد شد.
قیصر / 07 November 2017