مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی روز یکشنبه ۲۱ مرداد /۱۱ اوت فهرست وزرای پیشنهادی خود برای اخذ رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی را عمومی کرد. او برای نخستین بار بعد از محمود احمدی نژاد که مرضیه وحید دستجردی را بهعنوان وزیر بهداشت در کابینه خود داشت، ترکیب تماممردانه کابینه را بهصورت جزئی بههم زده و نام فرزانه صادق را بهعنوان وزیر پیشنهادی برای وزارت راه اعلام کرده است.
وزیران احتمالی دولت بعدی جمهوری اسلامی چه کسانی هستند؟
این مطلب نگاهی خواهد داشت بسیار مختصر بر سابقه فعالیت وزیران پیشنهادی مسعود پزشکیان برای چهاردهمین دولت جمهوری اسلامی؛ فهرستی که نشان میدهد پزشکیان در وزارتهای امنیتی دست به ابقای وزیران ابراهیم رئیسی، رئيس جمهوری سابق (عضو هیئت مرگ در کشتار ۶۷) و انتصاب نیروهای نظامی و اطلاعاتی زده است، همچنان چشم بر سهم اقوام و اقلیتها از کابینه بسته و در مقابل سهم مدیران ثروتمند جمهوری اسلامی را در دولت حفظ کرده است.
علیرضا کاظمی، وزیر پیشنهادی برای وزارت آموزش و پرورش
علیرضا کاظمی، متولد ۱۳۴۴ و اهل قاین از توابع استان خراسان رضوی و برادر محمد کاظمی، معاون فرمانده کل و رئیس سازمان اطلاعات سپاه است. او تحصیلات حوزوی دارد و در دوران جنگ ایران و عراق لباس روحانیت و طلبگی به تن داشته. علیرضا کاظمی در شهریور ۱۴۰۰ پس از استعفای محسن حاجیمیرزایی به عنوان سرپرست وزارت آموزش و پرورش منصوب شد و تا زمان انتخاب وزیر جدید، این سمت را بر عهده داشت. او علاوه بر تحصیلات حوزوی، دارای مدارک مختلف دانشگاهی است که هیچکدام از این مدارک ربطی به تخصص در زمینه آموزش و پرورش ندارند. علیرضا کاظمی کارشناسی الهیات و معارف اسلامی از دانشگاه علوم اسلامی رضوی، کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه فردوسی مشهد و کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق از دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد دارد و آخرین سابقه دانشگاهی او، دانشجویی دکترای مدیریت راهبردی در دانشگاه عالی دفاع ملی است.
علیرضا کاظمی بدون داشتن تحصیلات دانشگاهی مرتبط، سالها در وزارت آموزش و پرورش منصب گرفته است. او در مقاطع مختلف در سمتهای رئیس اداره آموزش و پرورش تایباد، از گردانندگان حلقه صالحین در مرکز آموزشی ثامن الحجج مشهد، عضو هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی واحدتایباد، ،معاون پژوهش، برنامهریزی منابع انسانی سازمان آموزش و پرورش خراسان رضوی، معاون آموزشی و فرهنگی دانشکده ثامن الحجج، رئیس گروه معارف دانشگاه فرهنگیان مشهد و مدیرکل آموزش و پرورش خراسان رضوی و عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید بهشتی مشهد به معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش در دولت دوازدهم رسید و اکنون بهعنوان رئیس آموزش و پرورش به مجلس پیشنهاد شده است.
ستار هاشمی، وزیر پیشنهادی وزارت ارتباطات
رسانههای داخلی ستار هاشمی را یکی از اسامی یک فهرست هشت نفره گزینههای پیشنهادی برای تصدی وزارت ارتباطات معرفی کرده اند که به گفته آنها امتیاز بیشتری کسب کرده است. او متولد ۱۳۵۵ یاسوج و استاد گروه مهندسی کامپیوتر دانشگاه شیراز است و سال ۱۳۹۳ به سمت مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات فارس منصوب شد. ستار هاشمی از سال ۱۳۹۵معاون فناوری شرکت ارتباطات زیرساخت بوده و محمدجواد آذریجهرمی بعدتر او را به سمت معاونت نوآوری و فناوری وزارت ارتباطات منصوب کرد؛ در دولتی که هرگز هیچیک از تصمیمات شورای عالی فضای مجازی را برای کاهش سرعت اینترنت، فیلترینگ سنگین و قطع اینترنت در زمان سرکوب خونین اعتراضات به چالش نکشید و پیشبینی میشود همچنان هم بهرغم وعدههای پزشکیان نتواند فیلترینگ شبکههای اجتماعی و پیامرسانها را متوقف کند.
سید اسماعیل خطیب، وزارت اطلاعات
پزشکیان وزیر اطلاعات ابراهیم رئيسی را بهعنوان یکی از مقامهای اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی ابقا کرده است. اسماعیل خطیب متولد ۱۳۴۰ در شهر قائنات است و تحصیلات حوزوی دارد. او از سال ۵۹ در سازمان اطلاعات سپاه پاسداران و وزارت اطلاعات در سطح بالای مدیریتی فعالیت میکرده و از ۹۱ تا ۹۸ سمت رئیس مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضائیه را داشته.
ایالات متحده آمریکا در ۱۸ شهریور ۱۴۰۱ اسماعیل خطیب را بهدلیل فعالیت سایبری علیه ایالات متحده آمریکا و متحدانش تحریم کرد.
عبدالناصر همتی، وزارت اقتصاد
مسعود پزشکیان عبدالناصر همتی، نامزد مدنظر اصلاحطلبان در انتخابات پیشین ریاست جمهوری را بهعنوان وزیر اقتصاد پیشنهاد کرده است. او متولد سال ۱۳۳۶ در کبودرآهنگ همدان و دارای دکترای اقتصاد از دانشگاه تهران است.
همتی او از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بود و پیش از آن نیز در پستهای مهم دیگری همچون رئیس بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مدیر عامل بانک ملی ایران و سفیر ایران در چین فعالیت کرده و عضو هیئت مدیره چندین بانک و مؤسسه مالی دیگر است.
عبدالناصر همتی را برخی رسانههای داخلی به خاطر نقش او در طراحی و اجرای خصوصی سازی صنعت بیمه در سال ۸۲ «پدر بیمه خصوصی ایران» خوانده اند. او مدتی هم عضو کمیته اقتصادی شورای عالی امنیت ملی بوده و کارشناس رسمی دادگستری در امور سرمایهگذاری، پولی و اعتباری است. همتی دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران است، و اقتصاد کلان و اقتصاد انرژی تدریس میکند.
همتی در ۲۳ سالگی و در سال ۵۹ مدیر پخش اخبار در صدا و سیما بوده، و تا سال ۷۳ معاونت سیاسی سازمان را برعهده داشته است. او در دوران جنگ تحمیلی مسئول تبلیغات جنگ بوده.
عباس عراقچی، وزارت امور خارجه
عباس عراقچی متولد سال ۱۳۴۱ تهران، نفر دوم تیم مذاکرهکنندگان هستهای ایران در دولت یازدهم روحانیست که در حال حاضر معاون امور سیاسی وزارت امور خارجه است. عراقچی کارشناسی روابط بینالملل، کارشناسی ارشد علوم سیاسی و دکترای اندیشههای سیاسی از دانشگاه کنت انگلستان دارد. عراقچی پیشتر سمتهای سرپرستی نمایندگی ایران در سازمان کنفرانس اسلامی، سفیر ایران در فنلاند، رئيس اداره اول اروپای غربی وزارت خارجه، معاون حقوقی و امور بینالملل وزارت خارجه، سفیر ایران در ژاپن را هم برعهده داشته است.
محمدرضا ظفرقندی، وزارت بهداشت
محمدرضا ظفرقندی، رئيس سازمان نظام پزشکی ایران در اوج همهگیری کووید۱۹ در ایران بود. او فوق تخصص جراحی عروق و استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی تهران و دبیر کلی انجمن اسلامی جامعه پزشکی ایران است. او در دورههای مختلف سمتهایی چون رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران، عضو هیات امنای مرکز ملی تحقیقات علوم پزشکی کشور، عضو شورای عالی بیمه خدمات درمانی، رئیس انجمن جراحی عروق ایران و رئیس انجمن علمی ترومای ایران را داشته.
احمد میدری، وزارت کار
احمد میدری در انتخاباتی که گذشت به عنوان مشاور اقتصادی پزشکیان فعالیت داشت و حالا بهعنوان وزیر کار پیشنهاد شده. او متولد ۱۳۴۲ آبادان، دارای مدرک دکترای تخصصی در رشته اقتصاد است و سال ۹۲ معاون علی ربیعی در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بود. احمد میدری در دوره ششم مجلس نماینده آبادان و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس بود. او همچنین از مخالفان طرح هدفمندسازی یارانهها بود در سال ۸۹، زمانی که این طرح به اجرا گذاشته شد، اعلام کرده بود که این طرح به سه دلیل رقابت، مالکیت خصوصی و بازار نمیتواند مشکلات ساختاری اقتصاد ایران را حل کند. برخی از رسانهها او را متمایل به «اقتصاد نهادگرا» معرفی کرده اند.
غلامرضا نوری قزلجه، وزارت جهاد کشاورزی
او متولد ۱۳۴۹ قزلجه در آذربایجان شرقیست و کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی گرایش سیاست و توسعه کشاورزی، و دکترای اقتصاد کشاورزی، گرایش سیاست و توسعه کشاورزی دارد. این مقام دولتی ایران در ۳۰ سال گذشته در این وزارتخانه فعالیت کرده و در مقطعی سمت قائم مقام و مشاور وزیر کشاورزی را داشته است.
غلامرضا نوری قزلجه در دوره نهم و یازدهم مجلس شورای اسلامی نماینده مردم بستان آباد بود و در این فاصله بهعنوان معاون ارتباطات حوزه ریاست مجلس و سرانجام به عنوان معاون اجرایی علی لاریجانی، رئیس وقت مجلس منصوب شد، و تا آغاز دوره یازدهم در این سمت باقی ماند.
امین حسین رحیمی، وزارت دادگستری
امینحسین رحیمی، متولد ۱۳۴۷ ملایر و وزیر دادگستری دولت ابراهیم رئیسی ست. او در مجلس هشتم نماینده ملایر، عضو کمیسیون قضایی و حقوقی و در مجلس نهم دادستان دیوان محاسبات کشور بود. او کارشناسی ارشد حقوق عمومی دارد.
او در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی سمتهایی چون قاضی، معاون رئیس کل دادگاه انقلاب تهران و دادگاههای عمومی، رئیس دیوان عدالت اداری و نیز معاونت قضایی دیوان عدالت اداری، معاون رئیس کل دادگاههای عمومی و انقلاب تهران و معاون امنیتی دادستان کل کشور را برعهده داشته.
عزیز نصیرزاده، وزارت دفاع
مسعود پزشکیان جانشین رئيس کل ستاد نیروهای مسلح جمهوری اسلامی را بهعنوان وزیر دفاع پیشنهاد کرده است. عزیز نصیرزاده، خلبان ارتش جمهوری اسلامی و متولد ۱۳۴۳ از شهر سراب استان آذربایجان شرقی است که از شهریور سال ۱۴۰۰ تاکنون، به پیشنهاد سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و با حکم علی خامنهای، فرمانده کل قوا، جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران است. او پیش از این یک سال جانشین فرمانده نیروی هوایی ارتش و یک سال نیز معاون برنامه و بودجه و امور مجلس ارتش جمهوری اسلامی ایران بود.
فرزانه صادق مالواجرد، وزارت راه
فرزانه صادق، معاون پیشین شهرسازی و معماری وزیر راه هم بهعنوان گزینه پزشکیان برای این وزارتخانه معرفی شده. فرزانه صادق متولد ۱۳۵۵ و دارای کارشناسی ارشد شهرسازیست. محمد اسلامی وزیر سابق او را به سمت معاون شهرسازی و معماری منصوب کرد اما بعدتر مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی دولت رئیس او را برکنار و به سمت مشاور تقلیل داد. برکناری او کمی پس از آن اتفاق افتاد که او در نامهای تخلفات گسترده علیرضا زاکانی، شهردار وقت تهران را در کمیسیون ماده ۵ مطرح کرده و سیاست شهرداری تهران در زمینه صدور پروانههای جدید را به چالش کشیده بود.
فرزانه صادق دبیری شورای عالی شهرسازی و معماری ایران را هم در سوابقش دارد.
محمد اتابک، وزارت صمت
محمد اتابک، کارشناس ارشد مهندسی عمران از دانشگاه میشیگان آمریکا است. او پیشتر مدیرعامل و نایب رییس شرکت سیمان تهران، مدیرعامل و نایب رییس هیات مدیره شرکت اکباتان، عضویت و ریاست هیات مدیره شرکتهای مختلف از جمله: سرمایهگذاری بانک مسکن، شرکت صدرا و چندین شرکت تولیدی دیگر را برعهده داشته و مجری طرح نواب، بیمارستانها و کارخانجات سیمان و فولاد مختلف در کشور بوده است.
محمد اتابک همچنین مدیرعامل هلدینگ صنایع معدنی کاوه پارس (مالک ۶ شرکت سیمانی از جمله تهران ، ایلام و هگمتان، ۴ فولادی مانند کاوه جنوب کیش، یک شرکت آلومینیومی، دو شرکت معدنی و آهک، هفت شرکت خدمات مهندسی و…) بوده و پیش از این به عنوان معاون جدید اقتصادی بنیاد مستضعفان، جانشین محمدعلی یزدانجو شد.
وبسایت تابناک درباره پیشنهاد او نوشته که او باوجود برخورداری از حمایت «تمامقد» محمدرضا عارف، معاون اول پزشکیان و خوانساری، رئيس سابق اتاق بازرگانی تهران «با حوزه صنعت و معدن آشنا نیست و فعالان این بخشها را نمیشناسد» و انتخاب او مغایر با شعار پزشکیان برای «انتخاب شایسته» در کمیتههای تخصصیست.
«تجارت نیوز» اما از این پیشنهاد محمد اتابک حمایت کرده و گفته او بهخاطر داشتن تجربه طولانی در مدیریت شرکتهای دولتی و خصوصی و سابقه مدیریت در پروژهها «میتواند چالشهای مرتبط با وزارت صمت را مدیریت کند»
حسین سیمایی صراف، وزارت علوم
وزیر بعدی جمهوری اسلامی که احتمال میرود پروژه حذف اساتید مخالف یا معترض را دنبال کند، تحصیلات حقوقی و حوزوی دارد. حسین سیمایی صراف متولد ۱۳۴۷ مشهد است و علاوه بر تحصیلات حوزوی، دکتری حقوق خصوصی از دانشگاه شهید بهشتی، کارشناسی ارشد رشته حقوق خصوصی از دانشگاه تربیت مدرس و کارشناسی حقوق دانشگاه تهران دارد. او در دولت دوازدهم و بخشی از دولت سیزدهم دبیر هیات دولت بود.
سیمایی صراف که وکیل پایه یک دادگستری است در سالهای گذشته، عضو کمیسیون حقوق مدنی معاونت حقوقی قوه قضائیه، عضو شورای راهبردی تنقیح قوانین مجلس شورای اسلامی و عضو مبلغین معاونت بینالملل بعثه حج مقام رهبری (از ۱۳۶۶ تا ۱۳۸۰) بوده است و در حال حاضر دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی است
او در دولتهای جمهوری اسلامی سمتهایی چون معاون حقوقی و امور مجلس وزیر علوم، قائم مقام معاون حقوقی رئیس جمهوری، مدیرکل دفتر حقوقی وزرات علوم بوده و در مقطعی از اعضای اصلی هیات مرکزی تجدیدنظر تخلفات انتظامی اعضای هیات علمی وزارت علوم و جانشین وزیر علوم در کارگروه ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد را هم برعهده داشته است.
عباس صالحی، وزارت فرهنگ
سید عباس صالحی در دولت یازدهم و در دوره وزارت علی جنتی از سوی علی جنتی به معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب شد و در دولت دوازدهم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی حسن روحانی بود. عباس صالحی زاده متولد ۱۳۴۲ در مشهد و دارای تحصیلات دکترای فلسفه است. او بیش از یک دهه در حوزههای علمیه مشهد و قم فعالیت کرده و سپس وارد دفتر تبلیغات اسلامی خراسان شده و مدیرمسئول برخی از نشریههای مذهبی و قرآنی را برعهده داشته است. پس از درگذشت سید محمود دعایی، مدیرمسئول سابق روزنامه اطلاعات که از سال ۱۳۵۹ در این سمت بود، علی خامنهای او را بهعنوان نماینده ولی فقیه و مدیرمسئول جدید روزنامه اطلاعات منصوب کرد.
اسکندر مومنی، وزارت کشور
مسعود پزشکیان ستون نظامیان و امنیتیها را در وزارت کشور خود حفظ کرده است. اسکندر مومنی یک شخصیت نظامی و امنیتی در ایران محسوب میشود که سابقهای طولانی در نهادهای امنیتی و نظامی جمهوری اسلامی دارد. اسکندر مومنی از مقامهای بلندپایه نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است که در مقطعی دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر بود. او در سال ۱۳۴۱ در شهر قائمشهر، استان مازندران متولد شده و مدرک تحصیلیاش دکترای امنیت ملی است و عضویت هیئت علمی دانشگاه علوم انتظامی را بر عهده دارد.
او از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۴ به عنوان جایگزین محمد رویانیان در سمت ریاست پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا (پلیس راهور) مشغول به کار بود و از سال ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۷ جانشین فرمانده نیروی انتظامی ایران شد. او از بنیانگذاران پلیس ۱۱۰ خوانده میشود. جواد امام، سخنگوی جبهه اصلاحات در بخشی از پیام خود به مسعود پزشکیان در شبکه اجتماعی ایکس/توییتر نوشت: «اگر قرار بر ادامه سکانداری نظامیان و شبهنظامیان بر سیاست و عدم تغییر رویکردهای امنیتی نسبت به فعالین سیاسی داخل نظام بود، چه ضرورتی به برگزاری انتخابات و تحمیل این همه هزینه به کشور و بازی با روح و روان مردم و بهویژه جوانان بود؟»
محمدرضا صالحی امیری، وزارت میراث فرهنگی
وزارت میراث فرهنگی کشور نیز به یک مقام امنیتی سابق سپرده شده است. سید محمدرضا صالحی امیری متولد ۱۳۴۰ در شهرستان بابل، شهر امیرکَلا است. او در سالهای گذشته بین نهادهای مختلف جمهوری اسلامی در سمتهای رئیس کمیته اجتماعی شورای عالی امنیت ملی، عضو هیئت رئیسه مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری، معاون بررسیهای استراتژیک، عضو هیئت امنای مؤسسه مطالعات راهبردی، مشاور رئیسجمهور در دولت سید محمد خاتمی، عضو شورای اجتماعی کشور و عضو شورای اطلاعرسانی دولت و هشت سال معاونت پژوهشهای فرهنگی و اجتماعی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام جابهجا شده است.
محسن پاکنژاد، وزارت نفت
محسن پاکنژاد متولد ۱۳۴۵ در تهران و دانشآموخته کارشناسی مهندسی برق از دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد مهندسی صنایع از دانشگاه صنعتی امیرکبیر است. وی از سال ۱۳۹۷ تا سال ۱۴۰۰ معاون وزیر نفت در نظارت بر منابع هیدروکربوری بود. وزیر پیشنهادی نفت دولت چهاردهم پیشتر مشاور وزیر نفت و رئیس ستاد نظارت بر سوخترسانی وزارت نفت، مدیر طرح توسعه میدانهای گازی، مدیرکل نظارت بر صادرات مواد نفتی و بازرسی فنی وزارت نفت عضو هیئت مدیره شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، مدیر برنامهریزی شرکت نفت مناطق مرکزی ایران و معاون مدیر برنامهریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران بوده و همچنین در سمتهای مدیرکلی نظارت بر صادرات و مبادلات مواد نفتی وزارت نفت و مدیرعاملی و نایب رئیسی هیئت مدیره شرکت بازرگانی نفت ایران و نهایتاً معاونت امور تولید در شرکت ملی نفت فعالیت کرده است.
عباس علیآبادی، وزارت نیرو
پزشکیان میخواهد عباس علیآبادی، متولد ۱۳۴۰ اراک و وزیر کنونی صنایع معادن و تجارت را به وزارت نیرو بفرستد. او با سابقه نظامی، هماکنون ریاست دانشگاه صنعتی مالک اشتر و مدیر عاملی هلدینگ مپنا را نیز هم برعهده دارد.
احمد دنیامالی، وزارت ورزش
احمد دنیامالی متولد سال ۱۳۳۹ بندر انزلی و نماینده فعلی مجلس دوازدهم بهعنوان وزیر ورزش پیشنهاد شده، در حالی که بیشتر سوابق او به شهرداری تهران و شورای شهر پایتخت بر میگردد. دنیامالی دارای مدرک کارشناسی ارشد مهندسی معماری و شهرسازی از دانشگاه علم و صنعت ایران، و مدرک دکترای برنامه ریزی شهری از دانشگاه آزاد اسلامی است. او عضو شورای شهر و رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر تهران در دوره چهارم و معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران، مدیر عامل سازمان مهندسی و عمران بود در دورهای که پروژههای ساخت برج میلاد، تونل توحید، تونل رسالت، بوستان آب و آتش، تونل نیایش و تونلهای جمعآوری آبهای سطحی تهران در آن اجرا شد.
دنیا مالی در مقطعی نیز در وزارت راه به عنوان معاون و رئیس سازمان بنادر و کشتیرانی فعالیت داشته.
او از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۹ رئیس فدراسیون قایقرانی ایران بوده و همچنین عضو هیئت مدیره فدراسیون جهانی کانوئینگ (ICF) و دو دوره رئیس هیئت مدیرهٔ باشگاه ملوان انزلی بوده و حالا هم رئیس مجمع باشگاه ملوان است.
این گزارش با اطلاعات تازه بهروز شده است.