در پی شکایت مریم اکبری منفرد به سازمان ملل درباره سرنوشت خواهرش رقیه و برادرش عبدالرضا، از جمله زندانیان سیاسی اعدام‌شده در سال ۱۳۶۷، گروه کاری ناپدیدشدگان قهری سازمان ملل این دو را به‌عنوان «ناپدیدشدگان قهری» به‌رسمیت شناخت.
به‌گزارش «عدالت برای ایران»، گروه کاری ناپدیدشدگان قهری سازمان ملل در نامه‌ای از دولت ایران خواست تا درباره سرنوشت رقیه و عبدالرضا اکبری منفرد و محل دفن‌شان توضیح دهد.
براساس مقررات گروه کاری ناپدیدشدگان قهری سازمان ملل، تا زمانی که مقامات جمهوری اسلامی دلایل و جزییات اعدام و محل دفن رقیه و عبدالرضا و اکبری منفرد را به خانواده‌شان اعلام نکرده‌اند، پرونده آن‌ها به عنوان ناپدیدشده قهری همچنان باز خواهد ماند.
مریم اکبری منفرد، زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین برای اولین بار در تاریخ ۲۴ مهر سال ۹۵، شکواییه‌ای را به منظور تحقیق درباره جزییات اعدام خواهر و برادر خود در سال ۶۷ به مقام‌های زندان تحویل داده بود.
مسئولان قضایی نه تنها به شکایت رسمی مریم اکبری منفرد پاسخی ندادند بلکه دسترسی این زندانی سیاسی به درمان‌های ضروری را قطع کرده و او را تهدید کردند که اگر این موضوع را پیگیری کند، پرونده جدیدی علیه او تشکیل خواهد شد. مریم اکبری منفرد اما در بهمن‌ماه ۹۵ به گروه کاری ناپدیدشدگان قهری سازمان ملل شکایت کرد و از این نهاد خواست تا از مقامات جمهوری اسلامی ایران درباره پرونده برادر و خواهرش سئوال شود.
حسن جعفری حاتم، همسر این زندانی سیاسی، پیش از آن در گفت‌و‌گو با «زمانه» گفته بود که مریم چیز زیادی نمی‌خواهد و تنها خواستار مشخص شدن دلیل اعدام خواهر و برادرش و محل دقیق دفن آن‌هاست.
بر اساس گفته‌ها و نوشته‌های مریم اکبری منفرد، برادرش، عبدالرضا اکبری منفرد در سال ۱۳۵۹ و در سن ۱۷ سالگی به دلیل پخش کردن نشریه مجاهد دستگیر و به سه سال حبس محکوم شده، اما با وجود گذراندن دوران حبس خود تا سال ۶۷ در زندان می‌ماند و در این سال اعدام می‌شود.
از سوی دیگر در مراسم «شب هفت» پسر دیگر این خانواده، علی‌رضا اکبری منفرد که در ۲۸ شهریور سال ۶۰ به اتهام «هواداری از مجاهدین» اعدام شده (یک برادر دیگر مریم اکبری منفرد هم به اتهام هواداری از سازمان مجاهدین در دهه ۶۰ اعدام شده است)، مأموران امنیتی به برگزارکنندگان مراسم حمله می‌کنند و حاضران، از جمله مادر و دختر دیگر این خانواده، رقیه اکبری منفرد را نیز دستگیر می‌کنند. رقیه اکبری منفرد که مادر یک دختر خردسال هم بوده، به هشت سال زندان محکوم می‌شود و سال ۶۷، در حالی که فقط یک سال تا پایان مدت محکومیتش باقی بوده، اعدام می‌شود.
مادر خانواده اکبری منفرد، گرجی بشیری‌پور، بر اثر فشارهای روحی ناشی از این صدمات، در دهه چهارم زندگی از دنیا می‌رود.
مریم اکبری منفرد خود در دی ماه سال ۸۸ و پس از اعتراضات روز عاشورا بازداشت و در خرداد سال ۸۹ در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی ابوالقاسم صلواتی به ۱۵ سال حبس تعزیری محکوم شد. اتهام این زندانی سیاسی محاربه از طریق عضویت در سازمان مجاهدین خلق ایران است. این اتهام بارها از طرف او رد شده است.
او بر اساس قانون آیین دادرسی جدید باید با تجمیع مجازات‌ها از زندان آزاد شود اما درخواست اعاده دادرسی او برای اعمال قانون جدید ماه‌هاست در دیوان عالی کشور تحت بررسی‌ست. در این هشت سال که او در زندان است حتی برای عمل جراحی دخترش هم به او مرخصی نداده‌اند.
«عدالت برای ایران» گفته است که با به‌رسمیت شناخته‌شدن قربانیان کشتار ۶۷ به‌عنوان ناپدیدشده قهری، قوانین بین‌المللی دولت جمهوری اسلامی ایران را موظف می‌کند که حق خانواده‌های آن‌ها را برای دانستن حقیقت درباره سرنوشت و محل دفن عزیزان‌شان ادا کند و مسئولان آن را تحت تعقیب قرار دهد. از نظر حقوق بین‌الملل، ناپدیدشدگی قهری نقض مداوم حقوق بشر است و تا زمانی که فرد ناپدیدشده پیدا، و یا سرنوشت‌اش به‌طور کامل معلوم نشود، حتی با وجود گذشت چند دهه مشمول مرور زمان نمی‌شود.
فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر تاکنون نام و پرونده ۵۲۸ نفر را که در جمهوری اسلامی به شکل قهری ناپدید شده‌اند ثبت کرده است. دولت ایران درباره سرنوشت این افراد اظهارنظر نمی‌کند. این فدراسیون، ایران را از جمله کشورهایی می‌داند که ناپدیدکردن قهری در ابعاد گسترده‌ای در آن‌ها رخ می‌دهد.
گروه کاری ناپدیدشدگان قهری سازمان ملل از آغاز تشکیل خود در سال ۱۹۸۰ تا ماه مه ۲۰۱۷، در مجموع ۵۶ هزار و ۳۶۳ مورد ناپدیدکردن قهری را به ۱۱۲ دولت اعلام کرده است. تنها در فاصله مه ۲۰۱۶ و مه ۲۰۱۷، این گروه کاری یک‌هزار و ۹۴ مورد ناپدیدکردن قهری تازه را به ۳۶ دولت اعلام کرد. شمار مواردی که در دست بررسی جاری هستند در ۹۱ کشور در مجموع ۴۵ هزار و ۱۲۰ مورد است. به احتمال بسیار زیاد، شمار واقعی ناپدیدشدگان قهری در سراسر جهان بسیار بالاتر است، زیرا بسیاری از موارد به اطلاع گروه کاری سازمان ملل نمی‌رسد و در کشورهای مختلف به علت ترس و نگرانی از انتقام‌جویی گزارش نمی‌شود.
بیشترین موارد ناپدیدکردن‌های قهری در آسیا، خاورمیانه و آمریکای جنوبی بوده است.
بیشتر بخوانید: