دهم اکتبر (امسال برابر با ۱۸ ماه مهر)، بنابر تقویم سازمان ملل روز جهانی مبارزه با اعدام است. قطعنامه‌های جهانی برای توقف مجازات اعدام به عنوان اولین قدم در راه لغو کامل این مجازات غیرانسانی، اولین بار در سال ۲۰۰۷ و دومین بار در سال ۲۰۰۸ در مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رسید.
بان کی مون، دبیرکل وقت سازمان ملل نیز در سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۰ گزارشی از آخرین تحولات مربوط به توقف و لغو اعدام در کشورهای مختلف را به مجمع عمومی این سازمان ارائه کرد. در این قطعنامه‌ها بر توقف مجازات اعدام تاکید و گفته شده است مجرم، به اعتبار انسان بودن، دارای حق حیات و بسیاری حقوق دیگر است و قانونگذار و سیستم قانونگذاری حق ندارد به صرف مجرم بودن و ارتکاب جرم این حقوق را از فرد سلب کند.
در حال حاضر ۱۴۱ کشور جهان اعدام را لغو کرده‌اند اما لغو مجازات اعدام به این آسانی‌ها نبوده و نیست و هنوز هم بسیارند کسانی که فکر می‌کنند اعدام (حداقل در مورد برخی جرایم) لازم و ضروری است.
در ایران، با وجود افزایش آگاهی‌ها و تولید محتوای بیشتر در زمینه ضرورت مبارزه با اعدام، همچنان عده زیادی با این رویه که مجازات قاتل و متجاوز باید مرگ باشد، موافقند.
در مواردی که قتل به شکلی فجیع رخ داده باشد و احساسات عمومی جریحه دار شده باشد، شمار کسانی که با درخواست اجرای حکم اعدام همدل و همراه می‌شوند نیز بیشتر می‌شود. این فضا اما چرا و چگونه شکل گرفته است؟
یکی از استدلال‌های محتمل و ممکن برای پاسخ دادن به این سوال:
در ایران به دلیل فساد عیان و فراگیر و شرایط اقتصادی بی ثبات، مشکلات اجتماعی نیز گسترده شده و آسیب‌های اجتماعی افزایشی چشمگیر داشته‌اند. این شرایط باعث شده است وقوع قتل و تجاوز نیز افزایش پیدا کند. حاکمیت که از اجرای برنامه‌های دقیق برای تغییر این وضعیت ناتوان است، تنها به برخورد با معلول اکتفا می‌کند و بر این گمان است که با برپا کردن چوبه‌های دار می‌تواند از بدتر شدن این شرایط جلوگیری کند. به همین دلیل مسئولان دستگاه قضا در جمهوری اسلامی همواره از نقش بازدارنده اعدام در وقوع جرایم می‌گویند، در حالی که به نظر می‌رسد این اعدام‌ها بیشتر در خدمت حفظ «نظام» و اقتدار جمهوری اسلامی هستند.
در این شرایط، مردمان درمانده که تصویری از امکان دیگرگونه بودن ندارند و امیدی به تغییر نمی‌بینند، با شعار «اعدام باید گردد» همراه می‌شوند تا شاید اوضاع از آنچه هست بدتر نشود. نتیجه این روند تکرار شونده اما تداوم و امتداد سیاهی و تباهی حاصل از تکرار و بازتولید خشونت از سوی دولت است
با وجود این شرایط اما تلاش‌ها برای لغو اعدام در جهان با موفقیتی نسبی همراه بوده است و پافشاری بر ارائه آموزش‌های لازم درباره این موضوع می‌تواند راه رسیدن به لغو مجازات اعدام در ایران را نیز کوتاه تر کند.
به بهانه روز جهانی مبارزه با اعدام، مجموعه‌ای از تازه ترین مطالب منتشر شده در زمانه درباره اعدام و مبارزه با اعدام در پرونده‌ای گردآمده‌اند که پیش روی شماست:
■ فرآیند رشد آگاهی در مخالفت با مجازات اعدام – گفت‌وگو با عبدالکریم لاهیجی
مناسبت این گفت‌وگو بازنشر مقاله “میثاق ملی لغو اعدام” در سایت زمانه است. لاهیجی در این مصاحبه نسبت به رشد آگاهی در دفاع از حق زندگی ابراز امیدواری می‌کند.
■ نسبت اعدام و استقلال کردستان
محمود صباحی- دلایل کسانی که از ضرورت اعدام سخن می‌گویند از قماش دلایل همان افرادی است که از اراده به خودسالاری سیاسی کردها در غیظ و عذاب و عتاب‌اند.
■ اعتراض جمعی از فعالان مدنی و حقوق بشری داخل کشور به حکم اعدام محمدعلی طاهری
یکی از ناعادلانه ترین پرونده های قضایی و عقیدتی در ایران در حال گذراندن مراحل پایانی خویش است.
■ نکاتی چند در ضرورت مبارزه با مجازات اعدام
معین خزائلی- در این نوشته کوتاه به نکاتی چند در مورد بهبود فعالیت‌های کمپین‌ها و تلاش‌های فعالان ضد مجازات اعدام پرداخته و پیشنهادهایی را مطرح کرده‌ام.
■ یا اعدامی را پایین بیاور یا از صحنه دور شو
فرهاد سلمانیان- اگر نمی‌توانیم خودمان را به اعدامی برسانیم و او را پایین بیاوریم نباید با ایستادن، این صحنه را تأیید کنیم.
■ شیراز: تلاش پدر یک «کودک-مجرم» در انتظار اجرای اعدام برای نجات فرزند
در تازه ترین خبرهای مربوط به اعدام نوجوانان در ایران، «کمپین نه به اعدام» خبر از احتمال اجرای حکم اعدام محمدرضا حدادی در زندان عادل آباد شیراز داده است.
■ تصویب طرح تخفیف مجازات اعدام: آیا پنج هزار نفر از اعدام نجات می‌یابند؟
مصوبه تخفیف مجازات اعدام جرایم موادمخدر هم محکومان منتظر اجرای حکم را تحت تاثیر قرار می‌دهد، هم افرادی را که از این پس در این رابطه بازداشت می‌شوند.
چرا مزخرف تحویل مردم میدید؟
مجازات اعدام برای کسی که مرتکب قتل عمد شده، یعنی مقابله به مثل.
نه بیشتر، نه کمتر.
جان یک نفر ظاهرا براتون ارزشی نداره و راحت از کنارش میگذرید.
اگر اعدام نباشه که خیلی راحت میشه آدم کشت، و گفت آخرشه حبسه؛ پس نگران نباشیم.
ضمن اینکه دین ما اسلامه و حکم، حکم اسلامه.
شما به دین خود باش و برای این مملکت تعیین تکلیف نکن.
امیدوارم کس و کار خودتون رو بکشند و با لبخندی ، از مجازات قاتل یا قاتلین بگذرید و رو بشریت رو جلا بدید.
رویا / 31 October 2017
کسی که داری این مزخرفات رو تحویل مردم میدی!!!!!!
اگه یه احمق لا ابالی بیاد و یه نفر از اعضای خانوادتو بقتل برساند اون موقع هم این اراجیف رو تکرار میکنی؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
باید برات اتفاق بیفته که بفهمی من چی میگم.
من بشخصه داغ برادر دیده ام و میفهمم و با همه وجود این رو درک کردم که میگم.
این یک حکم کاملا عقلانی و منصفانه است.
سجاد خان زاده / 01 November 2017