راینر ویس، بری سی بریش و کیپ اس تورن، سه دانشمند آمریکای که سالها بر روی امواج گرانشیِ پیشبینیشده توسط آلبرت انیشتین تحقیق کرده و آن را ثابت کردهاند، برندگان جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۷ شدند.
راینر ویس کمی پس از اعلام برندگان نوبل فیزیک از طریق تلفن از این خبر آگاه شد. از نظر او کار آنها هنوز به اتمام نرسیده است. ویس گفت: «هنوز چیزهای زیادی در جهان وجود دارد.»
موج گرانشی توسط میدان گرانشی تولید میشود. میدان گرانشی در فیزیک، مدلی است برای توضیح نفوذی که یک جرم سنگین در اطراف خود میگسترد و این نیرو بر جرم سنگین دیگری اعمال میشود.
وجود موج گرانشی توسط آلبرت اینشتین در سال ۱۹۱۶ از طریق نظریه نسبیت عام بهشکل نظری پیشبینی شد و ۱۰۰ سال بعد، در تاریخ ۱۱ فوریه ۲۰۱۶ توسط همین سه دانشمند به کمک رصدخانه موج گرانشی تداخل لیزری یا «لایگو» در آمریکا بهطور تجربی مشاهده و اثبات شد.
از نظر مجله علمی «ساینس» این اثبات موفقترین پیشرفت علمی سال بود. در این مجله بری سی بریش راه طولانی تحقیقات برای اثبات وجود امواج گرانشی بر اساس شواهد علمی را توضیح داد.
جایزه نوبل فیزیک معادل ۹۳۰ هزار یورو بین سه دانشمند آمریکایی تقسیم خواهد شد. این جایزه در دهم دسامبر، روز درگذشت آلفرد نوبل، بنیانگذار جایزه نوبل، در استکهلم اهدا خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
آشکارشدن امواج جاذبه؛ لحظهای مهّم در تاریخ علم
***
برای اولین بار در تاریخ، جهان بوسیله امواج گرانشی با ما سخن خواهد گفت و ما صدای کیهان را میشنویم! البته او پیش از این هم با ما به زبان امواج گرانشی حرف میزد اما کر بودیم و آنرا نمیشنیدیم. این بحث به به کشف جدید – آشکارشدن امواج جاذبه – که لحظهای مهم در تاریخ علم است می پردازد.
همنشین بهار / 04 October 2017