رییس هیات مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان می‌گوید طرح جمع‌آوری کودکان کار و خیابان تا به حال موفق نبوده است، چرا که با وجود ۳۰ بار اجرای این طرح در ۳۵ سال گذشته، کودکان کار و خیابان باز به خیابان‌ها بازگشته‌اند و هیچ گزارشی درباره اثربخشی این طرح در جایی منتشر نشده است.

عکس از آرشیو

مطهره ناظری تاکید می‌کند تجربیات و مشاهدات نشان می‌دهند جمع‌آوری کودکان کار یک طرح شکست خورده‌ و در واقع یک دور باطل است.

طبق آیین‌نامه ساماندهی کودکان خیابانی، متولی اصلی طرح جمع‌آوری کودکان بهزیستی است اما در هفته‌های اخیر این طرح بر اساس مصوبه شورای اجتماعی فرمانداری استان تهران اجرا شده‌ است و در واقع فرمانداری در راس این تصمیم‌گیری قرار گرفته است.

فرمانداری تهران و شهرداری تهران مبنای اجرای این طرح ضربتی را آیین‌نامه ساماندهی کودکان خیابانی می‌دانند، اما شناسایی و جذب کودکان کار و خیابان هم باید مطابق آیین‌نامه ساماندهی کودکان خیابانی انجام گیرد، نه اینکه کودکان تنها جمع‌آوری (بازداشت) شوند:

«شناسایی کودک خیابانی باید توسط مددکار اجتماعی و جذب این کودکان {باید} پس از ارتباط تقویت یافته با کودک و جلب اعتماد او با تاکید بر آگاه کردن کودک خیابانی از منابع و خدماتی باشد که می‌توان در اختیار او قرار داد.»

پس از اجرای اخیر طرح جمع‌آوری کودکان کار، فعالان حقوق کودک نسبت به این اقدام واکنش‌های بسیاری نشان دادند. آنان این طرح‌ها را بیشتر یک مانور قدرت و ایجاد خشونت و ناامنی برای این بخش جامعه خواندند و تاکید کردند عموما بعد از چند هفته، همه‌ این افراد از کمپ و سایر مراکز نگهداری رها می‌شوند.

سازمان‌های مردم نهاد و مدافعان حقوق کودک همچنین تاکید کردند این طرح خانواده‌ها را دچار مشکل کرده چون از سرنوشت تعدادی از کودکان کار پس از جمع‌آوری آنان اطلاعی در دست نیست و نهادهای مربوطه به خانواده‌های کودکان درباره ارگان دستگیر‌ کننده و محل نگهداری پاسخی نمی‌دهند.

این طرح همچنین مصداق «دستگیری کودکان» و «کودک آزاری» خوانده شده و تاکید شده است طرح‌های ضربتی امکان سوءاستفاده‌ و آزار جنسی کودکان را بیشتر می‌کنند.

اعتراض‌های صورت گرفته، به برگزاری جلساتی با حضور برخی اعضای شورای شهر، فرمانداری، فعالان حقوق کودک و مسئولان بهزیستی منجر شد. قرار شد از هر تشکل غیردولتی یک نفر با مددکار شهرداری همراهی کند تا این کودکان بر اساس آخرین استانداردهای مددکاری جذب شوند، اما این راهکار نیز موثر واقع نشد.

روزبه کردونی، مدیرکل دفتر امور آسیب‌های اجتماعی وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی پس از بازدید از یکی از مراکز نگهداری این کودکان پس از جمع‌آوری، به صراحت بر ضرورت خروج کودکان کار و خیابان از شمول طرح فعلی جمع‌آوری متکدیان تاکید کرد و گفت: «شناسایی، جذب، پذیرش و توانمندسازی کودکان کار و خیابان باید توسط سازمان بهزیستی و با همکاری موسسات خیریه و تشکل‌های غیردولتی انجام شود.»

در آغاز این طرح، ۱۶ ون شهرداری تهران عملیات جمع‌آوری کودکان کار و متکدی را در هفته اول انجام دادند.  اما زهرا نژادبهرام، عضو شورای شهر تهران به خبرنگار خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت: «اعضای شورای شهر به شهرداری تذکر داده‌اند که شهردای در این طرح مشارکت نکند.»

نژادبهرام همچنین گفت طی تذکری در جلسه علنی اخیر شورای شهر، از شهرداری درخواست شد ون‌های خود را در اختیار دستگاه‌هایی که اقدام به جمع آوری کودکان می‌کنند، قرار ندهد.

بیشتر بخوانید: